خلاء قدرت؟ تلاش چین برای نزدیک شدن به طالبان

نویسنده: کارولینا دروتن

دیپلماسی ایرانی: در فاصله یک ساعت از کابل، پایه های یک پارک صنعتی 130 هکتاری گذاشته شده است. شرکت چاینا تاون کابل می خواهد با این پارک صنعتی، کارخانه ها را به افغانستان جذب کند. این پروژه توسط طالبان نیز تایید شده است. در مرکز شهر، یکی از نمایندگان این شرکت به نام گائو سوسو می گوید: «وضعیت امنیتی در سال گذشته بهبود یافته است.» او امیدوار است که این امر باعث جذب سرمایه گذاران شود.

هنگامی که غرب به رهبری آمریکا پس از دو دهه مداخله نظامی از افغانستان خارج شد، خلاء بزرگی بر جا ماند. آمریکایی ها حدود 2.3 تریلیون دلار آمریکایی را صرف جنگ و ملت سازی نموده و سعی کردند افغانستان را به یک دموکراسی دوست و متحدی در منطقه تبدیل کنند. اما این تلاش بیهوده بود.

دیگران اکنون این شکاف را پر می کنند. از زمان روی کار آمدن طالبان، افغانستان به طور رسمی در سطح بین المللی منزوی شده اما در پشت صحنه، چین در تلاش است تا بخشی از خلاء آمریکا را پر کند. از نظر سیاسی، پکن به دنبال همبستگی با طالبان است. از نظر اقتصادی، چینی ها می خواهند وارد بخش های معدن و تجارت شوند. ارزش منابع معدنی افغانستان یک تریلیون دلار است.

پارک صنعتی برنامه ریزی شده نزدیک کابل در ابتدا فقط شرکت های چینی را در خود جای می دهد: ابتدا قرار است تولید کنندگان مصالح ساختمانی مستقر شوند، سپس به صنعت کالاهای مصرفی نیز پرداخته می شود. شرکت چاینا تاون کابل به مدت 20 سال در افغانستان فعال بوده و اکنون شرکت های دیگر نیز از آن پیروی می کنند.

 از نظر سیاسی نیز، چین به دنبال نزدیکی به طالبان است. ماه ها پیش، پکن خواستار آزادی دارایی های مسدود شده بین المللی افغانستان و لغو تحریم ها شد. سفیر چین در کابل روز چهارشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که چین "همکاری دوجانبه با افغانستان را در همه زمینه ها به طور قابل توجهی گسترش خواهد داد".

سرمایه گذاری های خارجی اساساً خبر خوبی هستند، زیرا نویدبخش بهبود وضعیت اقتصادی و اشتغال هستند. با این حال، تلاش های چین احتمالاً نوع دوستانه نیست. علاوه بر سود اقتصادی، منافع استراتژیک و رقابت سیستماتیک با آمریکا نیز هدف چین می باشد.

 واشنگتن نگران این تحول است. فرمانده ارشد سابق واحدهای غربی در افغانستان درباره عواقب خروج آمریکا از افغانستان هشدار داده و در مقاله‌ای اخیر برای مجله آتلانتیک نوشت: این امر به مخالفان آمریکا این امکان را داد که ادعا کنند "آمریکا یک شریک قابل اعتماد نبوده و یک قدرت بزرگ در حال انحطاط است." در زمانی که بازدارندگی اهمیت فزاینده ای پیدا می کند، این نکته ای بسیار مهم است. او در این راستا به ویژه از «روسیه تجدیدنظرطلب، چین با اعتماد به نفس، ایران متجاوز و افراط‌گرایان اسلام‌گرا» نام می‌برد.

تروریسم بین المللی نیز با توجه به خلاء آمریکایی ها در افغانستان فرصت را مغتنم می بیند. چند هفته پیش آمریکا، ایمن الظواهری را با پهپاد در کابل کشت. در نتیجه، تردیدهایی در مورد توانایی یا تمایل طالبان برای مبارزه با شبکه تروریستی ایجاد شد. بر اساس گزارش اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد، احتمال حملات مستقیم القاعده در خارج از افغانستان در آینده نزدیک زیاد نیست. با این حال، در دراز مدت، "القاعده به عنوان یک تهدید مهم برای امنیت بین المللی تلقی می شود." تسخیر قدرت توسط طالبان یک عامل مساعد برای آن است.

وقتی صحبت از افغانستان می شود، هیچ تصمیم آسانی در انتظار اروپا و آمریکا نیست. با این حال، به گفته ابراهیم باهیس از گروه بین المللی بحران، اتخاذ استراتژی صبر و انتظار نیز منجر به تغییر قدرت در منطقه می شود. او می گوید: «غرب تمایلی به تعامل با طالبان و ارائه کمک های اقتصادی ندارد. این امر درها را برای کشورهایی مانند چین باز می کند.»

منبع: دی ولت (آلمان)