از دفاع تمام عیار از تلاویو تا اجتناب از برخورد با تهران

دیپلماسی ایرانی: سازمان ملل هفته گذشته چهار روز پر کاری را سپری کرد. پر کار به دلیل تنوع تحولاتی که در آن اتفاق افتاد. از روزی که ملاله دختر 16 ساله افغانی در روز تولدش آن نطق غرا را بر زبان راند، آن هم از پشت تریبون سازمان ملل که گفت طالبان تلاش کرد او را بکشد برای این که در برابر کسب علم ساکت بنشیند، تا روزی که بر سر اوضاع سوریه نشست های پی در پی و بی نتیجه ای برگزار شد، و روزی که برای بزرگ مرد آزادیخواه آفریقا نلسون ماندلا، دوستانش از جمله بیل کلینتون، رئیس جمهوری اسبق امریکا جشن گرفتند.

در این میان شاید مهمترین نکته ای که در این هفته اتفاق افتاد بی نتیجه ماندن جلسه شورای امنیت بر سر این بود که آیا ایران با آزمایش های موشکی و ارسال سلاح به سوریه و هم پیمانش حزب الله تحریم ها را زیر پا گذاشته است یا خیر. کشورهای عضو شورای امنیت از ترس رویارویی با روسیه و چین تلاش کردند که زیاد به این موضوع نپردازند و در حد این که نشست به نتیجه ای نرسید از کنار آن بگذرند.  

اتفاقی که بعد از آن افتاد از طریق سفیر جدید امریکا در سازمان ملل بود که قرار است به زودی جای سوزان رایس را بگیرد. رایس قرار است از سازمان ملل برود و مشاور امنیت ملی امریکا شود. خانم سامانثا پاور، کسی است که که در صورت موافقت کنگره قرار است جای سوزان رایس بنشیند. شخصیتی که در این چند ساله از چهره های نزدیک به باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا محسوب می شود و یکی از افراد موثر در دنیای سیاست است که سابقه ای طولانی در اتخاذ بسیاری از تصمیم های ایالات متحده دارد. از تصمیم گیری بر سر برخورد قاطع با نسل کشی در یوگسلاوی سابق گرفته که در کسوت یک مدافع تمام عیار حقوق بشر ظاهر شد و خواستار محاکمه همه کسانی که در ارتکاب آن جنایت دست داشتند، شد تا زمانی که یک بار متهم به ضد اسرائیلی بودن شد و این بار نه تنها رویه خود را در برابر اسرائیل عوض کرد بلکه رسما در مجامع بین المللی سازمان ملل از اسرائیل دفاع کرد و از صدور قطعنامه ضد اسرائیلی که در آن از این رژیم انتقاد می کرد آن چنان بر آشفت که سوژه بسیاری از رسانه های جهان شد.

این هفته وی با حضور در برابر اعضای کنگره تعهد داد که همه تلاش خود را به کار بگیرد تا اسرائیل صاحب کرسی در شورای امنیت سازمان ملل شود. هم زمان اعلام کرد که با هر قدرتی که بخواهد از طریق سازمان ملل کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد و در راستای منافع حکومت فلسطینی حرکت کند، با قدرت برخورد کند. سامانثا پاور این اظهارات را بیان کرد تا جبران تحرکات ضد اسرائیلی سابقش را بکند. زمانی که تلاویو را به دلیل زیر پا گذاشتن مسائل حقوق بشری به سخره می گرفت و انتقادهای سختی را از آن می کرد، مساله ای که بارها خشم یهودی های امریکا را برانگیخت.  

