نتانیاهو در خوف و رجاء

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: اگر چه نتانیاهو و جریان راست در انتخابات سه شنبه هفته گذشته با کسب 64 کرسی به پیروزی رسیدند، اما به نظر می رسد مسیر چندان راحتی برای تشکیل ائتلاف و کابینه در پیش رو ندارند. امید بنیامین نتانیاهو برای تشکیل دولت جدید پس از پیروزی در انتخابات کنست با مطالبات روسای دو حزب «صهیونیسم دینی» و حزب «عوتسما یهودیت» که برای حضور در ائتلاف دولت آتی، فراکسیون مشترک تشکیل داده‌اند، به ناامیدی بدل شده است. حزب صهیونیسم دینی نیز که جزو بلوک نتانیاهو است ۱۴ کرسی را به دست آورد و به این ترتیب سومین حزب بزرگ در سرزمین های اشغالی شد.

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، ایتمار بن غفیر، رئیس حزب عوتسما یهودیت خواهان تصدی وزارت امنیت داخلی و بتسلئیل سموتریتچ، رئیس حزب صهیونیسم دینی خواهان وزارت دفاع یا دارایی است و همین مسئله تهدیدی برای تشکیل یک دولت تندرو راستگرا است و بنیامین نتانیاهو را به ویژه در سایه رویکردهای نژادپرستانه آنها علیه فلسطینی ها در برابر جامعه جهانی و سازمان های حقوق بشری در تنگنای بزرگی قرار می دهد.

به همین دلیل تحلیلگران معتقدند، نتانیاهو در یک مخمصه واقعی قرار دارد و نمی تواند وزارت امنیت داخلی را به هیچ یک از اعضای ائتلاف واگذار کند و ممکن است مجبور شود با بنی گانتس، وزیر فعلی دفاع یا یائیر لاپید، نخست وزیر فعلی مذاکره کند. آنها تاکید کردند که گزینه برگزاری ششمین انتخابات همچنان پابرجاست.

اسامه شعث، استاد علوم سیاسی و مشاور فلسطینی در روابط بین الملل گفت: «در بحبوحه مذاکرات نتانیاهو برای تشکیل دولت جدید، احتمال می رود توافق با بن غفیر و سموتریتچ، دو عضو تندروی کنست، راه را بر نتانیاهو سد کرده و او را در دو راهی قرار دهد؛ به این ترتیب که یا باید شروط آن دو را بپذیرد که در این صورت دولتش در نگاه جهان دولت راستگرای تندرو جلوه خواهد کرد یا اینکه مجبور می شود گزینه های دیگر مانند مذاکره با گانتس و لاپید را در پیش بگیرد.»

وی افزود: «این مذاکرات دشوار خواهد بود زیرا عامل اصلی این بحث ها منافع درون حزبی و شخصی به قیمت خون فلسطینی هاست. این هم یک تبلیغ بیهوده در رسانه هاست که اعلام می کنند نتانیاهو نمی خواهد وزارتخانه های مهمی مانند ارتش، دارایی و امنیت را به فرد راستگرای تندرویی مثل سموتریتچ و بن غفیر بدهد.»

احمد فواد انور، شخصیت آکادمیک مصری و متخصص در امور اسرائیل نیز می گوید: «پس از اینکه حزب صهیونیسم دینی خواهان وزارت امنیت داخلی و وزارت دارایی در ازای پیوستن به ائتلاف دولت آتی شده است، نتانیاهو واقعا در یک مخمصه گیر کرده است چرا که بدون پیوستن این حزب نتانیاهو نمی تواند دولت تشکیل دهد به ویژه که گانتس اعلام کرده اشتباه قبلی خود را تکرار نخواهد کرد و به دولت نتانیاهو نخواهد پیوست.»

وی تصریح کرد: «در حال حاضر سناریوی برگزاری انتخابات ششم در اراضی اشغالی مطرح است و در صورتی که بن غفیر و سموتریتچ از درخواست خود کوتاه نیایند نتانیاهو نمی تواند دولت جدید را در مهلت قانونی مقرر تشکیل دهد و اگر حزب صهیونیسم دینی کنار بکشد تشکیل دولت با مشکل مواجه خواهد بود به ویژه که پیوستن گانتس و لاپید به ائتلافی که نجات دهنده نتانیاهو است، محال است مگر در صورتی که یک جنگ تمام عیار رخ دهد و در آن زمان برای تشکیل یک دولت وحدت ملی تلاش شود.»

