برجام لطف بزرگ دولت آمریکا به سربازان آمریکایی است

نویسنده: ماریک فون رِنِنکامپ

دیپلماسی ایرانی: رئیس جمهوری دونالد ترامپ سیاست تهاجمی «اعمال فشار حداکثری» را علیه ایران دنبال کرد؛ اما با توجه به اینکه جمهوری اسلامی تنها چند هفته با ذخیره مواد شکاف پذیر کافی برای ساخت بمب هسته ای فاصله دارد، شکست رویکرد حداکثری دولت قبلی آمریکا آشکار است. با این حال، هنوز گروهی از نومحافظه کاران حاضر به تسلیم شدن نیستند. به عقیده آنها، حملات مرگبار علیه نیروهای نظامی و دیپلمات های آمریکایی در عراق درست همان دلیلی است که ایالات متحده را از شروع مجدد مذاکرات هسته ای با ایران باز می دارد.

آنچه این طرفداران «جنگ های ابدی» نادیده می گیرند این است که ایران از سال 2011 تا 2018 در هیچ حمله ای علیه منافع آمریکا در عراق مشارکت نداشت و خروج ترامپ از برجام بود که به تشدید تنش ها انجامید و در نهایت دولت بایدن را به سمت حمله به نیروهای مرتبط با ایران در مرزهای عراق و سوریه سوق داد. نتیجه ای که می شود گرفت ساده است: در صورت پیوستن مجدد ایالات متحده به توافق هسته ای ایران، حملات گروه های شبه نظامی علیه سربازان آمریکایی در عراق متوقف می شود یا به طور قابل توجهی کاهش می یابد و این یک تغییر خوشایند برای هزاران سرباز و دیپلمات آمریکایی است و می تواند به تخصیص منابع کمتر به محافظت از نیروها و زمان بیشتر برای تمرکز بر ماموریت اصلی بیانجامد. در حقیقت، نیروهای آمریکایی حتی بدون نگرانی از حملات گروه های وابسته به ایران هم به اندازه کافی با کمک به نیروهای عراقی در از بین بردن بقایای داعش درگیر هستند. ولت اسلامی را به پایان برسانند. دیپلمات های آمریکایی هم در یک فضای کمتر چالش برانگیز، کارآمدی بیشتری خواهند داشت.

با این حال، به نظر می رسد مخالفان بازگشت سریع به توافق هسته ای ایران هیچ گونه مشکلی با قرار دادن سربازان و دیپلمات های آمریکایی در معرض خطر غیرضروری ندارند. حتی پس از رویکرد ناموفق دولت ترامپ هم این گروه کوچک اما به شدت پر سر و صدا همچنان معتقد است که ایالات متحده می تواند امتیازات حداکثری را از ایران بگیرد. اما آنچه شاهین ها (جنگ طلبان علیه ایران) خواستار آن هستند- پایان حمایت ایران از گروه های شبه نظامی و محدودسازی برنامه موشکی- نمی تواند نقطه شروعی برای مذاکرات باشد. اگر نومحافظه کاران به إصرار بر مواضع خود ادامه دهند، آمریکایی هایی که در عراق خدمت می کنند به طور مداوم در معرض آسیب خواهند بود.

محدود سازی برنامه موشکی ایران و ترغیب این کشور به پایان دادن به پشتیبانی از گروه های شبه نظامی مسلح اهداف قابل قبولی برای آمریکاست، اما قدرت گرفتن تندروهای مخالف آمریکا در ایران در نتیجه رویکرد ترامپ به این معنی است که هیچ فشار دیپلماتیک یا اقتصادی ایران را مجبور به پذیرفتن چنین شروطی نخواهد کرد. به بیان ساده، رویکرد جنگ طلبانه ترامپ نتیجه عکس و به رهبری ایران و مردم این کشور نشان داده است که دقیقا چرا تهران هرگز نباید دست از موشک های خود یا پشتیبانی از گروه های متحد در منطقه دست بکشد. در چشم اندازی گسترده تر، ضعف نظامی متعارف/متقارن ایران و تاریخ طولانی و فاجعه آمیز دخالت های خارجی در این کشور، حمله ویرانگر چند ساله و محاصره جمهوری اسلامی توسط دشمنان کاملا مسلح، انگیزه کمی برای رهبران ایران برای تضعیف عوامل بازدارنده نامتعارف/نامتقارن ایران باقی می گذارد. رویکرد تهاجمی ترامپ اساسا احتمال امتیازگیری از ایران در زمینه موشکی و منطقه ای را به صفر رساند.

اگر قرار باشد جنگی که نومحافظه کاران از آن حمایت می کنند در کار نباشد، تنها راه رسیدگی به رفتارهای منطقه ای ایران کاهش تنش های منطقه ای تشدید شده در نتیجه سیاست های فاجعه بار ترامپ است. بهترین و احتمالا تنها راه تحقق این امر هم بازگشت سریع آمریکا به توافق هسته ای است. 

شاید به همین دلیل است که بسیاری از سربازان برجسته ارتش و اطلاعات اسرائیل که پیشتر از برجام حمایت کرده بودند، اکنون هم خواستار بازگشت سریع ایالات متحده به توافق هستند. جای تعجب نیست که کارشناسان برجسته هسته ای اسرائیل نیز از این توافق حمایت می کنند. در ایالات متحده هم بسیاری از چهره های مورد احترام در سازمان امنیت ملی از جمله جیمز ماتیس، وزیر دفاع پیشین و ده ها ژنرال بازنشسته از طرفداران توافق هستند. بسیاری از نزدیک ترین متحدان آمریکا و اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان منع گسترش سلاح های هسته ای- دانشمندان و متخصصانی که به خوبی از پیچیدگی های غنی سازی اورانیوم، بازده سانتریفیوژ و زمان «شکست» آگاه هستند، از طرفداران سرسخت برجام به شمار می روند.

در تضاد کامل با همه آنها، گروه کوچکی از نومحافظه کاران فوق العاده پر سر و صدا قرار دارند که با تعامل دیپلماتیک با ایران مخالف هستند و ترجیح می دهند به یک استراتژی شکست خورده ادامه دهند. اینکه این ایدئولوژیست ها در تلاش بیهوده برای تامین اهداف حداکثری خود جان نیروهای نظامی و دیپلمات های آمریکایی را به خطر می اندازند، به هیچ وجه جای دفاع ندارد.

منبع: هیل / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34