فعلا تنش ایران و اسرائیل پایان یافته اما دور بعدی معلوم نیست کی باشد

نویسنده: راز زیمت Raz Zimmt ، پژوهشگر ارشد در موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل و مرکز اتحاد برای مطالعات ایران در دانشگاه تل آویو 

دیپلماسی ایرانی: حمله دمشق، ضرورتا نشان از هیچ چرخشی در راهبرد ایران در پرهیز از یک جنگ تمام عیار با اسرائیل، چه رسد به آمریکا، نداده است. ایران با حمله مستقیم به اسرائیل، تلاش کرد تا بازدارندگی علیه اسرائیل را زنده کند، حتی به بهای یک تشدید نظامی.

ابراز خرسندی مقام ها و رسانه های دولتی ایران از حمله به اسرائیل، می تواند نمایانگر این باشد که جمهوری اسلامی در مسیر یک موازنه با اسرائیل حرکت می کند، به رغم برتری هوایی، فن آورانه و اطلاعاتی اسرائیل. به نظر می رسد که رهبری ایران به این نتیجه رسیده که موقعیت ژئواستراتژیک کشور به یمن توانمندی های راهبردی بهتر، شبکه ای از نیابتی ها و حمایت روسیه و چین به تدریج بهبود می یابد.

پاسخ سنجیده اسرائیل به حمله 19 آوریل ایران، به دو طرف این امکان را داد که موقتا دور کنونی نزاعشان را ببندند. با این حال، کارزار پایدار میان دو طرف بعید است که پایان پذیرد و سابقه ای که مداخلات مستقیم نظامی شان برجای گذاشته، گزینه تازه ای را روی میزِ هماوردی قرار می دهد. روشن نیست که آیا تهران پیامی را که اسرائیل با واکنش اش در نظر داشت، دریافت کرده باشد یا نه؛ پیامی که اشاره به امتناع اسرائیل از تن دادن به موازنه تازه با ایران داشت.

انتقال هماوردی ایران و اسرائیل به یک فاز تازه، ریسک آفرین است. تشدید نمایان میان دو کشور در این چند هفته، درونمایه نیرومندی از بدسنجی را در نبود کانال های ارتباطی، مورد تاکید قرار داد. این خطر، حتی جدی تر هم می شود اگر ایران وضعیت کنونی اش به عنوان یک دولت در آستانه هسته ای را تغییر دهد و سیاست اش را در مسیر دستیابی به سلاح های هسته ای قرار دهد.

نزاع تشدیدشونده میان اسرائیل و ایران، انتقال نزاع غیرمستقیم به هماوردی مستقیم و وضعیت آستانه هسته ای ایران، ارزیابی بی چون و چرای برقراری کانال های ارتباطی میان دو طرف و امکان ایجاد آنها را به یک ضرورت تبدیل کرده است؛ حتی اگر این کانال ها پنهان و غیرمستقیم باشد تا دو کشور بتوانند پیام های خود در زمینه تنش زدایی را منتقل کنند.

این تحولات همچنین باید اسرائیل را ملزم کند تا سیاست اش در قبال ایران را بازبینی کند، یک سیاست جامع و به روز شده را در برابر تهران در پیش گیرد تا امکان واکنش موثرتر به تهدیدات جمهوری اسلامی علیه امنیت ملی اسرائیل را فراهم سازد، بویژه تهدید هسته ای، تقویت نظامی و فعالیت های منطقه ای ایران.

برخورد با ایران، تلاش اسرائیل برای کار با آمریکا و نیز کشورهای عربی را ضروری می سازد، از جمله همکاری با عربستان سعودی، مصر، اردن و امارات متحده عربی. در تقابل با نگرش تازه ایران به خاورمیانه، اسرائیل باید رویکرد جایگزینی را دنبال کند؛ رویکردی که متمرکز بر ایجاد یک معماری منطقه ای تازه، تعمیق پیوندها با ایالات متحده و پی جویی فرایندهای عادی سازی در جهان عرب بویژه با عربستان سعودی است.

منبع: شورای آتلانتیک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱

انتشار این مطلب به معنای تایید آن از سوی دیپلماسی ایرانی نیست و صرفا برای آگاهی خوانندگان دیپلماسی ایرانی منتشر شده است.