کویت می تواند مستقل از عربستان، تنش زدایی کند

دیپلماسی ایرانی: رییس جمهور ایران در دیدار با امیر کویت، مذاکره را تنها راه حل مشکلات و سوء تفاهم بین کشورهای منطقه دانست. موضوعی که جزء مهمترین سرفصل های دیدار حسن روحانی با شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح بود. روابط ایران و کویت به عنوان دو کشور همسایه همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. گرچه بعد از حوادث سفارت عربستان در ایران، سفیر کویت به کشورش بازگشت، اما در مقابل سفیر ایران در کویت همچنان به کار خود مشغول بود که نشان می دهد، کویت خواهان آن نیست که روابط دیپلماتیک خود را با ایران به صفر برساند. این جمله امیر کویت که این کشور "برای توسعه و تعمیق روابط با ایران در زمینه های مختلف آماده است" گویای آن است که در بحرانی ترین شرایط روابط میان ایران و برخی کشورهای خلیج فارس به خصوص عربستان، کویت روزنه های روابط را نگه می دارد. این مساله نیز به استقلال نسبی این کشور از عربستان در مسایل مالی بر می گردد. همین مساله نیز موجب شد تا امیر کویت در یک نامه رسمی، رییس جمهوری ایران را به کشورش دعوت کند و خواستار «گفت وگوی سازنده» با ایران شود. برخی دعوت امیر کویت از روحانی را در واقع دعوت یا پیام کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ایران می دانند. در این باره با صباح زنگه، تحلیلگر مسایل خاورمیانه گفت وگویی داشتیم که در ادامه می خوانید:

دعوت از طرف امیر کویت در شرایطی صورت می گیرد که در سال گذشته به خصوص بعد از مساله سفارت عربستان در ایران، وزارت امور خارجه کویت سفیر خود را از تهران فراخواند و عموما در کنار عربستان مواضعی علیه ایران مطرح می کرد. دلیل دعوت امیر کویت چه بود؟

گرچه کویت سفیر خود را از تهران فراخواند، اما رفت و آمد بین دو کشور وجود داشت. از طرفی سفیر ایران در کویت به کار خود مشغول بود. این مساله با رفتار عربستان در قبال ایران قابل مقایسه نیست. عربستان علاوه بر فراخواندن سفیر خود از تهران، خواهان ترک سفیر ایران از خاک خود شد. همچنین امارات متحده عربی هنوز اجازه تبادل سفیر به ایران را نداده است. از طرفی فراموش نمی کنیم که کویت عضو شورای همکاری خلیج فارس بوده و تلاش می کند، مواضع این شورا به سمت افراط کشیده نشود.

آیا تلاش کویت در راستای ایفای نقش یک رابط از سوی عربستان به منزله کاهش سطح تنش ها با ایران است؟

کویت تلاش می کند، محیطی برای کاهش تنش ها ایجاد کند. زیرا تنش به ضرر همه از جمله عربستان، کویت و به خصوص امنیت و آرامش منطقه است. بنابراین با هر روشی که امکان پذیر باشد، سعی در کاهش هزینه های تنش داشته و مسیر را به سمت آرامش سوق دهد.

جایگاه کویت در میان کشورهای حوزه خلیج فارس تا چه اندازه قابل توجه است که این کشور بتواند به عنوان میانجی عمل کند؟

کویت کشوری با سابقه طولانی بوده و مورد احترام عربستان و ایران است. کویت از لحاظ مالی نیز دارای قدت مالی بوده و شاید از مدیریت مالی بهتری نسبت به دیگر کشورهای خلیج فارس برخوردار باشد. این مساله موجب می شود فشار پذیری کمتری نسبت به دیگر کشورها از عربستان داشته باشد. بنابراین دارای حاشیه استقلال نسبی بوده است و بهتر در قبال فشارهای عربستان عمل می کند.

آیا این امکان وجود دارد درصورتی که کویت راه حل ها و شرط های ایران را برای حل مسایل با کشورهای عربی بپذیرد، و در صورت انتقال آن به عربستان، مقامات سعوی نیز برای حل  و فصل مسایل راه حل ها را بپذیرند؟

در حال حاضر زمینه مذاکره فراهم نیست و زمینه برای گفت وگو باید فراهم شود. از طرفی بحث درباره این که چه شرایطی باید مطرح باشد، مد نظر ایران نیست. هرگاه مذاکره شروع شد، در این صورت می توان بحث درباره این که هر کدام از طرفین چه نگرانی هایی دارند و چه راه هایی برای رفع نگرانی در نظر دارند، را مطرح کرد.

انتشار اولیه: شنبه 30 بهمن 1395 / انتشار مجدد: شنبه 7 اسفند 1395