ترس از طالبان هستهای
مسلما وقتی مورخان بخواهند درباره نتایج نهایی حمله تروریسی 11 سپتامبر سال 2001 بنویسند، این نکته را فراموش نخواهند کرد که تروریستها توانستند با این اقدام به اهداف خود برسند و سیاست خارجی امریکا را با تحولی جدی روبهرو سازند.
باراک اوباما، رئیس جمهور امریکا وارث دو جنگ در عراق و افغانستان است و تمام تلاش خود را میکند تا بتواند از گودال این جنگها خارج شود. عراق در شرایط کنونی از وضعیت بهتری برخوردار است و احتمال اینکه تلاشهای امریکا بتواند در این کشور برای پایان دادن به جنگ نتیجه بدهد وجود دارد، اما افغانستان روزبهروز به کابوسی جدیتر تبدیل میشود، کابوسی که گسترش پیدا میکند.
گسترش این کابوس در دوهفته اخیر به مرزهای پاکستان چالش جدیدی است که دولت امریکا با آن روبهرو است.
مقامات آمریکایی اعلام کردند که با وجود افزایش نگرانیهای بینالمللی از احتمال دستیابی افراطگرایان به سلاحهای هستهای در پاکستان، این کشور همچنان به توسعه تواناییهای خود برای دستیابی به سلاح هستهای ادامه میدهد.
دیوید آلبرایت، بازرس ویژه پیشین آژانس انرژی اتمی در عراق در گزارشی از برنامههای هستهای دولت پاکستان مینویسد که عکسهای ماهوارهای نشان میدهد که دو رآکتور تولید پلوتونیوم در خوشاب به مرحله نهایی خود نزدیک میشوند. خوشاب در 160 مایلی جنوب غربی اسلامآباد قرار دارد.
آلبرایت همچنین در گزارش خود همچنین اعلام میکند که در شرایط کنونی که دولت پاکستان درگیر مبارزه با افراطگرایان طالبانی از یک جبهه و مخالفان خود در جبهه دیگر است، امنیت هرگونه تولید مواد هستهای در معرض خطر قرار دارد.
آلبرایت همچنین هشدار داده است که ادامه توسعه برنامه سلاحهای هستهای میتواند به رقابت تسلیحاتی بین هند و پاکستان منجر شود. اما او خطر امنیتی سلاحهای هستهای پاکستان را در شرایطی که شمال غربی این کشور تحت کنترل طالبان قرار دارد را جدیتر میداند.
آلبرایت در این گزارش خود میافزاید که سیاستهای اخیر امریکا در مقابل پاکستان بیشتر بر روی تقویت نیروهای پاکستانی برای مبارزه با طالبان و القاعده متمرکز شده است و این مسئله امریکا را به یک تماشاچی در مقابل توسعه سلاحهای هستهای پاکستان تبدیل کردهاست.
رآکتورهای خوشاب در مرز بین ایالت پنجاب و منطقه شمال غربی قرار دارد که در حال حاضر صحنه نبرد شدید بین طالبان و نظامیان دولتی است. منطقه آسیبپذیر دیگری در 60 مایلی جنوب بونر واقع شده است که برخی از برنامههای غنیسازی اورانیوم در آنجا انجام میشود، منطقهای که در روزهای اخیر نیز شاهد ناآرامیهای زیادی بود.
عدم شفافیت در برنامههای هستهای پاکستان مدتی است ادامه دارد. پاکستان معاهده عدم گسترش سلاحهای هستهای را امضا نکرده است. این کشور از سال 1998 که به جمع کشورهای دارای سلاح هستهای وارد شد اجازه بازرسیهای بینالمللی را نیز نداده است. پیشبینی میشود که در حال حاضر پاکستان حدود 200 بمب اتم در اختیار داشته باشد.
هرچند پاکستان اعلام کرده است که 10 هزار نیروی نظامی برای محافظت از تجهیزات و کلاهکهای خود گماشته است اما مقامات غربی همچنان از امنیت این سلاحها و احتمال دستیابی افراطگرایان به آنها نگرانند.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه امریکا، به تازگی به کنگره کشورش اعلام کرد که پاکستان کلاهکهای هستهای خود را به مناطق مختلف در پاکستان منقل کرده است تا این سلاحها در امنیت بیشتری محافظت شوند. اما جان بولتون، نئومحافظهکار امریکایی اعلام کرد که این حرکت میتواند تاثیر عکس داشته باشد.
حسین حقانی، سفیر پاکستان در واشنگتن این سخنان جان بولتون را گزافهگویی خواند و از مقامات امریکایی و تحلیلگران خواست تا عکسالعملی عجولانه نداشته باشند.
او گفت که طرح این مسئله که سلاحهای هستهای به دست ترویستها خواهد افتاد نه تنها یک مبالغهگویی است بلکه سبب میشود همپیمانان پاکستان سیاستی نادرست اتخاذ کنند.
مقامات بریتانیایی، مانند امریکاییها نگران این وضعیت نیستند. یکی از مقامات بریتانیایی اعلام کرد که نگرانی در این زمینه وجود دارد اما این نگرانیها در سطحی نیست که آمریکاییها از آن حرف میزنند. ما نگرانی فروپاشی دولت مرکزی در پاکستان نیستیم و اسلامآباد هرگز به دست طالبان نخواهد افتاد.
تحليلگران معتقدند آمريکا فشار ديپلماتيک فراوانى را بر زردارى براى انجام تغييرات مورد نظر آمريکا در دو بعد سياسى و نظامى وارد خواهد کرد.
زردارى در اين سفر براى نخستين بار بهطور رسمى با باراک اوباما رئيسجمهورى آمريکا ديدار و سپس در نشست سهجانبه با اوباما و حامد کرزى رئيسجمهورى افغانستان شرکت کرد.
همزمان با ادعاى برخى نشريات غربى درباره تصميم اسلام آباد درباره درميان گذاشتن اسرار هستهاى خود با غربىها، پاکستان بهشدت اين ادعاها را تکذيب کرد.
عبدالباسط، سخنگوى وزارت امورخارجه پاکستان اين گزارشها را کاملا بىپايه و اساس خواند.
وى با اشاره به نگرانىهاى جامعه بينالمللى از افتادن زرادخانه هستهاى پاکستان به دست طالبان و ديگر گروههاى افراطى گفت: «تاسيسات هستهاى پاکستان کاملا امن هستند و اين نگرانىها بىمورد است.»
پيشتر گزارشها حاکى از اين بود که مقامهاى نظامى و غيرنظامى ارشد پاکستان در حال تبادل اطلاعات سرى درباره برنامه تسليحات هستهاى کشور با کشورهاى غربى براى کاهش نگرانى آنها درباره ايمنى اين سلاحها هستند.
طالبان هسته ای خطری است که جهان را تهدید می کند. هرچند مقامات پاکستانی از امنیت زرادخانه های هسته ای خود بگویند اما تصور جهانی که طالبان سلاح هسته ای دارد کابوس بزرگی است.
نظر شما :