نگرانی امریکا از ورود نظامی ایران به بحران سوریه

دیپلماسی ایرانی: بر اساس اطلاعات دیپلماتیکی که از کاخ سفید به دست آمده، باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا عزم خود را جزم کرده است که در دور دوم ریاست جمهوری خود به هر قیمتی شده به بحران سوریه پایان دهد و برای این کار قصد دارد از همه ابزارها استفاده کرده و با همه هم پیمانانش همکاری و هماهنگی لازم را به عمل آورد. چرا که به این باور رسیده است که تداوم این وضعیت به این ترتیب خطرات بسیاری چه از لحاظ سیاسی چه از لحاظ امنیتی و چه از لحاظ اقتصادی برای کل منطقه به دنبال خواهد داشت به خصوص که شمار پناهندگان سوری نیز در حال افزایش است و تامین همه کمک ها به آنها کاری بسیار سخت و طاقت فرسا شده است.   

برای همین ایالات متحده امریکا تلاش می کند تا روسیه را به یک راه حل سیاسی قانع کند و قصد دارد تا مسکو را راضی کند تا یک حکومت انتقالی که همه صلاحیت ها به آن منتقل شود را به رسمیت بشناسد. به خصوص این که روسیه نیز به این باور رسیده است که بیش از این نمی تواند بر روی بقای اسد حساب کند و اصلاحات تا زمانی که چنین وضعیتی حاکم باشد، امکان پذیر نخواهد بود، به خصوص که اپوزسیون نیز توانسته است پیشرفت های در خور توجهی را به روی زمین کسب کند. روسیه در حال حاضر به این جهت گام گذاشته است ولی مورد اختلافی این است که جانشین این نظام و حکومت بدیل آن چه حکومتی خواهد بود. مسکو اصرار دارد که نظامی در راس امور سوریه باشد که از حقوق اقلیت ها حمایت کند و مطمئن شود که در این کشور معتدلین به قدرت خواهند رسید. روسیه اعلام کرده که حاضر است هر پیشنهادی که این موارد را شامل شود به طور جدی مورد بررسی قرار دهد به شرطی که این توافق تضمین این مساله را نیز بدهد که پس از سقوط حکومت در میان مخالفان اختلافی به وجود نخواهد آمد. روسیه در حال حاضر بسیار شک دارد که ائتلاف مخالفی که اخیرا تشکیل شده است بتواند یکپارچگی خود را حفظ کند، برای همین نگران است که اسلام گرایان رادیکال از این اختلاف ها بهره برداری کرده و به قدرت برسند، روسیه برای اثبات نگرانی خود دائما مصر، تونس و لیبی را مثال می زند.

اگر ایالات متحده با روسیه در این زمینه حداقل به صورت ابتدایی به توافق برسند، اختلافات میان آنها دیگر فقط بر سر جزئیات می ماند، یعنی این که رئیس حکومت انتقالی چه کسی باشد و وزرا از میان چه کسانی انتخاب شوند و قانون اساسی جدید بر اساس چه چارچوبی تدوین شود.

بر اساس اطلاعات واصله همچنین اوباما در دور دوم ریاست جمهوری خود پیشنهادهایی را مطرح کرده و در اختیار روسیه خواهد گذاشت و از مسکو خواهد خواست که آنها را مورد بررسی قرار دهد که شامل موارد زیر می شوند:

اولا: راه حل سیاسی از تشکیل حکومت انتقالی آغاز شود که تمامی صلاحیت ها به آن انتقال یابد که بدین ترتیب حکومت پرزیدنت اسد پایان می یابد و توافق می شود که وی تحت نظارت به هر مکانی که می خواهد سفر کند و از سوریه خارج شود.

ثانیا: یا این که حمایت نظامی غیر مستقیم از مخالفان سوریه را آغاز کند و آنها را با سلاح های پیشرفته مجهز کند تا بدین ترتیب میدان را خود در اختیار بگیرند.

ثالثا: یا این که تدابیر نظامی ضروری به خصوص در کشورهای همسایه به ویژه ترکیه اتخاذ شود تا از عواقب سقوط نظام اسد مراقبت شود که اگر بنا باشد هر کدام از کشورهای هم پیمان سوریه مثل ایران وارد میدان شوند جنگی بسیار گسترده سراسر منطقه را خواهد گرفت، استقرار موشک های پاتریوت در راستای همین سیاست بوده است.  

منابع دیپلماتیک معتقدند که به هیچ وجه نه به مصلحت روسیه و نه به مصلحت ایران است که بخواهند به شیوه نظامی وارد بحران سوریه شوند به خصوص که تا کنون سوریه نیز ویران شده است و نظام حاکم دیگر چیزی در اختیار ندارد که بخواهد بر آن حکومت کند.

اکنون سوالی که مطرح است این است که: موضع روسیه و ایران در برابر راه هل هایی که برای بحران سوریه پیشنهاد شده است، چیست. خصوصا اگر بازتاب های بحران سوریه بر سیاست، امنیت و اقتصاد کشورهای پیرامون آن تاثیر بگذارد. به خصوص که برآوردها حاکی از آن است که از این وضعیت بیش از همه اسلام گرایان تندرو استفاده خواهند کرد و جلوی هر گونه نفوذ معتدلین را خواهند گرفت و این مساله ای است که نه تنها باعث نگرانی روسیه است بلکه ایران را نیز نگران کرده است. آیا قرار است به زودی با روسیه و به دنبال آن ایران برای پایان دادن به بحران سوریه توافق حاصل شود یا این که این بار نیز روسیه و ایران مخالفت خواهند کرد و امریکا و هم پیمانانش به دنبال راه حل دیگری خواهند رفت؟

نویسنده: امیل خوری / منبع: النهار