سفر متفاوت احمدی نژاد به نیویورک

دیپلماسی ایرانی: محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اسلامی‌ایران روز شنبه به همراه منوچهر متکی وزیر خارجه‌اش تهران را به مقصد نیویورک ترک خواهد کرد. او که به منظور شرکت در نشست مجمع عمومی‌سازمان ملل راهی مقر این سازمان در ایالات متحده است برنامه‌های دیگری هم در حاشیه نشست مجمع عمومی‌خواهد داشت.

احمدی نژاد که در طول دوران ریاست جمهوری‌اش در دولت نهم و دهم همواره سعی کرده است تا در نشست مجمع عمومی‌سازمان ملل متحد و در حاشیه آن نقش فعال داشته باشد، در این سفر هم برنامه‌های زیاد و متنوعی در دستور کار دارد. او علاوه بر این که ابراز آمادگی کرده است تا در حاشیه این نشست با اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده مناظره کند، قرار است در کنفرانس بین المللی خلع سلاح سازمان ملل متحد هم شرکت داشته باشد.

یکی دیگر از برنامه‌های احمدی نژاد در سفر به نیویورک سخنرانی در مجمع عمومی‌سازمان ملل متحد است. او همچنین ابراز امیدواری کرده است تا بتواند در حاشیه نشست با بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد دیدار و گفت و گو کند.

اما نکته‌ای که حاشیه این سفر را از سفرهای قبلی متمایز می‌کند انتظارها برای شروع مذاکرات 1+5 درباره مسئله هسته‌ای با ایران است. گروه 1+5 اعلام کرده است هفته آینده در نیویورک نشستی درباره برنامه هسته‌ای ایران برگزار خواهد کرد.

ناظران، حاشیه نشست مجمع عمومی‌ سازمان ملل متحد را فرصت خوبی برای بحث و تبادل نظر میان تصمیم سازان بین المللی و مقامات مسئول جمهوری اسلامی‌ ایران می‌دانند و معتقدند نشست مجمع عمومی ‌سازمان ملل به دلیل شرکت همه کشورهای دنیا، ظرفیت خوبی برای ایجاد حمایت بین المللی از برنامه هسته‌ای ایران است. غیر متعهد‌ها همواره در حاشیه نشست مجمع عمومی ‌بیانیه ای در حمایت از برنامه هسته‌ای ایران صادر می‌کنند.

اما به نظر می‌رسد فضای عمومی‌ روابط میان ایران و دیگر کشورهای تاثیرگذار در مسئله هسته‌ای چندان چنگی به دل نمی‌زند. گزارش اخیر یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران که نسبت به گزارش‌های قبلی رنگ و بوی سیاسی بیشتری داشت دستاویزی برای ایالات متحده و دیگر کشورهای اروپایی قرار گرفته تا ایران را به عدم همکاری با آژانس و عدم شفافیت درباره برنامه هسته‌ای متهم کنند. امریکا پا را فراتر از این هم گذاشته و ایران را به تلاش برای دست یابی به بمب اتمی ‌متهم کرده است.

از سوی دیگر زمزمه‌هایی برای تشدید اقدامات نظارتی برای اجرای تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران از سوی کشورهای غربی به گوش می‌رسد. جمهوری اسلامی‌همواره روش گفت و گو و تحریم به طور همزمان را علیه ایران محکوم به شکست دانسته و این اقدامات را بی اثر خوانده است.

نشست مجمع عمومی‌سازمان ملل در حالی برگزار می‌شود که مدت زیادی از اقدام شنیع بعضی افراد در ایالات متحده در سوزاندن کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نمی‌گذرد. ایران، به طور ضمنی ایالات متحده را در این اقدام شریک دانسته و خواهان محاکمه افراد موثر در این اقدام شده است.

گرچه بعضی تحلیل‌گران آزادی سارا شورد تبعه امریکایی که به اتهام جاسوسی و ورود غیرقانونی در کوه‌های کردستان دستگیر شده از طرف ایران را اقدامی ‌در جهت کاهش تنش در روابط طرفین می‌دانند و احتمال آزادی دو نفر دیگری که با او دستگیر شده‌اند را، همزمان با سفر احمدی نژاد به نیویورک مطرح می‌کنند، اما با توجه به فضای کلی حاکم بر روابط ایران و کشورهای تاثیرگذار در نظام بین الملل و فاصله دیدگاه‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران، به نظر نمی‌رسد مذاکرات درباره پرونده هسته‌ای ایران، حتی در صورت برگزاری، به توافقی سازنده منجر شود.