بلوف سیاسی مقتدی صدر در خروج از انتخابات

دیپلماسی ایرانی: مقتدی صدر روز پنج شنبه با یک مانور تبلیغاتی از قبل انجام شده، در سخنرانی غرائی اعلام کرد که جریانش در انتخابات پیش رو شرکت نخواهد کرد. در پی اعلام این خبر، طرفداران او در شهرهای مختلف عراق به ویژه در شهرک صدر که پایگاه اصلی مردمی او محسوب می شود، کارت های انتخاباتی خود را آتش زدند تا به این ترتیب به ندای رهبر خود پاسخ گفته باشند.

قبل از آن او دو بار از وزرای برق و بهداشت انتقاد کرده بود و خواستار استعفای آنها شده بود که آنها نیز بلافاصله از سمت های خود استعفا داه بودند. اما این بار مقتدی صدر خود و جریانش را به میان کشید و اعلام کرد از شرکت در انتخابات پیش رو خودداری می کند. اما این نخستین بار نیست که مقتدی صدر به چنین سیاستی رو می آورد. سیاستی کاملا حساب شده، با اهدافی روشن برای رسیدن به مقصودی کاملا تعریف شده. وی در سال های 2013، 2014 و 2018 مشابه چنین اقداماتی را انجام داده بود. در آن موقع نیز اهداف کاملا سیاسی و از قبل تعریف شده بودند و در سایه آن مقتدی توانسته بود امتیازات مورد نظر خود را بگیرد، و جالب این که هیچ گاه به وعده خود عمل نکرد و همچنان در صحنه سیاسی باقی ماند و اتفاقا پرزورتر از همیشه در عرصه ماند.

می توان گفت مقتدی صدر با این رفتار حداقل دو هدف را دنبال می کند؛ دو هدفی که در یک نگاه ساده روشن هستند و به وضوح رخ نمایی می کنند؛ نخست، با غوغاسالاری و جنجال سازی می خواهد فضایی به نفع خود ایجاد کند تا به واسطه آن موجی ایجاد شود تا بتواند از آن سواری بگیرد. در همین راستا دیدیم که احزاب و مقامات سیاسی عراق از او خواستند حتما در انتخابات حضور داشته باشد و فعالیت های خود را متوقف نکند. اگر چه بسیاری از احزاب به این حقیقت واقفند که وی قدرت خشنی دارد که بیرون ماندن از گود سیاست او را فقط نظاره گر نمی کند بلکه او کنشگری است که قدرت تخریب دارد و می تواند علیه جریان های سیاسی فضاسازی ویرانگری ایجاد کند. همانند رفتاری که در جریان تظاهرات اکتبر در سال 2018 پی گرفت و با اعلام خروج از دولت عبدالمهدی و اعلام برائت از فرایند سیاسی کشور، خود را اپوزسیون جا زد و در پی آن تلاش کرد بر موج تظاهرات و خشم مردمی سوار شود و حتی ابایی نداشت دست به خشونت بزند و در سایه آن، هم علیه جریان های رقیب ماشین تخریب خود را فعال کند و هم از دیگران امتیاز بگیرد و حتی باج بگیرد. برای همین گروه های سیاسی تمایل ندارند او خارج از گردونه سیاست باشد و از او خواهش می کنند که همچنان در صحنه باقی بماند، چرا که می دانند بیرون از گود ماندن به او مجوز می دهد که دست به هر کاری بزند. اما همین کنش و واکنش و خروج و دعوت از او، جوی ایجاد می کند که مقتدی صدر گمان می کند به نفع اوست و می تواند از آن بهره برداری کند و در بحبوحه فضای انتخاباتی کشور نهایت بهره را به سود سبد انتخاباتی خود ببرد.

هدف دیگر مقتدی صدر، فرار رو به جلو از سایه خشم مردمی و اتهاماتی است که متوجه اوست. در عراق برای همه روشن است که او در دولت ها نفوذ دارد. می گوید در دولت وزیری ندارد، اما در حقیقت بسیاری از وزرا را به اسم تکنوکرات به دولت قالب می کند و بدنه های وزارتخانه ها از جمع یاران و طرفداران او انتخاب می شوند حتی اگر شایستگی و تخصص لازم را نداشته باشند. از جمله در وزارت بهداشت که به محض این که در بیانیه خود – قبل از آتش سوزی بیمارستان امام حسین (ع) در شهر ناصریه – از وزیر بهداشت خواست استعفا دهد، وزیر بهداشت فورا استعفا داد. یا در وزارت برق، همین که مقتدی صدر اعلام کرد باید وزیر برق استعفا دهد، وزیر برق فورا استعفا داد. در حالی که برای افکار عمومی عراق روشن است که یاران او در این دو وزارتخانه هستند و اگر کوتاهی ای هم باشد در نتیجه سوء مدیریت یاران او در وزارتخانه هاست. بعد از حادثه تلخ بیمارستان امام حسین (ع) که جان دست کم 62 نفر را گرفت و ده ها زخمی و مفقودی به جا گذاشت، خشم عمومی متوجه مقتدی صدر شد تا آنجا که در تشییع قربانیان این حادثه تشییع کنندگان علیه او شعار دادند و او را مسئول اتفاقات جاری دانستند. اما مقتدی صدر به جای همدردی با مردم و داغ دیده ها، بیانیه خروج از انتخابات را صادر کرد تا به این ترتیب از مسئولیتی که افکار عمومی متوجه او کرده است فرار کند. شیوه ای که همواره به کار گرفته و نهایت تلاش خود را برای بهره برداری از آن به کار بسته است.

بنابراین می توان گفت مقتدی صدر هیچ گاه نه از قدرت کناره می گیرد و نه به راحتی عرصه را خالی می کند. بلکه برای قبضه قدرت و بلعیدن کامل کیک قدرت حتی به زور و خونریزی، نقشه ها دارد و از هم اکنون به فردای بعد از انتخابات می اندیشد.