چشم‌های خیره مانده به دیدار بشار اسد با وزیر امور خارجه امارات

نویسنده: کمال خلف

دیپلماسی ایرانی: آیا ابوظبی نخستین پایتخت عربی خواهد بود که بشار اسد پیش از مشارکت در نشست سران اتحادیه عرب در الجزایر به آن سفر خواهد کرد؟ علل واقعی این تحول امارات چیست؟ 

مطمئنا سفر وزیر امور خارجه امارات به دمشق حادثه مهمی است با توجه به اینکه یک دهه از قطع روابط کشورهای حاشیه خلیج فارس با سوریه و مشارکت برخی کشورهای خلیج فارس در تامین مالی و حمایت از گروه‌های مسلح در سوریه برای سرنگونی حکومت و مشارکت آن‌ها در بیرون کردن سوریه از اتحادیه عرب می‌گذرد.

طبق اظهارات رسمی سوریه و امارات روابط دو کشور قطع نشد و کانال‌های ارتباطی علی رغم موضع علنی عبدالله بن زاید درباره کناره گیری اسد از قدرت در کنفرانس دوستان سوریه برقرار بود و بر کسی پوشیده نیست امارات در طول جنگ از طریق کانال‌های محرمانه در بسیاری از قضایا به دمشق کمک کرد.

طبق اطلاعاتی که از این سفر به بیرون درز کرده مهمان اماراتی برای سفر اسد به ابوظبی هماهنگی های لازم را انجام می‌دهد و طبق اطلاعات، بن زاید از اسد برای دیدار با ولیعهد امارات دعوت رسمی به عمل آورده است. همچنین درباره بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بحث و گفت وگو شده و این مهمان به اسد ابلاغ کرده است که سوریه در نشست بعدی سران اتحادیه عرب در الجزایر مشارکت خواهد کرد و از سوریه برای حضور در این نشست در ماه مارس دعوت به عمل خواهد آمد.

به این ترتیب امارات تلاش می‌کند نیروی محرکه‌ بازگشت سوریه به اتحادیه عرب باشد و طبق اطلاعات به دست آمده از منابع متعدد تحرک مصر در قبال دمشق نیز نتیجه داده است و برای تماس تلفنی میان رووسای جمهور دو کشور تدارک دیده می‌شود که از افزایش سطح نمایندگی دیپلماتیک دو کشور خبر می‌دهد. همچنین خط دمشق امان همچنان فعال است و اردن تلاش می‌کند سوریه را به محیط عربی خود بازگرداند.

درخصوص تناقض سیاست های امارات و سوریه در قبال اسرائیل، به این ترتیب که امارات در رابطه با اسرائیل فراتر از عادی سازی رفته است و چیزی شبیه ائتلاف و دوستی میان امارات و اسرائیل وجود دارد، در حالی که سوریه اسرائیل را دشمن خود به حساب می‌آورد. ابوظبی تصمیم گرفته است این مسئله را به عنوان یک امر داخلی در رابطه با دو کشور دخالت ندهد و بر همین اساس در ائتلاف راهبردی سوریه و ایران نیز دخالت نکند و درخواست از سوریه برای بر هم زدن ائتلاف با ایران به عنوان شرط بازگشت به اتحادیه عرب را لغو کند. بی‌تردید این رابطه صمیمانه با اسرائیل در آینده مانعی بر سر تلاش سوریه برای بسیج موضع رسمی عربی درخصوص حقوق فلسطینی‌ها خواهد بود اما اولویت سوریه اکنون بازگرداندن ثبات داخلی، خارج شدن از پیامدهای جنگ ویرانگر، به گردش درآوردن دوباره چرخ اقتصاد و بازسازی ویرانی‌های جنگ است. طبق همین اولویت‌ها دمشق تصمیم گرفته است از از هرگونه ابتکارعمل عربی استقبال کند و با هیچ دعوتی برای ارتباط مخالفت نکند.

اما در لبنان که شاهد بحران حادی با کشورهای حاشیه خلیج فارس و مشخصا عربستان به علت اظهارات قرداحی است، سفر عبدالله بن زاید ورق‌ها را در این کشور برگردانده است. مبالغه نکرده‌ایم اگر بگوییم بازتاب سفر عبدالله بن زاید به دمشق از بازتاب آن در دمشق بیشتر بوده است.

چه بسا متحدان کشورهای خلیج فارس در لبنان یعنی کسانی که اکنون به حزب الله ناسزا می‌گویند و شدیدترین حملات سیاسی و رسانه ای را علیه آن به راه انداخته‌اند و حزب الله را مسئول بحران با کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌دانند امروز چشمان خود را به روی صحنه ورود بن زاید به قصر ریاست جمهوری بشار اسد یعنی مطمئن‌ترین متحد حزب الله باز کرده باشند. صحنه‌ای که نوعی سردرگمی را در صفوف جبهه مخالف سوریه و حزب الله در لبنان به وجود آورده است و بعید نیست این مهمان اماراتی با اسد درباره موضوع لبنان یا جنگ یمن صحبت کرده باشد.

منبع: رای الیوم / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11