بازی «میثاق ملی» اردوغان تحت عنوان ایجاد «منطقه امن»

نویسنده: رفیق خوری

دیپلماسی ایرانی: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، جاه طلبی های سیاسی و شخصی خود را از آینده ترکیه جدا نمی داند. تناقض اینجاست که او از ابتدای قرن بیست و یکم به گذشته و حاکمیت انفرادی چسبیده است در حالی که نسل های جدید ترکیه به آینده چشم دوخته اند. 

اردوغان از سوریه چیزی فراتر از توافقنامه آدانا می خواهد که در سال 1998 بین آنکارا و دمشق امضا شد و به ترکیه اجازه می دهد مخالفان مسلح کرد را تا مسافتی در داخل خاک سوریه هدف قرار دهد. اردوغان با ایالات متحده آمریکا که حامی کردها در شرق فرات است و با روسیه که از نظام دمشق حمایت می کند، مذاکره می کند و در عین حال مدعی است از کسی اجازه نمی گیرد. ترکیه خطرناکترین مداخله خارجی را در سوریه داشته است که شامل مذاکره با نظام سوریه برای واگذاری سهمی از قدرت به اخوان المسلمین و سپس حمایت مالی و تسلیحاتی از اخوانی ها برای سرنگونی نظام دمشق و فرستادن تروریست های تندرو داعش و القاعده به داخل سوریه و تشکیل شبه نظامیان مورد حمایت خود در این کشور و در نهایت مداخله مستقیم نظامی در سوریه می شود. 

هدف اعلام شده اردوغان در سوریه، ایجاد منطقه امن تا عمق 30 کیلومتری مرز با ترکیه است که در آن نیروهای سوریه دموکراتیک حضور نداشته باشند. این کار اردوغان جاه طلبی امپریالیستی به بهانه دفاع از «امنیت ملی» و شبیه همان سیاستی است که ولادیمیر پوتین در اوکراین به اجرا گذاشته است. در واقع نمی توان «منطقه امن» عاری از تروریسم ایجاد کرد زیرا تروریست ها می توانند در هر منطقه ای فعالیت کنند که نمونه آن ادامه فعالیت داعش در مناطق نفوذ قبلی‌اش پس از شکست همه جانبه است. 

ایجاد به اصطلاح «منطقه امن» در سوریه در واقع پوششی برای عملی کردن دیگر اهداف اردوغان است، مانند: تغییر بافت جمعیتی در شمال سوریه به زیان کردها، بازگرداندن یک میلیون آواره سوری از ترکیه به سوریه تا جایگزین کردهای بومی این مناطق شوند، کسب محبوبیت برای انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی سال آینده، فراهم کردن شرایط چانه زنی با آمریکا و روسیه بر سر اهداف ترکیه در سوریه.

اردوغان جاه طلبی های گسترده ای دارد که فراتر از توان او است. او مشتاق بازگشت به «میثاق ملی» سال 1920 است که مرزهای ترکیه را بعد از جنگ (جهانی اول) ترسیم کرد و بخش هایی از شمال سوریه و عراق و برخی جزایر دریاری اژه و دریای مدیترانه را ضمیمه خاک ترکیه کرد ولی «معاهده سور» در سال 1925 بخش هایی از این سرزمین ها را از ترکیه پس گرفت.

منبع: ایندیپندنت عربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11