همه آنچه باید از نگرانی اسرائیل درباره احیای برجام دانست

نویسنده: ایگور سوبوتین

دیپلماسی ایرانی: ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل برای مذاکره در رابطه با خطرات پیش نویس نهائی توافق هسته ای به واشنگتن سفر کرده است. دولت یهودی نگران آن است که دولت جو بایدن امتیازاتی را که در متن برای تهران اشاره شده، دست کم بگیرد. نگرانی های دیگری در رابطه با این واقعیت مطرح است که عقد توافق هسته ای، احتمال دارد به نفع مخالفان سیاسی دولت فعلی اسرائیل تمام شود.

در روزهای اخیر، دولت بایدن تلاش کرده تا متحد خود در خاور میانه را به این متقاعد کند که هیچ امتیاز جدیدی در پیش نویس توافق با ایران ذکر نشده است. برعکس، تهران در موضع خود نرمش نشان داده که در رابطه با امتناع از درخواست خود مبنی بر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان های تروریستی است. افزون بر آن، مقامات کاخ سفید به اسرائیلی ها اطمینان می دهند که احیای برجام قریب الوقوع به نظر نمی رسد.

نگرانی های جدی در اسرائیل پس از آن به وجود آمد که اتحادیه اروپا نسخه نهائی توافق را برای ایران ارسال کرد و ایران نیز به آن واکنش بسیار مثبتی نشان داد. پس از آن، یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل پیامی به کاخ سفید ارسال کرد که طی آن، گفت که پیش نویس توافق فراتر از توافق هسته ای سال 2015 است و با خطوط قرمز خود دولت بایدن مطابقت ندارد. لاپید در دیدار با تد دویچ، نماینده کنگره و تام نایدس، سفیر امریکا در اسرائیل گفت که زمان ترک میز مذاکرات فرا رسیده است.

رئیس دولت یهودی به بندی اشاره کرده که به گفته او، در پیش نویس توافق ذکر شده است. در این بند گفته شده که امریکا و دیگر قدرت های جهانی در صورتی که آژانس بین المللی انرژی اتمی به این نتیجه برسد که ایران توضیحات کافی را ارائه کرده، باید از پایان تحقیقات بین المللی درباره برنامه اتمی ایران حمایت کنند.

برخی از اعضای دولت یهودی تردید دارند که بایدن و دیگر مقامات ارشد ایالات متحده امریکا به طور کامل، در مورد تمامی شرایط درج شده در پیش نویس جدید برجام مطلع بوده باشند. به احتمال زیاد، رئیس شورای امنیت ملی اسرائیل در این خصوص با یاران امریکایی خود گفت و گو کرده است. همچنین، در روزهای اخیر، بندی در خصوص پرداخت غرامت به ایرانی ها در صورتی که یکی دیگر از مقامات ریاست جمهوری امریکا تصمیم به نقض برجام بگیرد، مطرح شده است.

نگرانی اسرائیل با این واقعیت تشدید می یابد که در حال حاضر، برای انتخابات بعدی کنست آماده می شود. اگر توافق هسته ای قبل از انتخابات حاصل شود، اعضای دولت کنونی نگران این خواهند بود که این امر بر موقعیت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر پیشین که برای بازگشت به قدرت امید بسیاری دارد، تاثیر مثبتی بگذارد و فرصت برای حمله علیه لاپید مهیا شود.

نکته قابل توجه این است که تمامی افراد در تشکیلات نظامی – سیاسی اسرائیل موضع خصمانه آشکاری را در قبال ضرورت احیای توافق هسته ای در پیش نگرفته اند. به عنوان مثال، سرلشکر آهارون خلیوا، رئیس اطلاعات نظامی اسرائیل، در چند ماه گذشته، بارها، در جلسات کابینه نظامی – سیاسی اعلام کرده که احیای توافق هسته ای می تواند، منافع اسرائیل را تامین کند. بنی گانتز نیز به نوبه خود، خاطرنشان کرده که عدم اطمینان در خصوص ایران بسیار بدتر از احیای توافق هسته ای است. تامیر هیمن، رئیس سابق اطلاعات نظامی اسرائیل، تاکید کرده که توافق هسته ای برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران و کسب زمان بسیار ضروری است.

منبع: نزاویسیمایا گازتا (روسیه) / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11