ترکیه نفت ۷ دلاری از داعش می‌خرد

دیپلماسی ایرانی: عراق این روزها در معرض خطرات بسیاری است. ورود نیروهای نظامی ترکیه به خاک عراق و نقض تمامیت ارضی این کشور نگرانی های بسیاری را به وجود آورده است. از سوی دیگر اتهام حمایت یا همکاری ترکیه با داعش نیز تنش هایی را در روابط بین المللی به وجود آورده که عراق نیز از این تنش ها مصون نمانده است. در حال حاضر روابط ترکیه با عراق چندان خوب نیست. البته این روزها ترکیه عموما روابط خوبی با همسایگان خود ندارد. در این رابطه گفت وگویی را با دکتر موفق الربیعی، مشاور عالی سابق امنیت ملی عراق و از رهبران فعلی ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی، نخست وزیر سابق عراق انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

شما اخیرا درباره وجود اسنادی از حمایت ترکیه از داعش صحبت کردید، آیا این اسناد را به اطلاع خود ترک ها هم رسانده اید؟

بله. ترک ها از داعش حمایت مالی و تسلیحاتی می کنند، حتی برای آنها غذا و آذوقه تامین می کنند. مایحتاج روزمره آنها را اعم از خوراک و آشامیدنی در اختیارشان می گذارند. اسناد آن موجود است. کاملا هم مستند هستند. ما این اسناد را هم به اطلاع دولت ترکیه رساندیم هم به طرف های بین المللی.

واکنش ترکیه چه بوده است؟

ترکیه رد می کند. منکر هر گونه کمک مالی یا تسلیحاتی به آنها است. اما از طرف دیگر به گونه ای هم وانمود می کند که گویی در جریان نیست. یعنی می دانند که ما می دانیم. حقیقش فعلا به اعتراض های ما اهمیتی نمی دهند چرا که امریکایی ها هم از این موضوع خبر دارند اما کاری به آنها ندارند. اروپایی ها هم در جریان هستند اما اعتنایی نمی کنند. مساله ترکیه این است که روابطش با روسیه تیره شده و روسیه می خواهد بهانه ای از آن به دست بیاورد تا آنکارا را تحت فشار بگذارد. برای همین ترک ها از این ترسیده اند که روسیه به همین بهانه در مجامع بین المللی علیهش وارد عمل شود.

یعنی واقعا ترکیه به آنها پول می دهد؟

نه، آن طور که در رسانه ها مطرح می شود و خیال کنیم ترکیه پول در اختیارش بگذارد، نیست. ترکیه نفت داعش را که از عراق قاچاق می شود به قیمت بسیار ناچیزی می خرد. مثلا در برهه ای این نفت را از آنها 7 دلار می خرید. یعنی داعش نفتی که از سوریه و عراق به دست می آورد را به ترکیه می فرستد و در آن جا 7 دلار می فروشد. بخشی از این نفت در داخل ترکیه مصرف می شود و بخش دیگر با قیمت های جهانی وارد بازار جهانی می شود. به این ترتیب نوعی مراوده مالی پرسود به وجود آمده است.

حجم نفتی که ترکیه از داعش می گیرد، چقدر است؟

آمار دقیقی در اختیار نیست. اما چیزی در حدود 170 هزار بشکه تا 300 هزار بشکه است. البته این حجم متغیر است، چون داعش سامانه انتقال نفت سازمان یافته ای در اختیار ندارد. ولی چیزی در همین حدود در ماه به ترکیه ارسال می کند. بخشی از این نفت در داخل ترکیه مصرف می شود و بخش دیگر در بازارهای جهانی به قیمت روز به فروش می رسد.

ورود ترکیه به شمال عراق را چگونه تفسیر می کنید؟

ترکیه از بابت تحولات منطقه به شدت نگران شده است. آنها از یک سو دیگر آن قدرت و اعمال فشار در سوریه را ندارند و از سوی دیگر به شدت در برابر کشورهای مهم و تاثیرگذار منطقه مثل ایران و روسیه ضعیف شده اند. ترک ها همچنین از ائتلافی که میان ایران – روسیه – عراق – سوریه – حزب الله تشکیل شده و به نوعی هناهنگی امنیتی میان آنها صورت گرفته است، به شدت نگران شده اند. برای همین می خواهند دست به اقدامی بزنند تا از قافله عقب نیفتند. مساله درگیر شدن دیپلماتکشان با روسیه نیز بر مشکلاتشان افزوده است. به ویژه که می خواستند از طریق حمله به جنگنده روسی به اهدافی در سوریه برسند که نرسیدند و این مساله آنها را بیش از پیش تضعیف کرده است.

عراق تاکنون از دولت ترکیه بارها خواسته که نیروهایش را از شمال عراق خارج کند اما این تقاضا اثری نداشته است. بغداد چه گزینه هایی پیش رو دارد تا دولت ترکیه را وادار به خروج نیروهای خود از خاک عراق کند؟

دولت عراق تاکنون هر آن چه در توان داشته برای خروج نیروهای ترکیه ای از شمال عراق انجام داده است. اما متاسفانه اثر نکرده است. ما تاکنون از طریق ناتو و ایالات متحده و شورای امنیت سازمان ملل فشارهایی را به ترکیه وارد کرده ایم تا شاید بتوانیم این کشور را وادار کنیم نیروهای خود را از خاک عراق خارج کند. در صورتی که این فشارها اثر نکند و ترکیه نیروهای خود را از خاک کشورمان خارج نکند، دولت عراق نیز حق خود می داند از گزینه های دیگر استفاده کند. گزینه های متعددی در اختیار دولت عراق است که می تواند از آنها بهره ببرد و ترکیه را وادار کند به تمامیت ارضی اش احترام بگذارد.

آیا ممکن است در صورت لزوم دولت عراق از گزینه نظامی برای خارج کردن نیروهای ترکی استفاده کند؟

دولت عراق هیچ گاه به دنبال جنگ نبوده است. ما مایلیم بهترین روابط را با همسایگانمان داشته باشیم و مشکلاتمان را همواره از طریق راه های دیپلماتیک حل و فصل کنیم. اما همواره دنبال دوستی با تمامی کشورها بوده ایم اما در عین حال بر حفظ تمامیت ارضی کشورمان و جلوگیری از حضور نیروهای بیگانه در خاک کشورمان نیز تاکید داریم.

آیا فشارهای عراق به دولت ترکیه تاثیری داشته است؟

به هر حال خارج کردن نیروهای ترکیه از پایگاه نظامی بعشیقه نشان می دهد که فشارها چندان بی اثر هم نبوده است. اما ترکیه این نیروها را به اقلیم کردستان منتقل کرده و همچنان حضور نظامی آن وجود دارد. ما به فشارهای خود ادامه می دهیم تا دولت ترکیه به تمامیت ارضی کشورمان احترام بگذارد و اگر قرار هم باشد حضور نظامی آنها در کشور توجیهی داشته باشد با هماهنگی دولت مرکزی در بغداد باشد.

روند مبارزه با داعش چگونه پیش می رود؟

مبارزه با داعش پیشرفت های بسیاری داشته است اگر چه کند بوده اما تاکنون توانسته ایم دستاوردهای بسیاری در نبرد با داعش به دست آوریم. به زودی شهر رمادی به طور کامل از لوث داعش پاک خواهد شد و عملیات آزادسازی موصل نیز به زودی آغاز خواهد شد. خوشبختانه تهدید از اماکن مقدس مثل سامرا بسیار دور شده است و بسیاری از مناطقی که در گذشته ناامن بودند اکنون بسیار امن شده اند. امنیت بغداد نسبت به گذشته بسیار بهبود یافته و بسیاری از مناطقی که در گذشته ناامن بودند اکنون امن شده اند.

انتشار اولیه: یکشنبه 29 آذر 1394 / انتشار مجدد: یکشنبه 13 دی 1394