طرح جمع آوری امضاء برای استیضاح ظریف، امتداد دشمنی ۶ ساله عده ای خاص

عبدالرحمن فتح الهی، عضو تحریریه دیپلماسی ایرانی

دیپلماسی ایرانی – در حالی که دامنه حواشی سخنان هفته گذشته محمد جواد ظریف، وزیرامور خارجه در باره پولشویی داخلی برخی از نهادها ادامه دارد، امروز نیز اخباری دال بر تلاش نمایندگان طیف خاصی از مجلس شورای اسلامی برای جمع آوری امضاء در خصوص استیضاح وزیر امور خارجه منتشر شد. حال باید دید که این تلاش ها تا چه اندازه می تواند جدی باشد و اساسا این رفتارها، در این برهه حساس چقدر به سود کشور و در جهت حفظ منافع ملی، آن طور که خود این نمایندگان عنوان می کنند، خواهد بود؟ 

بازی که برنده ندارد

بر کسی پوشیده نیست که شرایط کشور بعد از آغاز دور دوم تحریم ها، چه از نظر اقتصادی و چه از نظر سیاسی و دیپلماتیک در برهه حساسی به سر می برد. حال در این شرایط به نظر می رسد که برخی طیف های سیاسی داخلی تلاش های جدی برای تحت الشعاع قرار دادن دستگاه سیاست خارجی که سکان دار دیپلماسی کشور است، دارند.
در این خصوص چند نکته را نباید فراموش کرد؛ از یک سو چه این تلاش ها جنبه نمایش سیاسی برای فشار بر دولت باشد و چه در نهایت هم به جمع آوری امضاء و حتی استیضاح وزیر امور خارجه کشیده شود، بازنده اول و آخر این تلاش ها کشور خواهد بود، چرا که این دست از حساسیت های گاه بی معنی برخی از طیف ها تنها به اتلاف انرژی مجلس، دولت و به خصوص دستگاه سیاست خارجی و شخص وزیر می انجامد، در حالی که می توان این انرژی را صرف امور دیپلماتیک برای به مدیریت شرایطی کرد که در بستر تحریم ها و هجمه های برخی همسایگان علیه کشور صورت گرفته است. 

از سوی دیگر در وضعیتی که وزیر امور خارجه کشور هم در دولت یازدهم و هم در دولت دوازدهم کارنامه قابل قبولی را به نسبت عملکرد سایر وزراء از خود نشان داده است، برخی تلاش ها برای حذف او عملا می تواند یک خلاء دیپلکماتیک را به دنبال داشته باشد. آقای حسینعلی حاجی دلیگانی که به عنوان علمدار جمع آوری امضاء برای استیضاح وزاری اقتصادی کابینه دوزادهم شهرت یافته است، برای مواضع امروز خود در خصوص تکرار تلاش مسبوق به سابقه اش در خصوص وزیر امور خارجه هیچ دلیل و حتی توجیهی نخواهد داشت، مگر حفظ منافع طیفی خاص که او هم وامدار و از اقمار آن به شمار می آید. اگر بتوان برای ضعف عملکرد وزرای اقتصاد و کار و متعاقبش حذف کرباسیان و ربیعی دلایلی را عنوان کرد که حتما هم دلایل متقنی برای عدم حضور آنها وجود دارد، اما یقینا این دلایل اکنون در مورد محمد جواد ظریف صدق نمی کند.

در این راستا اهتمام امروز دیپلماسی ایرانی برای پاسخ گویی نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره دلایل استیضاح وزیر امور خارجه هم ناکام بوده است، چرا که یا بخشی از نمایندگان از مساله آگاه بودند، اما به هر دلیلی از جواب دادن به سوالات در این رابطه امتناع کردند، یا این که اساسا از وجود این تلاش ها برای استیضاح وزیر امور خارجه اطلاعی نداشتند که به نظر می آید توجیه دوم بدتر از توجیه اول است. لذا این مساله نشان از این دارد که اخبار منتشر شده برای جمع آوری امضاء در خصوص استیضاح محمد جواد ظریف تنها تلاش بخش کوچک و البته قدرتمند سیاسی داخلی است که اکنون خود را در مجلس فعال کرده است. پس این شوی حفظ منافع ملی برخی از آقایان به دلیل آن چه لطمه به وجه کشور در سایه مواضع وزیر امور خارجه عنوان شده است، تنها امتداد همان دشمنی نزدیک به 6 ساله ای است که این طیف خاص با تصدی دستگاه سیاست خارجی توسط محمد جواد ظریف از روز نخست تا به اکنون داشته اند.

افزون بر این نکات، اگر چه آقای ظریف در همان مواضعی که اکنون به کانون التهابات و حاشیه سازی بدل شده است، اسمی از هیچ طیف و جریانی برای پولشویی در داخل کشور نبرده است، اما به نظر می رسد که برخی رسانه ها اصرار دارند خود را مصداق سخنان وزیر امور خارجه قلمداد کنند. از آن سو در سایه تعیین ضرب الاجل امروز (29 آبان ماه) به عنوان روز پایانی ارائه مدارک و شواهد وزیر امور خارجه در رابطه با اثبات سخنان خود باید گفت آیا اساسا چنین مدارکی را می توان ارائه کرد؟! آیا بر فرض محال هم بتوان مدارکی هم در این رابطه ارائه داشت، آیا بعد از اثبات موضوع می توان به صراحت عنوان داشت که سخنان ظریف در خصوص پولشویی برخی از نهادهای داخلی صحت دارد و رسما اسم آن نهادها را برد؟! آیا امکان محاکمه و یا تعدیل این فعالیت ها وجود دارد؟! 

در مجموع اگر چه ناگفته های زیادی در این خصوص وجود دارد، اما به نظر می رسد که شرایط کشور بیش از آن که مطالبه گر تشدید اختلافات داخلی باشد، به همراهی و همدلی مسئولین نیاز دارد و در نهایت باید گفت که این بازی سیاسی برخی طیف ها حتی اگر به حذف وزیر امور خارجه هم بینجامد، هیچ برنده ای نخواهد داشت.