در عراق هر کس به بازی خود فکر می‌کند

دیپلماسی ایرانی: بازی سختی در عراق آغاز شده است. بازی ای که این بار می تواند در سایه تحرکات ویرانگر داعش عراق را وارد کابوسی سخت کند. بی شک بی ثباتی در عراق به سود هیچ کس نیست. نه ایرانی ها نه امریکایی ها هیچ کدام نمی خواهند عراق را بی ثبات ببینند. برای ایرانی ها عراق بی ثبات به معنای نزدیک شدن دیو تروریسم به مرزهای ایران است و احتمال از دست رفتن کنترل اوضاع در همسایه غربی که طولانی ترین مرز را با آن دارد، محسوب می شود. برای امریکایی ها نیز بی ثباتی در عراق به معنای ثبت شکستی سخت برای باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا، انتقال بی ثباتی به کشورهای عربی همسایه عراق مثل اردن و عربستان، تشدید بحران در سوریه، متشنج شدن بازار نفت و همچنین تشدید آشوب در خاورمیانه ای است که این روزها حال و روز خوبی ندارد. اما کنترل اوضاع بیش از پیش سخت به نظر می رسد. از اوضاع جاری این گونه برداشت می شود که هر کس که سهمی در قدرت دارد بازی خود را می کند و توجهی به منافع و مضرات محتمل برای کشور ندارد و تنها به فکر رسیدن به هدفی است که برای خود تعریف کرده، حتی اگر این هدف از دریچه نگاه های تنگ نظرانه و کاملا فردی تعریف شده باشد.

دو روز پیش طرفداران مقتدا صدر اقدام به اشغال منطقه سبز و پارلمان عراق کردند. فرمانده عملیات بغداد حالت فوق العاده اعلام کرد و مجلس نیز که قصد برگزاری جلسه خود برای دادن رای اعتماد به وزرای جدید داشت جلسه خود را تا هفته آینده به تعویق انداخت. سازمان ملل و سفارت ایالات متحده نیز ورودی های دفاتر خود را در بغداد بستند و بعضی خانواده های نمایندگان نیز به بعضی سفارت خانه های موجود در منطقه سبز پناه بردند. تظاهرکنندگان همچنین تلاش کردند که به مقر نخست وزیری یورش ببرند که به آنها اجازه داده نشد و آنها را به سمت سالن مراسم رسمی هدایت کردند. منابع امنیتی گفتند هدف از این کار کنترل بر آنها بود. جلوی بخش دیگری از تظاهرکنندگان را نیز که به سمت فرودگاه بغداد می رفتند تا آن جا را اشغال کنند، گرفته شد.

از نکات سوال برانگیز این یورش عقب نشینی نیروهای امنیتی و اجازه دادن به معترضان برای ورود به پارلمان بود. تظاهرکنندگان هر کسی را که در برابر خود می دیدند، به ویژه نمایندگان مجلس را به باد کتک می گرفتند که در این میان عمار طعمه، نماینده حزب فضیلت و علی بابر، نماینده کردها کتک مفصلی خوردند. بعد از این حوادث حیدر العبادی، نخست وزیر عراق به منطقه سبز آمد و به همراه محافظانش در این منطقه قدم زد و از آن جا به مجلس رفت و آسیب ها و خسارت هایی که به امکانات مجلس وارد شد را از نزدیک دید. تظاهرکنندگان شیشه ها و صندلی ها را شکسته بودند و بعضی از تابلوهای نمادینی که بر دیوارهای مجلس آویزان بودند را پایین آورده بودند. از نکات جالب دیگر این اتفاق عکس های سلفی ای بود که تظاهرکنندگان به محض ورود به مجلس از خود می گرفتند و در شبکه های اجتماعی منتشر می کردند.

یک هفته قبل از این اتفاقات ایاد علاوی به عربستان رفته بود. وی به محض بازگشت از ریاض از نمایندگان ائتلاف خود در مجلس خواست که به جمع تحصن کنندگان علیه دولت حیدر العبادی بپیوندند. وی و یارانش ممی گویند که دولت عبادی دولتی طایفه ای مبتنی بر سهم خواهی است و همه حتی خود عبادی نیز باید تغییر کنند. شبکه های متمایل به او اعم از الشرقیه و الرشید و البغدادیه به پوشش تبلیغاتی شدید این تظاهرات پرداخته اند و آن را اقدامی مردمی جلوه داده اند. ایاد علاوی نیز در کنار نوری مالکی تلاش دارد از آب گل آلود ماهی بگیرد و بازی تازه ای البته به دور از نقشه راه ایران و حتی امریکا پیش ببرد. به عبارت دیگر او در این عرصه در زمین سنی های ناراضی و حتی بعثی ها بازی می کند. نوری مالکی و ائتلافش، هسته اصلی نمایندگان تحصن کرده در مجلس و کارشکنان رای اعتماد به دولت عبادی را تشکیل می دهند. وی به فکر بازگشت به قدرت به هر قیمتی است و خیال می کند الآن فرصت تازه ای به وجود آمده تا دوباره خود را به قدرت بازگرداند.

در این میان به نظر می رسد حیدر العبادی نیز بازی تازه ای برای خود تعریف کرده تا از آشوب فعلی به وجود آمده نهایت استفاده را ببرد. منابع آگاه به دیپلماسی ایرانی گفتند که عقب نشینی نیروهای امنیتی از منطقه سبز و اجازه ورود به تظاهرکنندگان به این منطقه با چراغ سبز حیدر العبادی صورت گرفته است اگرچه او این مساله را رد می کند. به گفته آنها حیدر العبادی تلاش می کند با جنجالی که مقتدا صدر به راه انداخته امور را در کنترل داشته باشد و با این جنجال به تحصن نمایندگان مجلس پایان دهد و برای کابینه خود رای اعتماد بگیرد. هم زمان نوری مالکی و ایاد علاوی را نیز از گردونه رقابت ها حذف کند. گفتنی است که مقتدا صدر هفته گذشته از نمایندگان خود خواست به تحصن خود در مجلس پایان دهند. وی در سخنرانی روز شنبه خود قبل از یورش طرفدارانش به منطقه سبز گفت که دو ماه در نجف اشرف اعتکاف می کند و به هیچ دولتی چه تکنوکرات چه حزبی نمی پیوندد و با دولت مبتنی بر سهم خواهی و تمامی مظاهر فساد مبارزه می کند. گفته می شود بعد از این سخنرانی بود که وی چراغ سبز یورش به منطقه سبز را داد. به نظر می رسد میان چراغ سبز عبادی با چراغ سبز مقتدا صدر ارتباطاتی وجود داشته باشد.

این در حالی است که مجلس اعلای اسلامی عراق به رهبری سید عمار حکیم، حزب فضیلت، فراکسیون مستقلون به رهبری حسین شهرستانی، فراکسیون تغییر به رهبری ابراهیم جعفری، فراکسیون بدر به رهبری هادی العامری و پیمان کردستانی از وضعیت پیش آمده به هیچ وجه خشنود نیستند و آن را بازی تلخی برای ربودن قطعات بزرگ تر کیک قدرت می دانند که هزینه آن را در آخر مردم عراق می پردازند. شبکه های تحت پوشش آنها مثل الفرات و بلادی تحولات روزهای اخیر را پوشش نداده اند تا به روشنی نشان دهند نمی خواهند در این آشوب ها مشارکت داشته باشند.