روسیه با جهان غرب و امریکا چه می کند

دیپلماسی ایرانی: کتاب «در مسیر ناآزادی»، اثر تیموتی اسنایدر، مورخ امریکایی، به جرات می توان گفت یکی از مهمترین کتاب های مرتبط با تحولات بین المللی است که در سال های اخیر – حداقل به زبان فارسی – منتشر شده است. نویسنده برای نوشتن این کتاب حداقل به 119 سند استناد کرده که به خوبی نشان می دهد نویسنده برای نوشتن این کتاب چقدر تلاش کرده است. 114 صفحه مرجع برای کتاب نشان از اعتباری است که نویسنده برای کتابش دست و پا کرده است.

این کتاب درباره رفتارهای روسیه در عصر پساکمونیسم به ویژه بعد از به قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه است. شیوه حکمرانی او، طرز تفکر او در اداره امور داخلی روسیه و روابط بین الملل و ایدئولوژی نوینی که پوتین به کار گرفته از مهمترین موضوعات کتاب است. نویسنده اعتقاد دارد که ایدئولوژی کرملین در سه دهه اخیر در حقیقت وام گرفته از یکی از متفکران روس در دهه 1920 میلادی، ایوان ایلین از اعضای سرخورده و فراری منشویک روسیه است که بعدها به فاشیسم و نازیسم متمایل شد و در سوئیس درگذشت. نویسنده بر این باور است که تلاش های پوتین و همفکرانش برای فروپاشی جهان غرب و اروپا متاثر از اندیشه های ایلین است که در حقیقت هسته اصلی کتاب محسوب می شود.

نویسنده همچنین طرز فکر حاکم بر جهان را بر دو دسته ازلی و ابدی (ایدئولوژی که روسیه دنبال می کند) و تقدیرناپذیری (ایدئولوژی مورد حمایت اروپای غربی و ایالات متحده امریکا) تقسیم می کند و می گوید در حال حاضر طرز تفکر ازلی و ابدی ایدئولوژی تقدیرناپذیری را شکست داده و بر اسب مراد سوار است و از بی ارادگی و ناتوانی غرب به خصوص اروپا نهایت استفاده را می برد. نویسنده شاهد این ادعای خود را تلاش های روسیه برای فروپاشی اوکراین، انضمام کریمه به خاک و تلاش برای فروپاشی گرجستان را مثال می آورد و در کتاب خود توضیحات مفصلی درباره چرایی آغاز جنگ اوکراین و تفکر عجیبی که پشت آن است ارائه می دهد. 

اسنایدر همچنین روسیه را مبتنی بر نظام دزدسالار توتالیتری می داند که تلاش دارد این نظام خود را به کشورهای دیگر صادر کند و به افکار عمومی داخلی خود القا کند که اگر از اوضاع داخلی خود راضی نیستید و شکایت دارید گمان نکنید که جهان بیرونی و غربی بهتر است، آنها هم یا مثل ما یا بدتر از ما هستند. تلاش های روسیه برای نابودی نظام های دموکراتیک در اروپا و همچنین روی کار آمدن دونالد ترامپ با پشتیبانی روسیه همگی تلاش هایی است که اسنایدر معتقد است روسیه برای صدور حکومت خود انجام داده است.

اگر کسی بخواهد بداند روسیه با دنیا چه می کند، چه سیاستی را دنبال می کند، طرز فکر هیئت حاکمه روسیه چیست و حتی اگر اغراق نباشد، دنیای غرب چگونه اداره می شود، ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ زیر نگین کیست، بنیادگرایی غربی و نومحافظه کاری و افراط گرایی نوین اروپا توسط چه کسانی تقویت و تحریک می شود، پروپگاندای رسانه ای در اروپا و امریکا زیر نظر کیست، نشر اخبار دروغ توسط چه کسانی و با چه هدفی انجام می شود، اسلام هراسی و استفاده ابزاری از تروریسم منسوب به اسلام گرایان تندرو توسط چه کسانی انجام می شود، خواندن این کتاب به او توصیه می شود.

در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: "وضعیت راست های افراطی در اروپا، چالش های داخلی و بین المللی اوکراین، جنگ های سایبری، کارزار انتخاباتی امریکا در سال 2016 و همه پرسی درباره اتحادیه اروپا، نقش آفرینی روسیه در این رویدادها چگونه بوده است؟ اسنایدر این کتاب را با استناد به وقایع و روند رویدادهای معاصر نوشته و از تهدیدی سخن می گوید که ستون های آزادی غرب را به لرزه در آورده است. او می گوید: تاریخ هرگز پایان نمی پذیرد، و این چالش جدید ما را وادار می کند با انتخاب هایی که آینده را رقم می زنند رو به رو شویم: برابر با الیگارشی، فردگرایی یا توتالیتاریسم، حقیقت یا دروغ.
در مسیر ناآزادی به ما کمک می کند جهانمان را طوری ببینیم گویی که برای اولین بار می بینیم. این کتاب برای هر انسانی که به دنبال دموکراسی است، تکان دهنده، و البته ضروری، است."

نام کتاب: در مسیر ناآزادی
نویسنده: تیموتی اسنایدر
ترجمه: هادی شاهی
ناشر: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه
چاپ اول: 1398
تیراژ: 1100 نسخه