سیاست خارجی موسوی چگونه خواهد بود؟‌

سیاست خارجی یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که به نظر می‌رسد در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده، نقشی جدی ایفا خواهد کرد.

سیاست خارجی ایران در دوران جنگ بهترین نمونه برای اثبات عملکرد مهندس موسوی در عرصه سیاست خارجی است. در آن دوره که ایران زیر فشار شدید قرار داشت، اما ارتباطش با کشورهای دنیا قطع نشد و علاوه بر حضور در جنگ، در عرصه دیپلماسی نیز حضور فعالی داشت تا ضمن حفظ قدرت چانه‌زنی خود، از مسیر دیپلماتیک نیز به حل مشکلاتش بپردازد.

همچنین با توجه به عملکرد مهندس موسوی در عرصه سیاست خارجی در دوران دفاع مقدس و حضور کوتاه مدت او در راس وزارت امور خارجه، می‌توان امیدوار بود که در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور، زمینه‌ساز تحول در سیاست خارجی شود. باید در نظر داشت که با توجه به موقعیت کنونی کشورمان در عرصه بین‌المللی، اتخاذ مواضعی معتدل و در پیش گرفتن مجدد سیاست تنش‌زدایی می‌تواند راهگشای ایران در برخورد با مسائل و رخدادهای بین‌المللی باشد.

در حقیقت دولت آینده در مهمترین اقدام خود باید دریچه‌های جدید را بر روی سیاست خارجی ایران باز کند.

درمورد رابطه با آمریکا نیز با شناختی که از شیوه موسوی وجود دارم، او می‌تواند به موازات دولت دموکرات آمریکا و سیاست‌های اوباما شیوه‌های جدیدی در رابطه با این کشور در پیش بگیرد. دوری از سیاست‌های تنگ نظرانه داخلی که دایره طرفداران نظام را کم کند و سیاست‌های اقتصادی که نتواند عدالت را کنار توسعه و رشد سریع دنبال کند موقعیت ما را در جهان تضعیف می‌کند. اتخاذ سیاست‌های محتاطانه در برخورد با کشورهای بزرگ و تعهد برای حفظ و صیانت از منافع ملی، محور اصلی برنامه‌های موسوی در سیاست خارجی است. تعصب‌های قدیمی و تکرار آنها در برابر تغییر شرایط، برای کشور زیان بار است که این دیدگاه در سیاست خارجی موسوی وجود ندارد.

نگاه واقع‌گرایانه موسوی به جهان، نیاز امروز دستگاه دیپلماسی ماست که در سال های اخیر چندان به آن توجه نشده است. در این صورت، معنای منافع ملی احیا می‌شود. باید در نظر داشت که در مسائل مربوط به سیاست خارجی چندان نمی‌توان به آرمان‌ها و آرزوها تکیه کرد. تجزیه و تحلیل واقع‌گرایانه از امور بین‌الملل و جهان و درک بدون توهم از فرصت ها و تهدیدها می‌تواند افق جدیدی به روی سیاست خارجی ایران بگشاید.

البته نباید فراموش کرد که قدرت چانه‌زنی ما در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است. ما قدرتی را که در 8 سال دوره خاتمی به دست آورده بودیم از دست دادیم و باید برای احیای این قدرت از دست رفته تلاش کنیم. نباید فراموش کنیم کسی می‌تواند چانه زنی کند که قدرت داشته باشد و برای همین باید قدرت منطقه‌ای کشور را در جهان اسلام و در سطح جهان بالاتر ببریم که موسوی می‌تواند این قدرت چانه‌زنی را با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های اقتصادی و نظامی ایران بالا ببرد. شناخت مزیت‌های نسبی ایران و استفاده عاقلانه از آنها در معادلات بین‌المللی برای تامین حداکثر منافع ملی نیز می‌تواند قدرت تاثیرگذاری ایران را افزایش دهد.

همچنین در سال های اخیر شاهد بودیم که دوستان ما در صحنه بین‌الملل به چند کشور درجه سه محدود شدند که از هیچ نظر برای ما منفعتی نداشته‌اند و باید پرسید چرا نمی‌توانیم در سطح منطقه و جهان اسلام جز اندکی دوستان دائم داشته باشیم که بتوانیم با دست پر با رقبا و کسانی که با ما وضعیت خصمانه‌ای دارند روبرو شویم. با این تفاسیر، می‌توان گفت که اعتمادسازی در سرلوحه برنامه‌های موسوی در عرصه سیاست خارجی قرار دارد.

*سعید نوایی روزنامه نگار طرفدار میرحسین موسوی است.