امریکا صحنه سوریه را رها کرد، حالا چه خواهد شد؟

نویسنده: سمیر عطا الله

دیپلماسی ایرانی: دیگر سخت می توان رفتارهای ناگهانی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا را پیگیر بود. سیاستی تدافعی که مطابق تمایلات او باشد، واکنش های بسیاری را در سراسر دنیا به همراه داشته است، اما هیچ چیز مانع از آن نمی شود که او سیاست دل بخواهی خود را دنبال نکند، آخرین آنها عقب نشینی از درگیری ها در سوریه بود. از زمانی که اعلام کرد نیروهای امریکایی از سوریه خارج می شوند، تحلیل های بسیاری در پایتخت های کشورهای مختلف درباره دلایل و بازتاب این تصمیم منتشر شده است. اما آخرین تفسیر را خود او می داند، به ویژه که تمامی ارکانش، از وزیر دفاع تا وزیر امور خارجه تا مشاور امنیت ملی نسبت به این تصمیم او اعتراض کرده اند. تا آن جا که وزیر دفاع، که یکی از مهمترین ارکان دولت او بود، استعفا داد. حالا، با استفعای او تمامی پست های اصلی دولت ترامپ تغییر کرده اند، اتفاقی که در کاخ سفید سابقه نداشته است. 

قبل از هر چیز این نکته را توجه کنیم که ترامپ از حق قانونی خود استفاده می کند حتی اگر این اختیارات او باعث تشویش و نگرانی شود. اما مساله این است که هر تصمیمی که واشنگتن می گیرد در همه جا بازتاب خواهد داشت. ممکن است از این تصمیم اروپایی که با خطرهای مختلف مورد تهدید قرار گرفته به شدت احساس ترس کند. اروپایی ها می ترسند ده ها هزار داعشی فعالیت خود را در خاک اروپا تشدید کنند. 

ترس بیشتر را کُردها دارند که سه هزار داعشی در زندانهایشان به سر می برند. حضور امریکا در سوریه چیزی نیست که قابل مقایسه با حضور روسیه و ایران و ترکیه باشد، اما خلائی که پشت سر خود ایجاد می کند می تواند منازعات را تجدید کرده و چه بسا گسترش دهد. 

در برابر نگرانی هایی که متحدان ترامپ از تصمیم او دارند، شاید احساس متضادی را ولادیمر پوتین، رئیس جموهری روسیه داشته باشد که روز پنج شنبه 1700 خبرنگار را به ابهت کاخ کرملین دعوت کرد تا به آنها ابلاغ کند که روسیه پنجمین قدرت بزرگ دنیاست، توجه کنید نه اول، نه دوم و نه حتی چهارم. او خواست به دنیا بگوید که ما رئالیست هستیم. و در آرامش کامل به هیچ وجه از اعلام خروج ترامپ از سوریه ابراز خشنودی نکرد گویی که مساله ای کاملا عادی بود و در این 8 سال مساله ای خارج از مسائلی بوده که با آنها می جنگیده است. 

در واشنگتن و در مسکو، ما در برابر موج های جدیدی قرار داریم. نه پوتین و نه کسی قبل از او آرزو نکرده که امریکا صحنه نبرد را بدون مبارزه ترک کند، سزار روسیه این خطر را نمی پذیرد که به تنهایی در سواحل دریای مدیترانه بایستد. تصمیم به عقب نشینی از سوریه نه به درد مسائل داخلی ترامپ می خورد نه به درد اتهاماتی که به او بر سر رابطه اش با پوتین خصوصا در ایام تبلیغات انتخاباتی می زنند. 

این نه تصمیمی ساده است و نه آن قدر مهم که بخواهد جنجال به پا کند. واشنگتن در حالی طرح عقب نشینی را پی می گیرد که روسیه بر پروژه هایش تمرکز کرده است. و ترکیه نیز به مرحله آخر ماجراجوایی هایش وارد می شود، در حالی که کردها حمایت هیچ کس را پشت سر خود ندارند. بعد از عراق حالا نوبت سوریه است. 

منبع: الشرق الاوسط / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11