شانس توافق با ایران 50 – 50 یا کمتر است

دیپلماسی ایرانی: دو هفته پس از توافق هسته ای مقدماتی در ژنو بین ایران و گروه 1+5، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در اظهاراتی که بیش از هر چیز مخاطب اسرائیلی داشت، مدعی شد شانس توافق هسته ای نهایی با ایران 50 -50 یا کمتر است. او در حالی این اظهارات را مطرح کرد که می کوشد به هر نحو ممکن از تصویب تحریم های بیشتر در کنگره جلوگیری کند تا زمان برای پیشرفت دیپلماسی با ایران وجود داشته باشد.

باراک اوباما می گوید می تواند تصور کند که توافق دیپلماتیک نهایی با ایران به این کشور اجازه می دهد به غنی سازی اورانیوم برای تولید انرژی ادامه دهد در عین حال او می گوید این توافق محدودیت های خاصی را اعمال می کند که به اسرائیل و دیگر کشورهای جهان در مورد ماهیت صلح آمیز برنامه های هسته ای تهران اطمینان می دهد. اما اوباما می گوید تضمینی برای دستیابی به این توافقنامه در جریان مذاکرات شش ماه آینده وجود ندارد. رئیس جمهور آمریکا می گوید شانس این توافق بیشتر از 50 – 50 نیست اما باید برای آن تلاش کنیم.

به گزارش نیویورک تایمز، اوباما چند بار با تکرار این ادعا که نمی توان به مقامات ایران اعتماد کرد، خاطرنشان کرد ایالات متحده و اسرائیل در مورد هدف بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای اشتراک نظر دارند. او در ادامه مدعی شد، کشورهای غربی باید تصور کنند ایدئولوژی حسن روحانی، رئیس جمهور ایران یکی از ایدئولوژی های خصمانه در برابر ایالات متحده و اسرائیل است.

واشینگتن پست نیز در این زمینه نوشت: باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا می گوید شانس توافق جامع با ایران 50 -50 یا کمتر است. با این حال همچنان دیپلماسی بهترین راه حال برای برنامه هسته ای ایران به شمار می رود. او که در جمع مخاطبان حامی اسرائیل سخن می گفت: مدعی شد در مورد توافق نهایی با ایران ساده لوح نیست. به گزارش بلومبرگ، اوباما همچنان به دیپلماسی با ایران متعهد است اما می گوید احتمال توافق جامع با ایران بیش از 50 -50 نیست.

برخی تحلیلگران بر این باورند اوباما این اظهارات را مطرح می کند تا نگرانی های اسرائیل و برخی متحدان آمریکا در مورد تعدیل تحریم هاعلیه ایران و توافق مقدماتی هسته ای با تهران را تعدیل کند. منتقدان این توافقنامه می گویند آمریکا بیش از آنچه دریافت کرده به ایران امتیاز داده است.از سوی دیگر این موضع گیری حاکی از دشواری های پیش روی آمریکا و شرکای مذاکره کننده اش در گروه 1+5، در مذاکرات آتی با ایران است که باید در اواخر سه ماهه اول سال آینده میلادی به نتیجه برسد.

اوباما می گوید توافق مقدماتی شش ماهه با ایران برنامه های هسته ای این کشور را به عقب می راند، مانع غنی سازی با خلوص بالا می شود و از افزوده شدن سانتریفوژهای بیشتر به تاسیسات هسته ای و تکمیل راکتور آب سنگین اراک نیز جلوگیری می کند. به این ترتیب زمانی بیشتر برای مذاکراتی جامع تر با ایران به منظور حصول توافق نهایی ایجاد می شود. رئیس جمهور آمریکا بر این باور است که اگر پس از این شش ماه مذاکرات به نتیجه نرسید،اوضاع وخیم تر نمی شود. زیرا تحریم های بانکی و نفتی به قوت خود باقی است و در صورت شکست مذاکرات تحریم ها علیه ایران تشدید می شوند.

این در حالی است که به نظر می رسد این اظهارات اوباما بیشتر مخاطب اسرائیلی داشته باشد تا آمریکایی. این اظهارات به طور مستقیم از تلویزیون اسرائیل پخش می شد. از سوی دیگر جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز به تازگی از هشتمین سفر خود به اسرائیل بازگشته و قرار است به زودی با مشاور امنیت ملی دولت نتانیاهو در واشینگتن ملاقات کند. دستور کار این دیدار نیز مساله هسته ای ایران است. کری نیز در تل آویو گفت، ما به ایران اجازه نمی دهیم به سلاح هسته ای دست یابد، نه اکنون و نه هیچ وقت دیگر.

علاوه بر اسرائیل ، برخی کشورهای عربی نیز در مورد توافق هسته ای اخیر با ایران دچار تردید هستند. عربستان سعودی در راس این کشورها قرار داد. از سوی دیگر چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا نیز اخیرا در بحرین مدعی شد دیپلماسی در مورد ایران باید با پشتوانه قدرت نظامی پیش برود.  

با این حال بخشی از دیدگاه اوباما در مورد ایران با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم  اسرائیل در تضاد است. نتانیاهو ادعا می کند که تهدید به اقدام نظامی و تشدید تحریم ها می تواند موجب عقب نشینی ایران از برنامه های هسته ای شود .اما اوباما می گوید این ایده که ایران روزی به سادگی عقب نشینی می کند، از درک صحیح در مورد حکومت ایران ناشی نمی شود.

هرچند اوباما به محتوای رایزنی هایی که اخیرا با نتانیاهو انجام داده، اشاره ای نکرد اما گفت من و بی بی گفت و گو هایی داشتیم و البته برخی اختلاف نظرهای تاکتیکی وجود دارد.موضع گیری های اخیر مقامات دولت اوباما در حالی مطرح می شود که آنها در تلاش اند از تصویب طرحی در سنا که اختیارات دولت در توافق نهایی هسته ای با ایران را محدود می کند، جلوگیری کنند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: یکشنبه 17 آذر 1392 / باز انتشار : جمعه 21 آذر 1392