احمد داوود اوغلو در یک قدمی استعفا

دیپلماسی ایرانی: احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه برای نخستین بار به طور تلویحی گفت که حاضر است از منصبش استعفا دهد و از حیات سیاسی کنار بکشد. وی این اظهارات را بعد از آن زد که برخی رسانه های نزدیک به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه او را متهم به توطئه علیه رئیس جمهور کردند.

به گزارش روزنامه الحیات، چاپ لبنان، داوود اغلو که در کمیته نمایندگان حزب عدالت و توسعه حاضر شده بود، همچنین گفت: «من از هیچ کس جز خدا نمی ترسم، نه از آن چه درباره من نوشته شده می ترسم نه از آن چه درباره من می گویند، من آماده ام از منصبم کنار بکشم و خودم را قربانی کنم فقط برای این که حزب عدالت و توسعه همچنان در قدرت بماند.»

چندی پیش کاربری با عنوان "گم نام" مطلبی را تحت عنوان "نقطه های خیانت در امانت" منتشر کرد که در آن می گفت اینها نکاتی است که اردوغان علیه داوود اوغلو ثبت کرده است و ثابت می کنند که او تلاش هایی را برای رسیدن به سمت ریاست جمهوری کشور آغاز کرده است. این مطلب به سندی شبه امنیتی اشاره می کند که در آن به نیات و تحرکات و علاقه ها و اظهارات داوود اوغلو اشاره شده است. کاخ ریاست جمهوری ترکیه هیچ اظهار نظری درباره این مطلب نکرده است. همچنین حاضر نشده اظهاراتی که گفته می شود این متن منصوب به یکی از مشاوران نزدیک به رئیس جمهوری است را رد کند.

در این گزارش آمده است که «داوود اوغلو به دو شرطی که اردوغان به هنگام تسلیم ریاست حزب عدالت و توسعه به او اعلام کرده بود، پایبند نبوده است، یکی تصویب حکومت مبتنی بر ریاست جمهوری و دیگری خودداری از همکاری با غرب که می خواهد اردوغان را سرنگون کند و برای رسیدن به این هدف در حال بهره برداری از دو پرونده سوریه و فلسطین است.»

این گزارش همچنین نخست وزیر را مسئول به مخاطره انداختن پرونده سوریه کرده و آورده است که در پرونده کردها تندروی به خرج داده و حتی در برخی مواقع با توطئه های جماعت مدعی فتح الله گولن که تلاش داشته است اتهاماتی را به اردوغان و خانواده اش بر سر پرونده های فساد بزند، همراهی کند.

در این گزارش داوود اوغلو به دلیل تقاضایش برای دیدار با باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا در واشنگتن، آن هم یک ماه بعد از دیدار اخیر اردوغان با رئیس جمهوری امریکا، مورد پرسش قرار گرفته شده و نوشته شده است که «آن چه بین داوود اوغلو و اردوغان در جریان است یک رقابت سیاسی نیست بلکه جنگی است که بازنده آن مشخص است.» در این گزارش نخست وزیر «به هم دستی در توطئه غرب برای سرنگونی اردوغان از سمت ریاست جمهوری و کودتا علیه او متهم شده است.»  

افراد نزدیک به حزب عدالت و توسعه می گویند که دیگر مخفی کردن اختلاف ها میان اردوغان با داوود اوغلو بسیار سخت شده است، مگر این که افراد ذی نفوذی دخالت کنند و میان آنها آشتی دهند که این کار نیز بسیار سخت به نظر می رسد، به ویژه که حزب خود به سه جریان تقسیم شده که یکی وابسته به اردوغان، دیگری وابسته به عبدالله گل، رئیس جمهوری سابق و سومی داوود اوغلو است که جریان سوم از همه ضعیف تر است.

این افراد درباره اجرای سناریوی تبدیل داوود اوغلو از رهبری حزب و سپردن ریاست آن به فردی دیگر نیز می گویند که این کار می تواند منجر به برگزاری انتخابات زودهنگام در تابستان آینده شود. آنها تاکید می کنند که ایالات متحده و اتحادیه اروپا هر دو از نخست وزیر ترکیه و سیاست های او حمایت می کنند و تلاش دارند مواضع او را تقویت کنند، برای همین انتظار می رود که جلسه ای میان داوود اوغلو با اوباما روز جمعه برگزار شود. اگرچه رسانه های ترکیه اعلام کرده اند که این دیدار به دلیل فشارهای اردوغان لغو شده است. روزنامه حریت گزارش داد که اوباما از داوود اوغلو خواسته است که به دلیل تنگی وقت این ملاقات به تعویق بیفتد.

در همین رابطه هفته گذشته کمیتە مرکزی مدیریت حزب عدالت و توسعە در اقدامی پیش بینی نشدە، اختیارات احمد داود اوغلو را کاهش داد. این کمیتە شنبه گذشته در نشستی از پیش اعلام نشدە تشکیل جلسە داد و در آن از مجموع ٥٠ عضو کمیتە مرکزی ٤٨ نفر بە طرح کاهش اختیارات احمد داوود اغلو رای مثبت دادند. در این طرح اختیار تعیین و عزل روسای شهرها و مناطق گوناگون حزب عدالت و توسعە در ترکیە از احمد داوود اوغلو پس گرفتە شد. احمد داوود اوغلو هم زمان هم نخست وزیر و هم رئیس حزب عدالت و توسعه، حزب حاکم در ترکیه است.

از سوی دیگر داوود اوغلو خواستار تصویب قانونی در مجلس شده که به موجب آن مصونیت نمایندگان مجلس لغو می شود. در صورت تصویب این قانون زمینه برای محاکمه نمایندگان کُرد مجلس به اتهام حمایت از تروریسم هموار می شود و احتمال این که آنها را از مجلس بیرون کنند، بالا می رود. نخست وزیر نمایندگان کرد مجلس را که از حزب کارگران کردستان حمایت می کنند، تهدید کرده و گفته است که «آنها تلاش می کنند پارلمان را به جایی برای کشتار و شورش و رکود تبدیل کنند.»

در مقابل، صلاح الدین دمیرطاش، رئیس حزب خلق دموکراتیک گفت که حزب حاکم تلاش می کند ترکیه ای بر اساس خشونت و سلاح و قلدری به وجود آورد. وی هشدار داد که «ملت کرد باید آماده برپایی پارلمان های جایگزین در صورت لغو مصونیت نمایندگانشان باشند.»

کمیته حزب طرحی را تدارک دیده و در اختیار نمایندگان مجلس گذاشته و از آنها خواسته بر سر آن بحث کنند که مورد موافقت احزاب عدالت و توسعه، جمهوری خلق و جنبش ملی است. بعد از آن که این طرح هفته گذشته در صحن علنی مورد بررسی قرار گرفت نمایندگان حزب دموکراتیک خلق از مجلس بیرون آمدند که در پی آن مجلس به درگیری کشیده شده و طی آن نمایندگان حزب کرد با نمایندگان حزب حاکم به زد و خورد پرداختند و به یکدیگر دشنام دادند و به سوی هم بطری های آب پرتاب کردند که در پی این حادثه ادریس بالوکین، رئیس فراکسیون نمایندگان حزب دموکراتیک خلق زخمی شد و کتف او در رفت. با این حال بسیاری از کارشناسان بعید می دانند که این قانون بتواند در صحن علنی مجلس رای بیاورد برای این که بسیاری از نمایندگان حاضر نیستند مصونیت خود را رها کنند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی /11