اتفاقات نامیمون در صورت شکست مذاکرات

نویسنده: رابین میلز

دیپلماسی ایرانی: اگر مذاکرات هسته ای در آخرین فرصت خود نیز به نتیجه نرسد، برای همه طرف های آن، اتفاقی نامیمون است. 

اتحادیه اروپا در دور جدید از این مذاکرات پیشنهادی نهایی را برای حل مسائل مورد اختلافی همچون تحقیقات درباره آثار فعالیت های هسته ای گذشته ایران و درخواست این کشور برای تضمین عدم خروج یک طرفه دولت آینده ایالات متحده آمریکا ارائه کرده است. ایران نیز به نظر می رسد از خواسته خود درباره حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی عقب نشینی کرده است. 

شکست مذاکرات و در نتیجه اجرای سختگیرانه تر تحریم های نفتی، افزایش دوباره قیمت انرژی را موجب می شود. اسرائیل هم به احتمال زیاد به کارشکنی خود برای کُند کردن پیشرفت برنامه هسته ای ادامه خواهد داد. واکنش ایران نیز احتمالاً تشدید اقدامات ایذایی علیه کشتی‌ها و حملات پهپادی و موشکی نیابتی به زیرساخت‌های نفتی خواهد بود. تلاش آشکار اسرائیل یا آمریکا برای تخریب مراکز هسته ای درگیری های شدیدتری را در پی خواهد داشت. هیچ کدام از طرف ها خواستار چنین نتیجه ای نیستند. 

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سفر ژوئیه خود به ایران با رهبر انقلاب و رئیس جمهوری این کشور درباره تبادل تجربیات برای فرار از تحریم‌ها و خرید پهپادهای ایران گفت وگو کرد. اما ایران می داند مسکوی گرفتار در اوکراین در صورت وقوع جنگ نمی تواند کمک نظامی جدی به ایران داشته باشد. از سوی دیگر، موضوع رقابت شدید این دو کشور در بازار انرژی نیز مطرح است. 

ذخایر راهبردی نفت آمریکا رو به پایان است و بازگشت ایران به بازارها می تواند جایگزین خوبی باشد. بازگشت ایران قیمت ها را پایین می آورد و در کوتاه مدت به نفع سایر صادرکنندگان نفت خاورمیانه نخواهد بود. اما ثبات بازار در بلندمدت سود بیشتری برای آنها دارد.  

در نتیجه حضور پررنگ سپاه در صنعت نفت ایران و خارج نشدن نام آن از فهرست سازمان های تروریستی، بعید است حتی در صورت توافق، ایران بتواند ظرفیت تولید خود را چندان بالاتر ببرد. نگرانی سرمایه گذاران بین المللی از روی کار آمدن رئیس‌جمهوری جمهوری‌خواه در آمریکا نیز مانع بزرگی بر سر راه ورود آنها به صنعت نفت ایران خواهد بود. 

ایران با داشتن دومین ذخایر بزرگ گاز جهان، می تواند گزینه مناسبی برای تأمین گاز اروپا باشد. ایران امیدوار است طرح های لوله کشی گاز به عمان و پاکستان را که به کمبود انرژی دچار هستند، احیا کند. اما موانع مرتبط با تحریم‌ها، درگیری‌های سیاسی و غیرواقعی بودن تجارت در ایران چنین امیدهایی را ناکام خواهند گذاشت.

توافق به اروپا و آمریکا در مقاومت در برابر سلاح انرژی پوتین کمک می کند و از نظر اقتصادی به سود ایران است. اینها انگیزه های بسیار خوبی برای حل اختلافات هستند. شکست مذاکرات گامی مهم در مسیری خطرناک خواهد بود.

منبع: نشنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11