-    بن غفیر کیست؟

تا همین چند وقت پیش «ایتمار بن غفیر» یک وکیل مدافع راست افراطی بود، اما امروز رهبر سومین فراکسیون بزرگ در کنست اسرائیل است و قرار است نقش مهمی در بازگشت «بنیامین نتانیاهو» به نخست‌وزیری بر عهده بگیرد.

به گزارش CNN بن غفیر که 46 ساله است از مدافعان پرشور حزب کاخ بود که امریکا آن را یک نهاد تروریستی به شمار آورد و فعالیت آن در اسرائیل هم ممنوع شد. یک بار تصویری از او در کنار خودروی «اسحاق رابین»، نخست وزیر اسبق اسرائیل که توافق صلح با فلسطینیان امضا کرد منتشر شد و گفت: «به ماشینش رسیدیم، به خودش هم می‌رسیم». سه هفته بعد از انتشار این تصویر یک صهیونیست افراط‌ گرا اسحاق رابین را ترور کرد.

او به علت افراط ‌گرایی اجازه خدمت سربازی پیدا نکرد و سراغ وکالت رفت و معمولا وکیل مدافع تندروهای شهرک‌نشین است. ایتمار بن غفیر عکس بزرگی از «باروخ گلدشتاین» در خانه‌اش نصب کرده است. گلدشتاین یک پزشک یهودی بود که 29 فلسطینی را سر برید و به اتهام تروریسم محاکمه شد.

از سال 2020، بن غفیر فعالیت سیاسی را آغاز کرد و در سال 2021 یک کرسی در کنست به دست آورد. تبلیغات انتخاباتی او شامل انضمام کرانه باختری به اسرائیل و تخفیف قوانین مربوط به تیراندازی به فلسطینیان و تصویب قانون اعدام «تروریست‌ها» بود. او همچنین خواستار انتقال اعراب 1948 (اعراب ساکن اسرائیل) به کشورهای همسایه شد.

ایتمار بن غفیر از فرصت حدود یک ساله حضور در کنست برای جلب توجه استفاده کرد. مثلا یک بار در خیابان‌های بیت‌المقدس شرقی سلاحش را بیرون آورد و به سمت فلسطینیان نشانه گرفت و تأکید کرد که باید فلسطینیانی را که سنگ پرتاب می‌کنند هدف گلوله قرار داد.

سال گذشته بنیامین نتانیاهو در پاسخ به سؤالی درباره واگذاری یک سمت وزارت در کابینه‌اش به بن غفیر گفت: «وزیر؟ نه، در کابینه من نه». اما در آستانه انتخابات لحن نتانیاهو تغییر کرد و گفت که می‌توان یک وزارت در کابینه را به بن غفیر بدهد. اکنون بن غفیر که ائتلاف راست افراطی‌اش 14 کرسی به دست آورده در حال تلاش برای دستیابی به وزارت داخله یعنی مسئولیت پلیس اسرائیل است. موضوعی که ممکن است به روابط اسرائیل با امریکا آسیب زند.

-    نگرانی واشنگتن از قدرت گیری بن غفیر

اخیرا ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پاسخ به سؤالی درباره واگذاری منصب وزارتی به اتمار بن غفیر گفت: «امیدواریم همه مقامات اسرائیل به ارزش‌های جامعه دموکراتیک و تسامح احترام بگذارند».

همزمان پایگاه خبری امریکایی «اکسیوس» به نقل از منابع امریکایی و اسرائیلی خبر داد که دولت بایدن تصمیم گرفته در صورت واگذاری سمت وزارت به بن غفیر از هرگونه تعامل با وی خودداری کند.

این منابع به این پایگاه خبری گفته‌اند که وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی امریکا به مقامات اسرائیل پیغام داده‌اند که حاضر به هیچ‌گونه تعامل با وی و دیگر راست‌گرایان افراطی نیستند./ایران