تصمیم‌گیران سیاسی جهان میان چکش بیماری کرونا و سندان رکود اقتصادی

نویسنده: ابراهیم نوار

دیپلماسی ایرانی: تصمیم‌گیران سیاسی در جهان امروز در برابر فشار چگونگی پرهیز از شیوع ویروس کرونا و نیاز به احیای اقتصادی قرار دارند که تقریبا چرخ های آن از چرخش ایستاده است. این مسئله خطر وقوع رکود طولانی مدت و عمیق را هشدار می دهد که طی آن سرمایه ها از میان می رود و میانگین بیکاری بالا خواهد رفت.

معضل سیاستمداران به ویژه در کشورهای صنعتی پیشرفته این است که نمی توانند سیاستی پیدا کنند که در آن واحد این دو هدف را باهم محقق کند.

باوجود این که برخی رهبران جهان مانند دولت ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و ژائیر پولسانارو، رئیس جمهوری برزیل تلاش می کنند خطر این بیماری همه‌گیر را نادیده بگیرند تا اقتصاد کشور خود را احیا کنند اما آنها نمی توانند سیاست های خود را به خاطر ترس از زیان های فاجعه بار آن بر سلامت شهروندان اعمال کنند. حوادث نیویورک عبرتی در این زمینه به شمار می رود.

تا زمانی که دانشمندان به دارویی برای درمان یا واکسنی برای پیشگیری دست نیابند خطر این بیماری واگیردار و مرگ و میر ناشی از آن باقی است.

ویروس کرونا تفاوتی میان چین دارای حکومت تمامیت خواه یا آمریکای دارای نظام سرمایه داری قائل نشده است. موفقیت یا شکست در مبارزه با آن ارتباطی با نظام سیاسی یا اقتصادی خاصی ندارد. به این ترتیب که کره جنوبی دارای نظام سرمایه داری موفق عمل کرده در حالی که ایتالیا با همان نظام شکست خورده است. چین تمامیت خواه موفق شده، در حالی که ایران شکست خورده است.

صرف نظر از ماهیت نظام سیاسی و اقتصادی و مجموعه ارزش های رایج در جامعه می توان درس های زیر را از تجربه تلاش برای کنترل ویروس کرونا خلاصه کرد. (به منظور پرهیز از پیچیدگی های تاثیرگذاری نوع حکومت بر سیاست ها، آمریکا به عنوان الگوی شکست و کره جنوبی را به عنوان الگوی موفقیت بررسی می کنیم):

نخست: اهمیت سرعت مقابله با این ویروس به گونه ای که با وجود هم زمانی اولین موارد ابتلا در کره جنوبی و آمریکا اما سئول فورا وارد عمل شد در حالی که آمریکا شش هفته تاخیر داشت.

دوم: ابتکار عمل قرنطینه کانون ابتلا به این ویروس از طریق اقدامات سختگیرانه که باز هم در مورد این دو کشور تفاوت را مشاهده می کنیم.

سوم: شکست در درک بعد جهانی این ویروس. به این ترتیب که آمریکا این ویروس را سیاسی کرده و از آن به عنوان سلاحی در جنگ سرد با چین استفاده کند.
چهارم: شکست در درک این مسئله که راه نجات همکاری بین المللی در جهت مبارزه با آن، جلوگیری از شیوع و یافتن دارو و واکسن برای آن است. این شکست در استفاده از راه های ملی در داخل یک کشور به جای همکاری بین المللی نمود می‌یابد.
گزارش ابتلای دوباره بیماران تاکید می کند جایگزینی برای همکاری های بین المللی جدی و گسترده وجود ندارد.

پنجم: از خطرناک‌ترین نتایج راه حل های ملی ظهور نشانه های جنگ تجاری است که امکان همکاری بین المللی برای یافتن دارو را محدود می‌کند.

ششم: با توجه به نتایج پژوهش های علمی اخیر درباره ساختار بیولوژیک این ویروس و تنوع و تعدد انواع منتشره شده آن در جهان و سرعت جهش و تغییر شکل آن در مقایسه با ویروس های دیگر و مقایسه آمار مبتلایان به آن در آفریقا و دیگر قاره های جهان باید نسبت به خطرناکی جهش این ویروس در آفریقا و به وجود آمدن نوع جدید و خطرناکتر آن هشدار داد.
این مسئله نیازمند عهده دار شدن هماهنگی برنامه های همکاری بین المللی از سوی سازمان بهداشت جهانی برای دور کردن خطر تغییر شکل این ویروس در آفریقا و ظهور موج دوم آن است.

برنامه های دارای بعد ملی به تنهایی نمی توانند اقتصاد جهانی را نجات دهند و باید در چارچوب بسته جهانی به هم پیوسته ای باشد که در آن تلاش‌های دولت ها و موسسات بین المللی برای بیرون آوردن کشورها – هم پیشرفته و هم در حال رشد – از پرتگاه رکود و بازگردادن آنها به محیط توسعه پایدار صرف نظر از ماهیت نظام اقتصادی و سیاسی آنها یکپارچه شود.

منبع: القدس العربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی