عمران خان با شکست دیپلماتیک در کوالالامپور آبروی اسلام آباد را برد

نویسنده : زاهد حسین

دیپلماسی ایرانی: تازه ترین شکست در سیاست خارجی ناشی از تصمیم در لحظه آخر برای خروج از نشست کوآلالامپور بیانگر شیوه ترامپ گونه عمران خان، نخست وزیر پاکستان در برخورد با مسائل حساس سیاسی است که بیشتر از روی احساس و نه عقل و تدبیر اتخاذ شده است.

اگرچه تصمیم برای شرکت در این نشست بدون برآورد کردن منافع و معایب آن غیر عقلانی بود ولی این عملکرد بیانگر افولی تازه در دیپلماسی پاکستان است و باعث کاهش اعتبار اسلام آباد در میان دوستانی می شود که چشمان خود را به روی آنها بسته ایم.

جدای از توضیخاتی که دفتر وزارت امور خارجه در مورد این تصمیم داده، اظهارات رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را در این مورد که  فشار عربستان سعودی علت عقب نشینی ناگهانی پاکستان از شرکت در این نشست بوده است، باید جدی گرفت.

چه چیزی خفت بار تر از این است که یک کشور مستقل به دستورات کشور دیگری تن دهد؟ این مایه آبروریزی از همه جهات است. هیچ سابقه تاریخی در مورد اجازه دادن پاکستان به کشور دیگری برای تصمیم گیری در مورد سیاست خارجی اش و تنظیم روابط آن با دیگر کشورها وجود ندارد.

ما خود را از جنگ های داخلی در خاور میانه دور نگاه داشته ایم و از اعزام نیرو به یمن برای کمک به عربستان امتناع کرده ایم. پس اکنون چه شده است؟

مشکل اصلی حزب حاکم بر پاکستان رویکرد غیر جدی آن به مسائل مهم سیاست خارجی است. عربستان سعودی به یقین بر پاکستان نفوذ قدرتمندی اعمال می کند که علت آن وابستگی فزاینده مالی ما به ریاض است، ولی ما در گذشته در برابر این فشارها مقاومت کرده و سیاست های مستقلی را اتخاذ کرده ایم. عمران خان باید پیش از هرگونه تعهدی برای شرکت در کنفرانس های خارجی همه جوانب را مورد نظر قرار دهد.

اگرچه مخالفت عربستان سعودی با نشست کوالالامپور به این بهانه که سازمان همکاری های اسلامی را تضعیف می کند، غیر مشروع است ولی این مخالفت او بیانگر اختلاف در میان کشورهای اسلامی است.

تن دادن عمران خان به فشارهای عربستان سعودی سخن گفتن او از میانجی گری میان ایران و عربستان را به زیر سوال می برد. اگرچه حمایت عربستان از اقتصاد دچار کمبود نقدینگی پاکستان مهم است، اما رویداد اخیر بر خطر فرو رفتن کشور در بازی قدرت منطقه ای تاکید می کند.

 شرایط پیچیده خارجی در اطراف پاکستان نیاز به مدیریت مدبرانه روابط خارجی را ضروری می کند.

اعتبار دیپلماتیک پاکستان در خلال سال های گذشته و به علت بی ثباتی های سیاسی واقتصادی از بین رفته و در صورتی که مساله کشمیر حل و فصل نشود کشور در خطر جنگ قرار خواهد گرفت ولی عمران خان نتوانسته است در این مورد نیز سیاست روشنی اتخاذ کند.

اختلافات سیاسی داخلی و وابستگی اقتصادی به کشورهای دیگر این پرسش را مطرح می کند که آیا می توانیم برای منافع خود در مجامع بین المللی قاطعیت نشان دهیم یا خیر. رویداد اخیر نشان داد که دولت در برابر مسائل به سرعت در حال تغییر ژئوپلتیکی در منطقه ناتوان است و متاسفانه فاقد مهارت در این عرصه که نیازمند بلوغ است، هستیم.

منبع: داون / تحریریه دیپلماسی ایرانی