ترامپ ساده‌لوح نیست

مایک فلین 57 ساله که زمانی ریاست اداره اطلاعات و امنیت ارتش آمریکا موسوم به DIA را بر عهده داشت، از پاییز سال 2015 به عنوان مشاور دونالد ترامپ در امور سیاست خارجی فعالیت دارد. فلین در مصاحبه با اشپیگل به چرایی مواضع عجیب و جنجالی کاندیدای جمهوری خواهان در عرصه سیاست خارجی می پردازد.

دونالد ترامپ اعلام کرده است که در صورت پیروزی در انتخابات، روابط فراآتلانتیکی به صورت فعلی ادامه پیدا نمی کند. او تهدید کرده است که آمریکا از ناتو خارج می شود.

من عقیده دارم که دنیا در مورد دونالد ترامپ دچار سوء تفاهم شده است. او قصد ندارد به همین راحتی دست به این کار بزند. هدف او این است که در مورد شکل نقش آفرینی ما در جهان و در  مناطقی که ایالات متحده نقش رهبری جهانی دارد تامل شود. مساله این است که این اتحادها نیز باید منطبق و مناسب با قرن 21 باشد. پس منظور این نیست که ترامپ بر سر کار بیاید و از ناتو خارج شود، اما ناتو به عنوان یک اتحادیه سیاسی به یک بازنگری اساسی نیاز دارد.

پس شما به این صورت ناتو را زیر سوال می برید.

در حال حاضر بیش از نیم قرن از عمر ناتو می گذرد. آیا می خواهیم که این پیمان نیم قرن دیگر نیز به حیاتش ادامه دهد؟ اگر از من بپرسید می گویم بله دلم می خواهد اما چندان مطمئن نیستم. پیمان هایی مانند ناتو باید به صورت مداوم تحول داشته باشند. باید این مساله روشن شود که چه کسی برای این کار هزینه می پردازد.

آلمان در تدابیر ترامپ نقش زیادی دارد. او از آلمان خواسته است که در آینده برای یک امنیت پایدار هزینه کند و در غیر این صورت یگان های آمریکایی مستقر در آلمان این کشور را ترک خواهند کرد.

باید ببینیم که ارتش ما چه هزینه هایی دارد و چه کسی آن را می پردازد. چینی ها 40 درصد از نفت مصرفی خود را از طریق خلیج فارس تامین می کنند اما آیا تا به امروز یک ناو هواپیمابر چینی در این منطقه دیده شده است؟ ما از چهل سال پیش امنیت خلیج فارس و به تبع آن امنیت انرژی مورد نیاز چینی ها را تضمین می کنیم. امروزه 99 درصد از کشورهای جهان از حمایت های مالی ما برخوردارند. حتی به کره شمالی نیز کمک های انسان دوستانه ارائه می دهیم و مواد غذایی برای این کشور می فرستیم. و فقط خدا می داند که چه اتفاقی می افتد. احتمالا این مواد توسط حقه بازهای کمیته مرکزی حزب مصرف می شود. مساله بر سر مخالفت آمریکا با آلمان و ناتو نیست بلکه بر سر این پرسش است که نقش ما در قرن 21 کدام است و چه کسی هزینه آن را می پردازد.

ترامپ در ماه دسامبر به آنگلا مرکل دشنام داد و گفت که او در رابطه با مساله پناهجویان خیلی نرم عمل کرده است. آیا این اظهارات برای همکاری دو کشور غیرسازنده نیست؟

بله. من فکر می کنم که سراسر اروپا در رابطه با بحران پناهجویان، رفتار نرمی نشان داد. نکته بر سر تصمیم های واقعا عجیبی بود که موجب بحران پناهجویان شد. چرا این پناهجویان به پایتخت های خود یا شهرهای اصلی جهان اسلام فرار نمی کنند و به جای آن به اروپای زیبا و ایالات متحده می آیند؟ ما باید این افراد را با همان قایق ها به همان جاهایی بازگردانیم که از آن آمده اند و به رهبران عرب بگوییم که مسئولیت آنها با شماست. اروپا آن واکنشی را که باید نشان نداد. این عقیده ترامپ است.

