زنده باد برجام نیمه جان

نویسنده: غلامرضا مصدق، استاد دانشگاه و مدیرکل و رئیس سابق سازمان صنایع و معادن استان لرستان 

دیپلماسی ایرانی: جنگ طلبان امریکائی، اسرائیل، اعراب مرتجع خلیج فارس و مخالفان داخلی برجام از همان زمان انعقاد نطفه این توافق اگر چه با اهداف متفاوت ولی در یک هماهنگی نانوشته شمشیرهای خود را علیه آن تیز کردند. ناخرسندی و ضدیت بی حد و حصر مخالفان برجام با نشستن ترامپ بر صندلی ریاست جمهوری آمریکا و خروج این کشور از توافق به ثمر نشست و آنها را به پیروزی نهایی بسیار نزدیک کرد، اما با ادامه پایبندی عاقلانه ایران به برجام، مرگ آن رقم نخورد و نیمه جان به حیات خود تا به امروز ادامه داده و با همین حال نزار همچنان در حال تامین منافع حیاتی ایران است .

با اینکه آمریکا با اتکا به قدرت عظیم اقتصادی خود با اعمال تحریم‌های یک جانبه عملاً ایران را از مزایای اقتصادی برجام محروم کرد، اما با پایبندی سیاسی همه دنیا حتی متحدان سنتی آمریکا به استثنای اسرائیل و اعراب مرتجع خلیج فارس به برجام، آمریکا در انزوائی قرار گرفته که در تاریخ آن نظیر ندارد. در یک ماه گذشته برجام نیمه جان دو شکست سنگین و تاریخی را به تنها ابرقدرت دنیا تحمیل کرد. اول ناکام شدن آمریکا در رای گیری شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که فقط یک کشور کوچک با او همراه شد و دومی درخواست برای فعال کردن ماشه بازگشت تحریم های شورای امنیت که این بار حتی آن کشور کوچک هم با او همراهی نکرد. برجام ستیزان وطنی از شکست های سیاسی آمریکا در سازمان ملل به هیجان می آیند، اما از کنار این موضوع که ابزار ایران برای شکست های آمریکا چه بود زیر سبیلی رد می شوند .

مخالفان برجام که عمده مشکلات فعلی کشور را حاصل برجام می دانند یا توجه ندارند یا خود را به ندانستن می زنند که در فقدان برجام همه فشارهای فعلی تام و تمام وجود داشت اما خبری از تنفس سال‌های ۹۴ تا ۹۷ که موجب بهبود وضعیت اقتصادی شد نبود، سایه شوم شش  قطعنامه شورای امنیت همچون شمشیر داموکلس بر سر ما باقی می ماند، ایران همچنان به عنوان تهدید جهانی ذیل بند ۷ منشور سازمان ملل قرار داشت (تا به حال هیچ کشوری بدون حمله نظامی از بند ۷ رها نشده) و مهمتر از همه آمریکا مجبور به اعمال تحریم‌های یک جانبه نمی شد. آمریکا در فقدان برجام می توانست با اتکا بر شش قطعنامه و بند ۷ بی آن که هزینه دلخوری و دوری از متحدان خود را پرداخت کند با همکاری آنها حتی با کمک چین و روسیه که به همه آن قطعنامه ها رای مثبت داده بودند همین فشار حداکثری را بر ایران وارد کند. در یک ماه آینده در صورت پیروزی بایدن و بازگشت آمریکا به برجام ایران به پیروزی دست خواهد یافت که در تاریخ معاصر کشور نظیر نخواهد داشت .

مخالفان سرسخت برجام اگر صادقانه به این سوال ساده بدون حاشیه رفتن و آسمان و ریسمان به هم بافتن جواب بدهند، ارزش برجام حتی در این وضعیت نیمه جان بیش از پیش آشکار می شود. چرا بعد از گذشت قریب به سه سال از خروج یکجانبه آمریکا از این توافق و با وجود اینکه به دلیل خلف وعده آمریکا، ایران برای خروج از آن در موضع اخلاقی و قانونی به مراتب بهتری قرار دارد، ولی همچنان با وجود محروم شدن از مزایای اقتصادی برجام از آن خارج نمی‌شود؟

دفاع از برجام به هیچ وجه به معنای بی نقص بودن آن و ندیدن سختی ها و مشکلات عدیده مردم در این شرایط دشوار نیست، این نوشته فقط تاکیدی بر ارزش برجام است که در فقدان آن مشکلات بیشتر هم می شد.