قضیه خاشقجی و رویارویی نفتی ریاض و واشنگتن

نویسنده: طارق الشیخ

دیپلماسی ایرانی: بدون هیچ هشدار قبلی ای، بحرانی بزرگ میان ایالات متحده و متحدان غربی اش و مزدوران وابسته به آنها از یک سو با عربستان سعودی از سوی دیگر به وجود آمده است. 

بدون هیچ آگرامان دیسمان یا لفاظی ای می توان گفت آن چه بر روزنامه نگار و نویسنده، جمال خاشقجی گذشت، علت اصلی این بحران نیست، بلکه هدف بسیار بزرگتر از این حرف هاست، خاشقجی صرفا «طعمه ای» بود که دشمنان عرب از آن استفاده کردند تا هدف بزرگ تر خود را که همان تخریب کشورهای خاورمیانه است، تکمیل کنند.  

طی ماه سپتامبر گذشته و در اثنای فعالیت های هفتاد و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در نیویورک گفت که «اعضای اوپک دیگر کشورهای جهان را غارت می کنند.» همه می دانند که عربستان سعودی بزرگترین کشور تولیدکننده نفت در سازمان «اوپک» است، همان سازمانی که ترامپ از آن انتقاد می کند. 

چند روزی از این سخنرانی او نمی گذرد که ترامپ تماسی تلفنی با ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان، در تاریخ 29 سپتامبر، یعنی چند روز قبل از اتفاق خاشقجی، می گیرد و دو طرف در آن مکالمه درباره لزوم تامین نیازهای بازارهای جهانی نفت گفت وگو می کنند. 

در این میان برخی رسانه های جهانی اخباری را فاش کردند مبنی بر این که ایالات متحده تصمیم گرفته است تعدادی از سازمانه های دفاع موشکی هوایی خود «پاتریوت» را از خاورمیانه خارج کند، این تصمیم در ماه اکتبر گرفته شد، با این هدف که از این سامانه ها در برابر تهدیدهای روسیه و چین در مناطق دیگر استفاده شود، در این میان این نکته را هم در نظر بگیریم که ایالات متحده به شدت روابط روسیه و چین با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را دنبال می کند، همه می دانند که این کشورها تلاش می کنند روابط دو جانبه خود را به یکدیگر بیش از پیش نزدیک کنند. 

در 3 اکتبر 2018، یعنی ساعاتی بعد از شک و تردیدها نسبت به ناپدید شدن جمال خاشقجی، خبرگزاری ها حرف های ترامپ را در برابر طرفدرانش در ساوثهافن در می سی سی پی را گزارش دادند که می گفت: «ما از عربستان سعودی حمایت می کنیم. می توانیم بگوییم که آنها ثروتمندند. من پادشاه، ملک سلمان را دوست دارم. اما من به او گفتم: ما از شما حمایت می کنیم اما شما باید هزینه تجهیز ارتشت را بپردازی.» ترامپ نگفت که این اظهار نظر را چه وقت به پادشاه عربستان گفته است. 

شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی فورا این ادعاهای واشنگتن را رد کرد.  

به نظر می رسد تمامی این اقدامات پیش زمینه ای برای رسیدن به یک چارچوب برای زمینه سازی ایجاد «شکافی بزرگ» است که برای عربستان و آینده آن آماده کرده اند. 

به این ترتیب غرب به رهبری ایالات متحده با پافشاری و با شدت و سرعت بر لزوم اعلام مسئولیت و محاکمه عاملان قتل خاشقجی تاکید کرد، در حالی که با این شور و حال طی دهه ها و سال های گذشته هیچ اظهار نظری درباره ناپدید شدن و کشته شدن و فراری دادن میلیون ها نفر از ملت سوریه و عراق از خود نشان نداده است، آیا چنین شوری را برای احقاق حقوق مشروع ملت فلسطین که هنوز کلید خانه های اشغال شده خود در سرزمینشان از جمله در داخل بیت المقدس و دیگر اراضی اشغالی عربی در دستشان است، هم دارد؟!

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11