به چه دلیل ترامپ رهبرانی مانند پوتین را تحسین می کند و صدام حسین را به عنوان  یک شکارچی تروریست ها مورد تمجید قرار می دهد؟

او برای افرادی که به نحو خودخواهانه ای به کشورهایشان خدمت می کنند احترام قائل است. پوتین کسی است که خدمات زیادی به روسیه کرده و نمی توانیم او را دوست نداشته باشیم. او یک رهبر جهانی است.

آیا پوتین متحدی قابل اعتماد برای آمریکا است؟

از برخی جهات بله. ما نیاز به روابطی داریم که سراسر آن کارآمدی داشته باشد. این مساله در مورد روابطمان با چین نیز صادق است.

ترامپ از عربستان سعودی و ژاپن خواسته است که برای خودشان سلاح های اتمی تهیه کنند. آیا او به این صورت یک رقابت تسلیحاتی اتمی خطرناک را کلید نمی زند؟

خطر یک جنگ اتمی بسیار بسیار اندک است. ترامپ اصلا ساده لوح نیست و نگاهی جهانی به دنیا دارد. ما در گفتگوهایمان در مورد تاریخ تک تک مناطق جهان حرف می زنیم. در باره تحولات 10 تا 50 سال بعدی صحبت می کنیم و می پرسیم که آیا جنگ جدیدی وجود خواهد داشت؟ آیا میان آمریکا و چین جنگی در خواهد گرفت؟ پرسش این است که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری باید در مورد چه چیزهایی آمادگی داشته باشیم.

کیم جونگ اون دیکتاتور کره شمالی ضمن تحسین ترامپ می گوید که دلش می خواهد از او در انتخابات حمایت کند.

احتمال می دهم که ترامپ هم مانند من از ته دل به این حرف ها می خندد. رئیس دولت کره شمالی در دفترش می نشیند و سیگار برگ می کشد و پرتاب موشک ها را نگاه می کند.

سیاست خارجی برای ترامپ چه اهمیتی دارد؟

اولویت با اقتصاد آمریکا است. اما امنیت ملی و سیاست خارجی در درجه دوم و شاید در درجه سوم اهمیت قرار دارند.

سخنان ترامپ در مورد سیاست خارجی مبهم و در بسیاری موارد متناقض است. این امکان وجود دارد که اصولا وی برنامه ای در این رابطه نداشته باشد؟

نه. برای ترامپ بازگشت به یک اندیشه ساده اهمیت دارد یعنی سیاست خارجی باید در راستای امنیت ملی ایالات متحده و نه هیچ کشور دیگری باشد. این اصلا به معنی انزوا نیست و او قصد ندارد که آمریکا را از دنیا جدا کند. حرف های وی غالبا غلط فهمیده می شوند.

با این حال در سخنرانی هایش می گوید که دیگر کشورها باید خودشان به فکر مشکلاتشان باشند.

بله همین طور است. این درست نیست که آمریکا برای هر مشکلی در جهان مداخله کند. رای دهندگانی که اکنون به ترامپ رای می دهند دیگر چنین چیزی نمی خواهند. آنها از تصمیم های ناگواری که طی سال های اخیر توسط جورج دبلیو. بوش و باراک اوباما گرفته شده است ناامید شده اند. خودتان ببینید که گرفتار چه وضعیت ناگواری شده ایم.

منظورتان جنگ عراق است؟

من از سه تصمیم بی نهایت احمقانه می گویم. اولی حمله به عراق بود. آنها می خواستند به ما نشان دهند که مساله بر سر سلاح های کشتار جمعی صدام حسین است. اما در واقع حمله به عراق واکنشی به حملات تروریستی 11 سپتامبر بود.

مسئولیت این تصمیم که بر عهده بوش است. و اوباما؟

اوباما عجولانه از عراق خارج شد. پس از هشت سال جنگ سخت و پرتلفات بالاخره در سال 2011 پیروز شدیم اما به جای محافظت از این پیروزی یگان های خودمان را بیرون کشیدیم. این تصمیم بی نهایت احمقانه ای بود که اوباما فقط به خاطر وعده انتخاباتی اش مبنی بر پایان دادن به جنگ تصمیم به انجام آن گرفت. این برای امنیت ملی یک کابوس است. درست مانند مورد لیبی که سومین تصمیم فاجعه بار بود.

