سود روسیه و چین از تحریم‌های ایالات متحده

نویسنده: دکتر کنت مورس

دیپلماسی ایرانی: کاخ سفید اخیرا تحریم های جدیدی را علیه مقامات ونزوئلا به امضا رسانده تا آنها را از ورود به ایالات متحده منع کند. این موارد در ادامه تحریم های عمومی پیشین است. اگر شایعات درست باشد این تحریم ها علیه شرکت ملی نفت ونزوئلا می تواند به طور کامل به سقوط این کشور آمریکایی جنوبی منجر شود. ونزوئلا هم اکنون در معرض فروپاشی کامل قرار دارد و بحران شرکت ملی نفت این کشور بسیار جدی است. تمرکز اصلی روی توانایی شرکت در پرداخت اوراق قرضه است. این تحریمی مهم با چشم اندازهایی ترسناک است. علاوه بر این، این مساله بر توانایی دولت مرکزی برای اداره کل جمعیت و جلوگیری از فرو رفتن کشور در جنگ داخلی تاثیرگذار است. در کل این فشارها دولت ونزوئلا را به سمت آغوش روسیه و چین سوق می دهد.

سوپرمارکت نفتی ونزوئلا

شرکت نفت ملی ونزوئلا ماشینی است که 90 درصد از تراز مالی تجارت ونزوئلا را تامین می کند و عامل اصلی تامین بودجه مورد نیاز برای خرید انواع کالاهای ضروری و عامل بقا در بحران اقتصادی این کشور است. در دورانی که هوگو چاوز با کارکتر کاریزماتیک خود در قدرت بود، ونزوئلا از فروش نفت خام تولیدی شرکت ملی نفت این کشور برای واردات غذای مورد نیاز ونزوئلا بهره می برد. این مساله باعث شد تا یکی از همکاران بگوید: «گمان می کردم که یک شرکت نفت باشیم نه یک سوپر مارکت نفتی.» پرداخت پول برای خرید از خارج از کشور ضرورتی بود تا تاثیرات نامطلوب مبادله ارز تحت فشار تورمی داخلی و نابودی زیرساخت ها را کاهش دهد. آنچه انجام شد توانایی شرکت ملی نفت ونزوئلا را برای مقابله با بحران ها تضعیف کرد. این رویه همچنین دور ریختن مقدار عظیمی سرمایه بود چرا که غذا از طریق واسطه ها و با قیمت هایی گزاف وارد می شد. شرکت ملی نفت تانکرهای نفتی را کنترل می کرد نه کشتی های حاوی محموله ها. نیکولاس مادورو، جانشین چاوز، پیچیدگی بیشتری بر این ماجرا ایجاد کرد. او با ایجاد صندوق های شرکت ملی نفت طیف و چگونگی واردات را گسترده تر و پیچیده تر کرد و با انتشار اوراق قرضه ناامن حجم قراردادهای شرکت ملی نفت را گسترش داد و این امر در تسریع ناآرامی های محلی بی تاثیر نبود. همانطور که بحران عمیق تر می شد زندگی در کف خیابان ها غیرقابل تحمل تر می شد.

افراد محلی به من گفته اند که هم اکنون اندک خورده فروشی های باقی مانده که توانسته اند در شرایط فعلی دوام بیاورند اغلب قیمتی واقعی برای کالاها و خدمات ندارند و قیمت ها با چانه زنی تعیین می شود. تورم بالا ارزش پول محلی را از بین برده است. این مساله من را یاد کاهش ارزش پول روسیه می اندازد. یک دلار در مسکو نقش گنج را داشت و حالا این اتفاق در کاراکاس افتاده است. با ادامه سرکوب های مادورو، آمریکا تحریم های اولیه خود را برقرار کرده است. دور جدید تحریم ها هم در پاسخ به طرح جایگزینی شورای ملی که براساس آن مجلس به اراده مادورو اداره می شود، تصویب شده است.

