ترمز مذاکرات کجاست؟

نویسنده: جیمی پرنتیس

دیپلماسی ایرانی: گفت وگوها برای نجات توافق هسته ای ایران روز سه شنبه هفته گذشته از سرگرفته شد اما با وجود خوش بینی برخی از مقامات درباره نزدیک بودن زمان رسیدن به توافق، ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که فرصت برای توافق رو به پایان است. 

ایران و آمریکا از نشانه های توافق سخن به میان آورده اند اما هر یک از آنها، پایبندی طرف مقابل به تعهداتش را لازمه رسیدن به توافق می داند. آمریکا در اقدامی آشتی جویانه هفته گذشته تحریم های مربوط به برنامه هسته ای غیرنظامی ایران را لغو کرد. اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا حسن نیت ایالات متحده آمریکا در معاف کردن برنامه هسته ای غیرنظامی ایران از تحریم ها، تغییری در موضع ایران که خواستار لغو همه تحریم هاست ایجاد خواهد کرد یا خیر. 

مارک فیتزپاریک از کارشناسان اندیشکده بین المللی پژوهش های راهبردی و از مقامات ارشد پیشین وزارت امور خارجه آمریکا، می گوید پافشاری ایران بر لغو همه تحریم های برقرار شده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، همچنان بحث برانگیز است. وی گفت من تردید دارم که ایران به مصالحه ای که لازمه دستیابی به توافق است، تن دهد و برای اینکه توافقی حاصل شود باید از پافشاری خود برای لغو همه تحریم ها، تضمین عدم خروج دولت های آینده آمریکا از توافق هسته ای و تصویب توافق هسته ای از سوی کنگره دست بردارد. 

مایکل مورل، کارشناس امور امنیتی و روابط بین الملل که از واشنگتن دیدن می کند گفت دستیابی به توافق درباره لغو تحریم ها و بازگشت ایران به رعایت محدودیت های مندرج در توافق هسته ای، عمده ترین مشکلی است که با آن روبه رو هستیم. وی گفت با وجود این، به حل این مشکلات امیدوارم چون هر دو طرف از خود حسن نیت نشان می دهند. 

مساله مهم این است که برخی از تحریم های برقرار شده از سوی دولت ترامپ علیه ایران، در ارتباط با تروریسم و حقوق بشر است و ارتباطی به برنامه هسته ای ندارند. 

صنم وکیلی، از کارشناسان ارشد اندیشکده چتم هاوس، ماه گذشته در این رابطه گفت بعید است که دولت جو بایدن تحریم های غیر هسته ای را لغو کند. 

اما فیتزپاتریک می گوید اگر ایران ظرف یکی دو هفته آینده مصالحه نکند، به باور من آمریکا به این نتیجه خواهد رسید که دلیلی برای ادامه گفت وگوها وجود ندارد و برای مهار برنامه هسته ای ایران به گزینه های دیگری روی خواهد آورد. 

اولاف شولتز، صدر اعظم آلمان که به تازگی در برلین کار خود را آغاز کرده، می گوید مذاکرات هسته ای به نقطه حساسی رسیده است. وی گفت پیام روشنی به آنها فرستادیم و تاکید کردیم که اکنون زمان تصمیم گیری برای پیشرفت است و نه طولانی ساختن روند گفت وگوها. وی که با روزنامه واشنگتن پست مصاحبه می کرد گفت امیدوارم که آنها از فرصت موجود استفاده کنند.

میخائیل اولیانف، نماینده روسیه در گفت وگوهای هسته ای می گوید که 5 دقیقه با خط پایان مذاکرات فاصله داریم. وی گفت پیش نویس توافق آماده است و تنها چند نکته باقی مانده که باید برطرف شود.

منبع: نشنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11