سه پرونده سخت برای رئیس جمهور بعدی امریکا

نویسنده: دنیل دوپتریس

دیپلماسی ایرانی: تنها سه ماه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده و هیچ کس به درستی نمی داند که هر نامزد چه مزیت هایی دارد که بتواند آن را شایسته اخذ مقام چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا کند. اگر انتخابات امروز برگزار می شد، هیلاری کلینتون می توانست با اختلافی چشمگیر که از زمان جورش بوش دیده نشده، رقیب خود را شکست دهد.

اما تا کنون ثابت شده است که انتخابات 2016 انتخاباتی معمولی نخواهد بود. نامزدی دونالد ترامپ و خیز آن برای رسیدن به کاخ سفید برای چند ماه یک شوخی به نظر می رسید. اما در نهایت کمپین وی به یکی از موفقیت ترین کمپین های حزب جمهوری خواه تبدیل شد. کسی چه می داند، شاید هشتم نوامبر هم ورق برگردد و اوضاع مثل هم اکنون به نفع هیلاری کلینتون نباشد.

اما این که هنوز سه ماه به انتخابات و تعیین تکلیف پست ریاست جمهوری مانده به این معنا نیست که نمی توان برای آینده برنامه ریزی کرد. چه ترامپ برنده این انتخابات باشد و چه کلینتون، چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا با مشکلات زیادی در عرصه سیاست خارجی باید دسته و پنجه نرم کند و با بحران های زیادی در عرصه بین المللی مواجه می شود که باید سعی کند آنها را آرام کند.

در اینجا سه موضوع مهم که رئیس جمهور بعدی باید به سرعت به آنها رسیدگی کند، مورد توجه قرار می گیرد:

سوریه

جنگ داخلی در سوریه تنها یک منازعه معمولی بین دولت های هم مرز یا بین دولت و نیروهای شورشی نیست، بلکه مجموعه ای از تنازعات مختلف است. بیش از پنج سال و نیم بمباران های بی وقفه، استفاده از انواع تسلیحات و حملات سوریه را از کشوری که روزگاری به جامعه و تاریخ خود مفتخر بود به ویرانه ای تبدیل کرده که تصور بازسازی آن را هم نمی توان کرد. سوریه ای که قبل از آغاز این جنگ کشوری متحد بود که در آن افراد با مذاهب مختلف کنار یکدیگر زندگی می کردند، در سال 2016 تبدیل به مجموعه ای ملوک الطوایفی شده است. شهر حلب، باستانی ترین شهر در طول تاریخ تبدیل به ویرانه ای شده و به تعبیر رئیس کمیته بین المللی سازمان صلیب سرخ یکی از ویران کننده ترین تعارضات شهری را در عصر مدرن تجربه می کند.

رئیس جمهور جدید با منطقه ای رو به رو می شود که اوضاع آن به نسبت 8 سال پیش به مراتب فجیع تر و آشوب زده تر است. آرام کردن خاورمیانه یا حداقل کم کردن حجم خشونت ها و موج مهاجرت لزوم ایجاد یک نهاد بین سازمانی برای بررسی سیاست آمریکا در خصوص سوریه - حتی پیش از استقرار رئیس جمهور جدید - را ایجاب می کند.

تروریسم

مواجهه با مشکل سوریه بدون شک به معنای مواجه با مشکل تروریسم و افراط گرایی نیز هست. خوشبختانه توان داعش نسبت به اوج آن در ژوئیه 2014 به شکل قابل توجهی کم شده است. تولید نفت داعش، درآمد نفتی آن، جریان ستیزه جویان خارجی و کنترل سرزمینی همگی طی سال گذشته کمتر شده است.

با این وجود تضعیف داعش به معنای از میان رفتن این تهدید نیست. داعش در 2017 رفتار القاعده در عراق در سال 2010 را تقلید نخواهد کرد. داعش به خوبی می تواند از شبکه های اجتماعی برای جذب نیرو استفاده کند. داعش تسلط بر اسلام را پیش شرط بیعت یک فرد با خلافت خود خوانده خویش نمی داند. تنها چیزی که یک فرد باید انجام دهد تا به عنوان سرباز داعش دانسته شود، این است که به نیابت از داعش دست به خشونت بزند. مواجهه با این موضوع می تواند برای رئیس جمهور بعدی بسیار دشوار باشد.

رابطه با روسیه

رابطه روسیه و آمریکا در وضعیت بدی قرار گرفته است. سیاست بازیابی روابط با روسیه که دولت اوباما نخستین بار در دوره اول ریاست جمهوری خود از آن سخن به میان آورد، بلافاصله بعد از این که پوتین مجددا در مقام رئیس جمهور قرار گرفت، از میان رفت. به استثنای همکاری روسیه با آمریکا در موضوع مذاکرات هسته ای با ایران، مسکو و واشنگتن در اکثر منازعات بین المللی مقابل هم قرار دارند. سوریه، اوکراین، مانورهای نظامی ناتو در نزدیکی مرز روسیه، جنگ با داعش و برنامه های مدرنیزاسیون هسته ای همگی باعث شده که رابطه دوجانبه آمریکا و روسیه به پایین ترین حد ممکن برسد.

با همه این ها روسیه همچنان یک قدرت بین المللی مهم است. چه سیاستمداران در واشنگتن حاضر به اعتراف باشند و چه نه، حل برخی از مشکلات بدون همکاری مسکو دشوار است. اما برای این که بتوان مسکو را متقاعد به همکاری کرد، آمریکا به رئیس جمهوری نیاز دارد که بپذیرد گذشته ها گذشته است. آمریکا به رئیس جمهوری نیاز دارد که به اندازه کافی عمل گرا باشد که بفهمد روس ها هم منافع ملی خاص خود را دارند که باید از آن دفاع کنند. به طور مثال، آمریکا نباید اوکراین را به نفوذ روسیه واگذار کند تا  بتواند از کمک آن در سوریه برخوردار شود. اما از طرف دیگر نباید از گسترش بیشتر ناتو یا پیوستن اوکراین به غرب هم حمایت کند.

منبع: نشنال اینترست / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25