اوباما حرف را به عمل تبدیل کرد

دیپلماسی ایرانی: با گذشت یک ماه و نیم از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران و توصیه های مکرر مقامات آمریکایی به کاخ سفید برای تعدیل تحریم ها به مظنور نشان دادن حسن نیت در مقابل دولت جدید ، واشینگتن تحریم های مربوط به بخش دارویی، کشاورزی و کمک های بشردوستانه به ایران را به طور چشمگیری تعدیل کرد.

وال استریت ژورنال در این زمینه می نویسد، کاخ سفید به دنبال تقویت روابط با رئیس جمهور جدید ایران است و لغو بخش گسترده ای از تحریم های دارویی، نشانه ای از تغییر رویکرد آمریکا به شمار می رود. پیش از این شماری از کارشناسان تاکید داشتند لغو تحریم هایی که نظام اعمال فشارها علیه ایران را دچار شکاف نمی کند، نه تنها برای آمریکا هزینه ای به دنبال ندارد، بلکه می تواند پیامی مثبت برای مقامات در تهران ارسال کند. باتوجه به اقدام اخیر اداره خزانه داری آمریکا، شرکت های آمریکایی می توانند بدون دردسر به ایران دارو صادر کنند، اما به نظر نمی رسد مشکل تامین دارو برای بیماران ایرانی تنها به تحریم ها مربوط باشد.

در دوران پیش از پیروزی روحانی و پس از آن، مقامات جمهوری اسلامی همواره تاکید داشتند که تنها حرف زدن کافی نیست و اوباما باید در عمل گفته های خود را ثابت کند. اینک کاخ سفید باوجود فشار لابی اسرائیلی و جمهرویخواهان تندرو، بخشی از تحریم ها را تعدیل کرده و پس از این در انتظار برداشته شدن گامی از سوی دولت روحانی خواهد بود.

اداره خزانه داری آمریکا درحالی این خبر را اعلام می کند که 10 روز به مراسم تحلیف روحانی باقی مانده است. از سوی دیگر هفته گذشته 131 عضو کنگره آمریکا در نامه ای خطاب به اوباما از وی خواستند به طور جدی تری دیپلماسی با ایران را دنبال کند. البته در کنار این توصیه ها، خبرهایی از تلاش برای تصویب دور جدیدی از تحریم ها علیه ایران، در کنگره به گوش می رسد. اما تحلیلگران بر این باورند که کاخ سفید دست کم تا روی کار آمدن دولت جدید و مشاهده عملکرد مقدماتی وی، به تحریم های جدید چراغ سبز نشان نمی دهد. گفتنی است تحریم های جدید تمامی بخش ها از معادن گرفته تا ساخت و ساز را شامل می شود و هدف آن به صفر رساندن صادرات نفتی ایران تا سال 2015 است. برخی بر این باورند در صورتی که روحانی گامی در جهت بهبود روابط با جامعه بین المللی برندارد، احتمالا پس از برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک ، بسته تحریم های جدید آماده و به کاخ سفید می رود.

به گزارش این روزنامه آمریکایی، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و دیگر مقامات این کشور از کنگره می خواهند زمان بیشتری را در نظر بگیرد تا روحانی عملکرد خود را در دولت نشان دهد. یک مقام دولتی در این زمینه اظهار داشت که به اعتقاد آنها در شرایط کنونی اعمال تحریم های سنگین تر مفید نیست. چرا که تحریم های جاری همچنان درحال اثرگذاری هستند. از سوی دیگر بسیاری از گروه های ایرانی آمریکایی در ایالات متحده نیز به پیامد های فاجعه بار تحریم ها برای مردم عادی در ایران ، اشاره می کنند. اما خزانه داری آمریکا می گوید، هدف تحریم ها مردم ایران نیستند و پیش از این نیز معافیت هایی از تحریم ها برای صادرات دارو به ایران وجود داشته است. از سوی دیگر خزانه داری آمریکا تاکید دارد که ایران می تواند از ذخایر ارزی که در کشورهای خارجی دارد برای واردات دارو استفاده کند و به این ترتیب تحریم های مالی نیز مانعی در راه صادرات دارو به ایران به شمار نمی روند. این در حالی است که تهران می گوید با توجه به تحریم ها نمی تواند پول خرید دارو را به حساب شرکت های خارجی واریز کند و هیچگاه سخنی از دارایی های ارزی خارجی به میان نیاورده است.

هرچند مقامات آمریکایی به صراحت اعلام نکرده اند که تعدیل تحریم ها گامی در جهت پیشنهاد صلح به حسن روحانی و دولت او به شمار می رود، پیش از این اوباما و همفکرانش بارها نسبت به مذاکره با ایران و حل دیپلماتیک مجادله هسته ای، ابراز تمایل کرده بودند.

برت مک گورک، مقام عالی وزارت خارجه آمریکا در زمینه احتمال از سرگیری روابط تهران – واشینگتن گفت: تمایل مردم ایران به تغییر به خوبی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری مشخص بود.  

این در حالی است که همچنان فشار برای اعمال تحریم ها علیه ایران در آمریکا زیاد است. حامیان فشار اقتصادی بر ایران می گویند تحریم بانم مرکزی دلیل اصلی کاهش صادرات نفت ایران به میزان 50 درصد در یک سال گذشته است. ایران در ماه های اخیر روزانه 700 هزار بشکه نفت صادر کرده در صورتی که پیش از تحریم ها صادرات نفتی ایران روزانه 2 و نیم میلیون بشکه برآورد می شد. همچنین مقامات آمریکایی تخمین می زنند که در هر فصل ایران 15 میلیارد دلار درآمدی نفتی از دست می دهد.

یکی از اعضای کنگره در این زمینه اظهار داشت: اکنون از مساله اهمیت فشار مضاعف بر ایرن عبور کرده ایم و بحث تنها بر سر زمان آن است. به گفته وی، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد تا پایان سال جاری میلادی بدون اینکه تحریم جدیدی را علیه ایران امضاء کند، آمادگی همتای جدید خود در ایران برای مذاکره را محک بزند. اما کنگره قصد دارد بسته تحریم های جدید را تا ماه اکتبر به کاخ سفید بفرستد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10