بهترين و بدترين‌هاى جهان در امريکا
ديپلماسى ايرانى: محمد المنشاوى، ديپلمات سابق مصرى در ايالات متحده امريکا و رئيس تحريريه نشريه "تقرير واشنطن" يا "گزارش واشنگتن" در يادداشتى که براى سايت ميدل ايست آن لاين نوشته به تجربيات چهار سال خود در اين کشور اشاره کرده و آمار و داده‌هاى جالب و خواندنى‌اى ارائه کرده است.
المنشاوى در ابتداى خود يادداشت مى‌نويسد: اگر مصر خود را مادر دنيا بداند امريکا قطعا خود دنيا است! به رغم اين که ديپلماسى مصر چه از لحاظ شکلى و چه از لحاظ محتوا با سياست‌هاى خارجى امريکا در منطقه تعارض دارد و از بسيارى از سياست‌هاى داخلى امريکا نيز ناخرسند است. من به عنوان کاردار مصر که در ايالت کاليفرنيا فعاليت مى‌کردم، مى‌توانم بگويم نتيجه همين سياست‌هاى اشتباه بود که امريکا امروز تا مرز فروپاشى‌اش که شاهد آن هستيم رسيده است، اما همين کشور آن چنان اتفاقات عجيبى در آن رخ مى‌دهد که مى‌توانم آن را "حيات ديناميکى امريکا" بنامم و هيچ شکى نسبت به درستى اطلاق اين نام نداشته باشم. يکى از اتفاقات عجيبى که من ديپلمات جوان تا قبل از بازگشت به قاهره تا چند ماه اخير شاهد آن بودم، رسيدن يک جوان سياه پوست با ريشه اسلامى با کرسى رياست جمهورى بود که واقعا براى من شگفت‌آور است. به رغم اين که عمر ايالات متحده چندان طولانى نيست و تنها 234 سال سن دارد ولى هيچ کشورى را در دنيا نمى‌يابيم که به اندازه امريکا يا خيلى دوستش داشته باشيم يا به شدت از آن متنفر شويم.
المنشاوى در ادامه يادداشت خود مى‌نويسد: هيلارى کلينتون در يکى از سخنرانى‌هاى خود که در ماه گذشته در مجلس روابط خارجى ايالات متحده انجام داد، گفت: «جهان از ايالات متحده توقع دارد که رهبرى دنيا را در دست بگيرد و مشکلاتش را حل کند و از اين رو لازم است راهى براى رهبرى جهان در آينده براى خود بيابد.» حقيقت اين است که اگر کسى بخواهد سلوک و راه و روش ايالات متحده را واکاوى و تحليل کند دو حالت اتفاق مى‌افتد؛ يا آن را به عنوان سمبل شر مطلق و نيروى عظيمى که در حال فروپاشى است مى‌بيند يا اين که هم‌زمان مى‌تواند آن را به عنوان يک کشور عظيمى ببيند که از ابزارهاى مختلف براى تحليل قدرت خود بهترين استفاده را مى‌برد و به بهترين نتايج مى‌رسد. مى‌توان امريکا را به دليل استمرار در اشغال افغانستان و عراق و حمايت مطلق و بى‌چون و چرا از اسرائيل و حتى به دليل شکست در اسلوب ادارى، شيطان بزرگ تصور کرد اما در مقابل ملت امريکا هميشه به خود باليده‌اند که موافق‌ترين دموکراسى دنيا را دارند اگر چه نظام سياسى کشورشان به گونه‌اى است که مى‌تواند از يک منظر فاسدترين نظام دنيا هم باشد.
اين ديپلمات مصرى در ادامه يادداشت خود به نقاط قوت و ضعف امريکا اشاره مى‌کند که در نوع خود تازه و جالب است. وى در توصيف نقاط ضعف امريکا مى‌نويسد: به رغم اين که ملت امريکا بر اين باورند که حکومتشان حکومت مردمى است که از ملت برخواسته و براى منافع ملت کار مى‌کند، واقعيت اين است که حکومت امريکا حکومت ملى‌اى از يک گروه خاص مصلحت‌انديش براى حفظ مصالح همين گروه است. شاهد اين مدعا کمک‌هاى چهار ميليارد دلارى همين گروه خاص موسوم به لابى‌هاى مختلف امريکايى به ارتش است که نزديک به 13 هزار نفر از آنها فقط در واشنگتن فعالند. حالا چرا واشنگتن؟ براى اين که بر تصميم‌گيرى‌هاى سياسى از نزديک دخالت کنند. از اين رو چندان غير قابل باور نخواهد بود اگر ببينيم که نسبت اعتماد ملت امريکا به کنگره اين کشور بر اساس نظرسنجى دو ماه پيش تنها 12 درصد است و ميزان حمايت مردم از سياست و راه و روش سياسى حکومت باراک اوباما نيز 46 درصد است. به همين دليل هم نيمى از مردم امريکا هيچ گاه پاى صندوق‌هاى راى نمى‌روند چرا که معتقدند تفاوت حقيقى‌اى در رفتار سياسى دو حزب اصلى کشور يعنى جمهوريخواه و دموکرات وجود ندارد.
