به خود آئیم، چماق یا هویج

دیپلماسی ایرانی - به چه باید دلخوش و امیدواربود. از هر زاویه ای به ایران نگاه می کنیم می فهمیم که ما گرفتاریم. بله، ما گرفتاریم، آن هم از نوع عمیق، ساختاری و سیستمی که می رود آن کند که مغول با ایران کرد.

سال هاست فریاد می زنیم که زمامداری یک دانش و علم است‌. سیاست و دولت  کارآمد بیش از هر چیزی حاصل عقل متکی بر واقعیت و ظرفیت است. نتایج برخواسته از این سیاست تامین منافعی است که  بهشت را در این دنیا برای شهروندانش رقم می زند.

و امروز رهایی ایران از ابعاد مختلف و وسیع گرفتاری های حاصل از سیاست های اشتباه، جز با عزم ملی و تغییر راهبردهای پیشین امکان پذیر نخواهد بود.

درست حدس می زنید این یادداشت نیز تکرار مرثیه های تکراری دیگران است اما وقتی دلی به درد آید، چاره ای جز تکرار روضه های خوانده شده نیست. کیست که نداند ما دچار بن بست شده ایم. بن بستی از درون و بیرون که می رود قامت بلند ایران را خم کند.

پذیرش جام زهر بیدارمان نکرد. فرجام رویکرد هسته ای به بر جام، هوشیارمان نکرد. و امروز کماکان بر مسیری اصرار دارند که می تواند پایان تلخی برای ایران باشد. هر کس که دغدغه ایران را دارد نباید به سیاست‌هایی تن دهد که نتایج آن بسی تلخ تر از جام زهر و برجام شود. کافیست، بیاموزیم و آموخته را عمل کرده و به تکرار تلخی های تاریخ تن ندهیم.

از آسمان به زمین فرود آئیم. 

ما رسالت جهانی نداریم و قوم برگزیده خدا نیستیم. مسئولیت ما نه جهان و جهانیان بلکه آب و نان مردمی است که خسته شده اند، نگذاریم این خستگی به سکوت و رضایت تن دادن به محمود افغان بینجامد.

تحولات را مصادره به مطلوب نکرده و شکست ترامپ را بجای آنکه الطاف الهی ترجمه کنیم، فرصتی برای تغییر راهبردهای اشتباه ارزیابی کرده و از آسمان خیالی به زمین فرود آئیم. 

درد و رنج مردم و شرایط خطیر کشور را درک کنیم و اصرار به راه های شکست خورده نکنیم. از خودبزرگ‌بینی و صد البته، خود تحقیری دور شده و با توجه به شرایط و قابلیت های خود، سیاست ورزی کنیم.

ما نه تنها قدرت شکست آمریکا را نداریم، بلکه نگاهی به تحولات پیرامونی و جغرافیایی منطقه روشن می کند که حتی در قیاس با گذشته نه چندان دور در موقعیت ضعیف تری بسر می بریم. با آشتی و عادی سازی روابط اعراب با اسرائیل، ایران هراسی میوه خود را داده و در سند خطرات مترتب بر امنیت ملی کشورهای خلیج فارس، ما جایگزین اسرائیل شده ایم‌. هنوز بایدن در کاخ سفید مستقر نشده، هویچ احتمالی پیش کش شده او را پس می زنیم تا ثابت کنیم ما بیش از هویچ با چماق آشنایی داریم.

اگر صداقت داشته و دلسوز ایران و مردم آن هستیم تن به واقعیت های حاکم بر ترتیبات نظام بین‌الملل داده و از سیاست های رویایی و بلندپروازی هایی که ظرفیت ها و مزیت های استراتژیک ایران را بر باد داده، دور شویم.

ما راه به خطا رفته ایم و این بیش از هر چیزی حاصل فهم و درک اشتباه ما از معادلات حاکم بر جهان بوده است.

بجای آنکه خود را مقصر سیاست ها بدانیم، آمریکا را عامل شکست ها و بن بست ها عنوان کرده ایم. دهه هاست امریکا بهانه‌ای برای پوشش خطاها، فسادهای سیستمی و ساختاری ما شده است، اما دیگر بازی به آخرین دقایق خود نزدیک است. بیدار شویم و نشانه های تغییر را به منصه ظهور برسانیم که فردا می تواند دیر باشد‌.

 نکته آنکه از منظر امریکا، ایران جزء اولویت های اول واشنگتن نیست، اما از نظر ایران سیاست های چالشی آمریکا و به طور مشخص خروج از  وضعیت موجود و رفع تحریم ها که بستگی  به اراده آمریکا دارد، اولویت و مسئله اصلی ماست. درک این موضوع، برای تغییر کافیست.