از تخریب رئیس جمهور تا حمله به ظریف

دیپلماسی ایرانی - با وجود آنکه طرح سوال، استیضاح و قانون گذاری حق مسلم نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و می توانند بر اساس قانون اساسی عملکرد وزرا و مسئولین را مورد بررسی قرار دهند، اما به نظر می رسد آنچه در جلسه علنی سه شنبه هفته جاری در مجلس شورای اسلامی با دادن دو کارت همزمان نمایندگان به محمدجواد ظریف روی داد، نشان از این دارد که این اقدام قوه مقننه بیش و پیش از آن که از دغدغه نمایندگان مجلس یازدهم برای سوال از رئیس دستگاه دیپلماسی نشات گرفته باشد، اقدامی برنامه ریزی شده برای تخریت معنادار دولت و در راس آن سکان دار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است؛ اقدامی که به نظر می رسد با مواضع اخیر غلامعلی حداد عادل، رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه نظام سلطه راضی نیست در انتخابات ۱۴۰۰ دولتی از جنس مجلس داشته باشیم، در دستور کار جریان رادیکال داخلی برای تخریب چهره دولت و وزیر امور خارجه با نقش آفرینی نمایندگان مجلس یازدهم پی گرفته شده است. کما این که طی چند روز اخیر شاهد هجمه ها، تخریب و توهین های مکرر به دولت حتی در خصوص بورس نیز هستیم. 

به هر تقدیر این اقدامات مجلس در تقارن با آغاز به کار رسمی دولت جو بایدن این نگرانی جدی را در اصولگرایان به وجود آورده است که زمزمه احیای چهره محمدجواد ظریف و توافق هسته ای می‌تواند تمام منافع سیاسی و حزبی آنها را در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ تحت الشعاع قرار دهد. در این راستا بی راه نیست که علی مطهری، نماینده تهران در مجلس دهم، در توئیتی در واکنش با اظهارات اخیر حدادعادل نوشت و چنین عنوان داشت که «عجیب است که آقای حداد عادل نگران است که با کاهش قیمت ارز و بهبود معیشت مردم که نتیجه رفتن ترامپ و احتمال احیای برجام است، مردم با انتخابات آشتی کنند و در نتیجه نامزد مورد نظر ایشان رای نیاورد؛ یعنی حاضرند به قیمت قهر اکثر مردم با انتخابات قدرت را به دست گیرند».

تمام این نکات مواید آن است که این جریان با تمام نیرو به دنبال تخریب چهره و پایگاه اجتماعی وزیر امور خارجه است تا به موازات آنکه پالسی منفی به دولت جو بایدن مبنی بر ناتوانی دولت روحانی و وزارت امور خارجه برای تعیین تکلیف برجام و مذاکره داده باشد، از آن سو هرگونه تلاش برای انتخابات پیش رو را به محاق ببرند. 

به عبارت دیگر با حاشیه سازی علیه محمد جواد ظریف این جریان در تلاش است تا تمام نگرانی های خود را در این زمینه رفع کند. پس تمام تلاش‌های سیاسی برای دادن کارت زرد به وزیر امور خارجه، آن هم با اتهاماتی نظیر جاسوسی و یا دست داشتن در ترور سردارسلیمانی با دادن اطلاعاتی به اسرائیل در این شرایط که شاهد روی کار آمدن دولت بایدن هستیم دقیقا به معنای آن است که ضمن نابود کردن پایگاه سیاسی - اجتماعی وزیر امور خارجه در داخل کشور، تمام تلاش های او برای مذاکرات احتمالی با دولت جدید ایالات متحده را به حاشیه بکشانند تا در نهایت توان چانه‌زنی دیپلماتیک وزارت امور خارجه را در ماه های پایانی حیات دولت به شدت کاهش دهند.

این مهم در صورت وقوع می تواند به انزوای دستگاه دیپلماسی بینجامد؛ انزوایی که به شدت مطلوب نظر این جریان است. زیرا انزوای سیاسی و دیپلماتیک دولت و به خصوص وزارت امور خارجه به انفعال جدی برای لغو تحریم ها و مذاکره با دولت جو‌ بایدن منجر می شود. در چنین شرایطی افزایش انتقادات جامعه در آستانه انتخابات را شاهد خواهیم بود. 

اما این تمام ماجرا نیست، ادبیات سیاسی و رسانه‌ای این جریان طی روزهای اخیر با حمله مستقیم و مشخص به حسن روحانی و محمدجواد ظریف همزمان با روی کار آمدن بایدن، ذیل به کار بردن الفاظی نظیر «رئیس جمهور پای منقلی» یا «ظریف ترامپید» نشان می دهد که برنامه جدی تر از آن است که با برخی اقدامات مانند دادن کارت زرد در صحن مجلس خاتمه پیدا کند. بلکه ضمن حمله همه جانبه از سوی مجلس و تمام جریانات سیاسی و رسانه ای وابسته به آن، سعی می شود از طریق تریبون های خود از صدا و سیما گرفته تا روزنامه ها، پایگاه های خبری و خبرگزاری های همسو با خود و به کار بردن الفاظ دور از ادبیات سیاسی و عرف جامعه، تخریب هرچه بیشتر و پررنگ تر این افراد در دستور کار قرار گیرد؛ ادبیاتی که اگرچه در ظاهر می تواند منافع حزبی و جناحی این جریان را در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ برآورده کند، اما یقیناً در سایه تخریب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری و رئیس قوه مجریه و محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه در این شرایط حساس منطقه‌ای و برجامی که با روی کار آمدن دولت جو بایدن همزمان شده است، تنها به نابودی منافع ملی خواهد انجامید.

هدف نهایی تمام این تلاش ها آن است که به دولت جو بایدن این پیام را بدهند که دولت روحانی در ماه‌های پایانی حیات سیاسی خود از قدرت تعیین کنندگی برخوردار نیست و باید دولتی از جنس مجلس یازدهم در ۱۴۰۰ را منتظر باشند تا بتوانند مذاکرات احتمالی، لغو تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی را به نام خود تمام کنند.