حتى مى‌توانيم امريکا را شيطان بزرگ تصور کنيم وقتى که آمار بالاى شکنجه را در زندان‌هاى مخفى آن مى‌بينيم که نمونه آن را بر سر زندانيان 11 سپتامبر در گوانتانامو ديديم. در حالى که امريکا فقط 5 درصد از جمعيت کره زمين را شامل مى‌شود، به نسبت 25 درصد جمعيت زندانيان جهان را در خود جاى داده است که چيزى در حدود 3/2 ميليون زندانى مى‌شود که اين رقم به نسبت در مقايسه امريکاى 310 ميليون نفرى با چين 5/1 ميلياردى بسيار بيشتر از زندانيان آن کشور است.
وى در ادامه نکات مثبت امريکا را برجسته مى‌کند و مى‌نويسد: اين در حالى است که ايالات متحده بيشترين جذب نخبگان جهان براى تحصيل در دانشگاه‌هايش را دارد. دانشجويان چينى، هندى و روسى بيشترين شمار دانشجويان امريکا در مقطع دکترا در رشته‌هاى مهندسى و تکنولوژى را تشکيل مى‌دهند. ايالات متحده همواره نگاهى به آينده داشته براى همين همواره تلاش کرده جديدترين ابزارهاى تکنولوژى را اختراع کند تا جهانيان نيز بتوانند از آن استفاده کنند، شبکه اينترنت بزرگترين مثال براى اين ادعا است. همچنين هيچ کشورى در دنيا توانايى رقابت با ايالات متحده براى ايجاد فرصت‌هاى شغلى و ايجاد فرصت‌هاى کارى جديد براى شهروندانش را ندارد به گونه‌اى که بيشتر ثروتمندان دنيا بزرگترين دانشگاه‌هاى دنيا، موسسه‌هاى علمى و فکرى دنيا نظير هاروارد، استنفورد، ييل، جونزهاپکينز، رند، فورد، راکفلر، فولبرايت و کارنگى را ساخته‌اند. بيل گيتس به تنهايى فقط 24 ميليارد دلار فقط براى انجام مطالعات درمان بيمارى ايدز اختصاص داده است. همچنين بهترين بيمارستان‌هاى دنيا نظير کليفلند يا جونز هاپکينز ماى کلينيک در امريکا هستند. امريکا همچنين به تنهايى توليد کننده 50 درصد توليد فرهنگ جهان مثل کتاب، مجله، روزنامه، فيلم، مطبوعات و مطالعات علمى است.
در زمينه علوم و ادبيات، از سال 1901 تا به حال امريکايى‌ها 326 جايزه نوبل را به خود اختصاص داده‌اند که شامل 40 درصد جوايز نوبل جهان است که 63 مورد در شيمى، 22 جايزه براى صلح، 12 جايزه براى ادبيات، 47 اجازه براى اقتصاد، 88 جايزه براى فيزيک و 94 جايزه براى پزشکى بوده است. خيلى سخت است اگر گمان کنيم ديگر انسان‌هاى جهان از نتايج تحقيقات و پژوهش‌هاى اين افراد استفاده نکرده‌اند.
المنشاوى در آخر مى‌نويسد: ايالات متحده نمونه استثنايى از يک کشور است که تمام نواقص را در خود جاى داده که بدون توجه به تصحيح آنها ما را مجبور مى‌کند که با آن تعامل داشته باشيم. اشتباه هم است اگر بخواهيم از ديگر زوايا و ابعاد اين کشور غافل شويم. نمى‌توانيم نگوييم که مواضع سلبى ايالات متحده باعث ايجاد بسيارى از بحران‌هاى منطقه خاورميانه شده است اما اين را هم نمى‌توانيم منکر شويم که چه بخواهيم و چه نخواهيم مهمترين الگوى سياسى و فرهنگى و اقتصادى جامعه مصرى و عربى امريکا است.
نظر شما :