این بار در سایه استقبال گرم اعضای مجلس سنا، پاور ثابت کرد که نسبت به گذشته اش متحول شده و به منصب جدیدش از دریچه جایی برای دفاع از حقوق هم پیمان امریکا یعنی اسرائیل و مخالفت با تلاش های فلسطین برای به رسمیت شناخته شدن در سازمان ملل می نگرد. او گفت: «لازم است که با همه وسایلی که در اختیار داریم مانع از پیشبرد اهداف فلسطینی ها شویم و باید به گونه ای برخورد کنیم که بدانند به آنها چه می گوییم.» وقتی که از او پرسیده شد که اگر اسرائیل از طرف مجموعه اروپایی تلاش کرد که برای نخستین بار در تاریخ سازمان ملل عضو شورای امنیت شود، آیا حمایت می کنی، گفت: «بله قطعا. تعهد می دهم با همه وجودم همه تلاشم را بکنم که چنین هدفی تحقق یابد و مدافعی سرسخت از مشروعیت اسرائیل باشم.»

برخی سفرای کشورهای عضو سازمان ملل سامانثا پاور را چهره ای متقلب، دم دمی مزاج، رویگردان از اصولش برای رسیدن به مصالح شخصی و تلاش های سیاسی می دانند و می گویند که نمی توان به روی او به هیچ نحو حساب کرد. در حالی که گروهی دیگر از سفرا می گویند که او تلاش دارد تصمیم هایی را بگیرد که صرفا راضی کننده نمایندگان مجلس سنا و رهبران یهودی باشد و وقتی که به سمت خود در سازمان ملل منصوب شود مجددا به مواضع سابق خود باز خواهد گشت. فارغ از این که کدام یک از این دو گروه حرف صحیح را می زنند، می توان به این حقیقت اذعان کرد که سامانثا پاور دیگر آن چهره مدافع حقوق بشری که از خود به نمایش گذاشته بود و با کشتارهای دسته جمعی سرسختانه مخالفت می کرد، نیست.

مساله دیگری که در این میان وجود دارد رویکرد او در برابر ایران است. او از یک سو چنان از لزوم برخورد قاطع با ایران سخن می گوید که بسیاری او را ایران ستیزی تمام عیار می دانند و از سوی دیگر در برخی پرونده ها مانع از برخورد شدید با ایران شده است. مساله ای که باعث شده بسیاری نسبت به سیاست های او در قبال ایران سر در گم بمانند. هنگامی که هفته گذشته بر سر موضوع آزمایش های موشکی ایران و ارسال سلاح از ایران به سوریه و حزب الله در شورای امنیت بحث شد و این که آیا ایران تحریم های بین المللی را نقض کرده است یا خیر وی می گفت که نباید سیاستی را در این زمینه پیش گرفت که باعث خشم روسیه و چین شود. در جلسه شورای امنیت همه اعضا با اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران بر سر این مساله مخالفت کردند. حتی سفیر استرالیا در سازمان که در حال خواندن گزارشی علیه ایران در این زمینه بود نیز رای مخالف به برخورد با ایران داد.  

سرپرست هیئت امریکایی در سازمان ملل، رزماری دیکارلو و مارک لیال گارنت، سفیر بریتانیا در سازمان ملل باحرارت درباره تحرکات ایران با انجام آزمایش های موشکی اش سخنرانی کردند ولی هیچ کدام آنها حاضر نشدند که رای ای علیه ایران در این زمینه صادر شود. منابع آگاه در لندن و واشنگتن می گویند پرهیز از اعلام وتوی روسیه و چین دلیل اصلی این مساله بود. این مساله نشان می دهد که مسکو، تهران، پکن، دمشق و حزب الله توانسته اند ایالات متحده و بریتانیا را از اعمال حق وتوی روسیه و چین بترسانند. کارشناسان و افراد آگاه از دستگاه دیپلماسی واشنگتن می گویند که تصمیم امریکا از عدم موضع گیری صریح در برابر ایران در حقیقت تلاشی برای جلوگیری از رویارویی با ایران، روسیه و چین است.

البته بسیاری بر این اعتقادند که تغییری در مواضع روسیه و چین به وجود نیامده است، این دو کشور در یک پیمان استراتژیک در مورد ایران و سوریه هستند. بلکه تغییر در مواضع ایالات متحده به وجود آمده که از هر گونه رویارویی با این چهار کشور اجتناب می کند.

منبع: الحیات