واشنگتن هم اکنون به طور خاص به شرکت ملی نفت ونزوئلا چشم دوخته است تا با تهدیدها و سایر تحریم ها صادرات نفت ونزوئلا به ایالات متحده را حذف یا بسیار محدود کند. جدا از بحث تحریم صادرات نفت ونزوئلا مساله برداشت نفت هم وجود دارد. میدان نفتی اورینکو یکی از بزرگ ترین میدان های نفتی جهان است. اما شرایط خاص این میدان و کیفیت نفت آن باعث شده که ونزوئلا برای برداشت این نفت به تکنولوژی هایی وابسته باشد که در اختیار غرب قرار دارد. اگر ونزوئلا توانایی فرآوری محصولات نفتی خود را از دست بدهد بازار داخلی این کشور برای تهیه بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده های نفتی سقوط خواهد کرد. اثرات ناشی از این سقوط بر افزایش تورم بسیار زیاد خواهد بود و تحمل فشار زندگی در این کشور را به نقطه تحمل ناپذیر خواهد رساند. به نظر این تنها راهی است که پیش روی شرکت ملی نفت ونزوئلا قرار دارد:

روسیه با سکوت پیش می رود

شرکت ملی نفت ونزوئلا در بازپرداخت اقساط خود بازمانده و حتی در برخی موارد دستمزدهای کارکنان خود را نیز پرداخت نکرده است. آنها همچنین نتوانسته اند تعهدات قراردادی خود را در ترمینال های کارائیب به اجرا بگذارند. ضمن اینکه هزینه های ذخیره سازی و حمل و نقل افزایش پیدا کرده و درآمدها کاهش یافته است.

در این میان روسنفت، بزرگترین تولید کننده و شرکت دولتی نفت روسیه، با ترکیبی از پرداخت مستقیم و تعهدات مبتنی بر بدهی، در ونزوئلا به دارایی ها بالادستی و مرکزی فراوانی دست یافته است. شرکت ملی نفت ونزوئلا به ویژه با توجه به قیمت جهانی نفت در این روزها به وجوه دریافتی از روسنفت محتاج است. در نتیجه کنترل فعالیت های بالادستی نفتی در ونزوئلا به روسنفت خواهد رسید و برای شرکت روسی مبادلات اصلی و نفوذ بیشتر در بازار را به ارمغان خواهد آورد. سال ها پیش 5 مدیر نفتی روسیه، سرمایه گذاری مشترکی در شرکت نفت ملی ونزوئلا انجام دادند و همچین بانک سرمایه گذاری مشترکی در کاراکاس تاسیس کردند. این سرمایه گذاری ها شکست خورد و بانک ورشکست شد اما آنها باقی ماندند و مدتی کوتاه می توانند مالکیت ها را به دست گرفته و خود را احیا کنند.

کشور دیگری که از این آتش بهره می برد چین است. تحریم های آمریکا ممکن است کنترل بازی را در دست روس ها و چینی ها قرار دهد. شرکت های چینی هم برای انجام فعالیت های اقتصادی بالادستی به ونزوئلا آمده اند هرچند در کاراکاس آنچه حرف اصلی را می زند صادرات نفت است. پکن این کار را از طریق پرداخت وام های بزرگ به دولت ونزوئلا و شرکت ملی نفت انجام داده است. رویکردی که چینی ها پیش از این در برزیل و اکوادور هم پی گفته بودند.

واشنگتن باید در مورد تحریم های بعدی تمام این نکات را در ذهن داشته باشد. به نظر می رسد ادامه این فشارها بر شرکت ملی نفت ونزوئلا و مادورو تنها به اجرای قدم بعدی برنامه روس ها و چینی ها که در حال اجراست کمک می کند و ونزوئلا را بیشتر و بیشتر به آغوش این دو کشور خواهد انداخت.

منبع: اویل پرایس/ مترجم: روزبه آرش