منظورتان سرنگونی دیکتاتور سابق لیبی در پاییز 2011 به کمک نیروهای ناتو است؟

باید از خودمان بپرسیم که به چه دلیلی در جهنم لیبی دخالت کردیم. این اقدامی بسیار احمقانه و کاملا غیرمسئولانه و خطرناک برای امنیت ما و اروپا بود. امروز پی آمدهای آن را می بینیم. لیبی دچار هرج و مرج شده و پناهجویان بدون هر گونه مانعی در مصراته و طرابلس سوار قایق ها می شوند.

از قرار معلوم ترامپ نمی خواهد چنین خطاهایی را تکرار کند؟

نه او مرتکب این اشتباه نمی شود. تاریخ قضاوت سختی در مورد شانزده سال اخیر ایالات متحده خواهد داشت.

محافظه کاران آمریکا همواره از صدور دموکراسی و حقوق بشر حمایت کرده اند. آیا این رویکرد در دوران ترامپ به پایان می رسد؟

به هر ترتیب به پایان می رسد زیرا کار اشتباهی است. آمریکا برای مدت ها به برقراری دموکراسی در دیگر کشورها به عنوان یک وظیفه نگاه می کرد.

ترامپ پس از اظهارات خشن در مورد مسلمانان به چهره ای نژادپرست و دشمن آزادی مذهب شهرت یافته است.

ترامپ خودش می گوید که هرگز به این صورت نگفته است. به گفته وی باید مانعی در برابر کسانی که تئوری های رادیکال را نشر می دهند وجود داشته باشد.

به چه دلیل ترامپ این گونه صحبت می کند؟

ترامپ یک جنگجو و مبارز است. این هم مانند یک مسابقه مشت زنی است که بزرگ تر از آن چیزی که هست نشان داده می شود. ترامپ متوجه شده اظهاراتی که شما از وی نقل می کنید مربوط به ماه ها پیش است. به عنوان یک مشت زن  وقتی با دست اشتباه بازی را آغاز می کنید باید بلافاصله استیل خودتان را اصلاح کرده و درست مشت بزنید.

ترامپ چه واکنشی به انتقادها نشان می دهد؟

او شنونده بسیار خوبی است و اصلا آن گونه نیست که فکر کند همه چیز را می داند. خودش به من گفت که هنوز چیزهای زیادی باید بیاموزد.

ترامپ می گوید: "من مغز خوبی دارم". یا ادعا می کند که در دوران کارهای تجاری و بازرگانی با سیاست خارجی آشنا شده است. چگونه می توان به او مشاوره داد؟

من او را آدمی بسیار منعطف می دانم. ای کاش زمانی که نظامی بودم فردی مانند ترامپ را در نیروهایم برای جنگ می داشتم. او با غرایز و آن هوشمندی خیابانی خود مناسب بحران های بزرگ است.

آیا چنین ویژگی هایی می تواند یک رئیس جمهور خوب بسازد؟

به هر حال بهتر از فرمانداران سابقی است که همیشه تنها به سیاست فکر می کنند. ترامپ فهمیده است که چون خنجری در قلب تشکیلات فرو رفته و  افراد این قبیله در واشنگتن نمی توانند نماینده میلیون ها آمریکایی باشند.

آیا به زودی ترامپ را فردی لایق ریاست جمهوری خواهیم یافت؟

سبک ترامپ در حمله علیه دشمنان سیاسی او را حفظ خواهد کرد. اکثر آمریکایی ها دیگر مزخرفات را نمی خواهند و خواهان صداقت و شرافت هستند. آنها می خواهند دوباره به حرف های سیاستمداران باور داشته باشند. ترامپ یک غیرخودی است که علیه نظم موجود بر می خیزد و از هر مانعی می گذرد. وآمریکایی ها هم عاشق همین هستند.

منبع: اشپیگل / ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی