واشنگتن با تهران به تفاهم می رسد

دیپلماسی ایرانی: خبرنگار النهار در گفت و گو با یکی از پژوهشگران و استادان دانشگاه های امریکا که او را بدون ذکر نام فردی مهم و صاحب رای در میان سیاستمداران رده بالای داخلی و خارج از امریکا دانسته است، درباره مذاکرات هسته ای ایران با 1+5 و احتمال رسیدن به توافق نهایی میان این دو پرسیده است. وی می گوید: «بعضی در امریکا می گویند که احتمال توافق با ایران 50 تا 60 درصد است. بعضی هم می گویند که از این می ترسند که توافق نهایی حاصل شود و ایران به این ترتیب از تحریم ها خلاص شود بدون این که طرح های منطقه ای اش را متوقف کرده باشد. به هر حال هر چه باشد ایران توانسته است در حال حاضر در چیزی که از آن در گذشته هلال شیعه خاورمیانه می گفتند، نفوذ کند و اکنون در تلاش برای دفاع از مناطق تحت نفوذش است. بخشی از این صحبت ها صحیح است اما من از دریچه ای دیگر نیز به موضوع می نگرم. امریکا با ایران به نتایج ایجابی ای خواهد رسید، اما نه می خواهد آن را تقویت کند و نه می خواهد در منطقه نادیده اش بگیرد، قبل از هر چیز این را باید بدانیم مثلا در عراق این ایران است که از عراق جدید حمایت می کند و همچنان به حمایت از آن ادامه می دهد. اما به هر حال سیاست امریکا مبتنی بر ناکام گذاشتن ایران است و همانند همیشه تلاش می کند تا سیاست هایش را در این زمینه اعمال کند. اما در عین حال اسرائیل را نیز نباید فراموش کرد. اسرائیل هم قدرت بالایی دارد و هم این که در داخل امریکا صاحب قدرت موثری است. در عین حال از هر قدرت عربی و اسلامی نیز می ترسد. امریکا ترس آن را درک می کند و از آن حمایت می کند.»

وی سپس می گوید: «وضعیت فعلی برای اسرائیل بسیار مهم و در عین حال مطلوب است. سوریه در جنگ داخلی به سر می برد و تا دهه های آینده نقش منطقه ای نخواهد داشت، مصر ضغیف و البته بسیار بیش از حد توصیف ضعیف است. عربستان و عراق و لیبی نیز در وضعیت بهتری نیستند علی رغم این که فرق بسیاری میان اوضاع آنها است اما انعکاس همه آنها بر جهان عرب سلبی است، اسرائیل از این وضعیت بسیار آسودگی می کند. تنها کشوری که اسرائیل از آن می ترسد، ایران است، برای همین تلاش می کند که ایران با امریکا به تفاهم نرسد تا به قدرت بزرگ یا حتی قدرتمندترین کشور منطقه تبدل نشود.»

وی در ادامه می افزاید: «در این میان حرف دیگر کشورهای منطقه مثل ترکیه نیز مطرح است. اما نقش ترکیه در منطقه ضعیف شده است. این کشور در ارزیابی امکانات و توانایی هایش اغراق کرد و در آخر شکست خورد. بعد از این که اروپا گفت که عضویت آن را در اتحادیه اروپا نمی پذیرد به سمت منطقه اسلامی رفت. تلاش کرد که خود را الگوی یک کشور اسلامی در جهان عرب و اسلام معرفی کند که مدرن است و از شکوفایی اقتصادی برخوردار است، همچنین هم پیمان امریکا محسوب می شود و عضو پیمان آتلانتیک شمالی است. اما نمی داند که چگونه اوضاعش را مدیریت کند و بر روی همه برگه هایش سرمایه گذاری کند. برای همین شکست خورد. اعراب سنی هم از آن فرار کردند برای این که آنها را ناامید کرد. در عین حال آن رشد اقتصادی ای که به آن می بالید و به واسطه آن دنبال نقشی در منطقه بود نیز رو به افول گذاشت که شاید بتوان گفت مسبب آن سیاست های اردوغان، نخست وزیر ترکیه بود. برای همین ضعیف شد. البته این به آن معنا نیست که نقش ترکیه پایان یافت. اما به هر حال به دلیل وجود همین سیاست ها اعراب به ویژه عربستان دیگر به آن اهمیت نمی دهند و دیگر حتی آن را رقیبی برای خود احساس نمی کنند.»

وی درباره سوریه نیز می گوید: «جنگ در آن ادامه خواهد یافت و اسد همچنان دستاوردهایی به روی زمین خواهد داشت. اما گمان نمی کنم که بتواند بر همه امور در سراسر سوریه مسلط شود. مناطقی میان حلب و ترکیه همچنان خارج از کنترل حکومت باقی خواهد ماند. حلب به دو بخش تقسیم شده باقی خواهد ماند البته شاید بعدا بتواند همه آن را هم به طور کامل به کنترل خود در آورد. اما این بدان معنا نیست که کنترل سراسر سوریه به دست اسد خواهد افتاد. این بدان معنا است که وضعیت فعلی ادامه خواهد یافت.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11