رهبر ایران، یکی از موفق ترین رهبران خاورمیانه از جنگ جهانی دوم تا کنون

نویسنده: مایکل هیرش (Michael Hirsh)

دیپلماسی ایرانی: فارین پالیسی مصاحبه ای با رائول مارک گرشت (Reuel Marc Grecht)، افسر پیشین سازمان سیا، کارشناس مسائل خاورمیانه و عضو ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها انجام داده است. مارک گرشت که به زبان فارسی مسلط و از تندروهای آمریکایی علیه ایران است، بیشتر عمر حرفه ای خود را به پژوهش درباره محرک های سیاسی داخلی ایران از جمله حاکمیت آیت الله سید علی خامنه ای، رهبر عالی این کشور در 30 سال به قدرت رسیدن ایشان اختصاص داده است. گرشت در این مصاحبه به ارائه دیدگاه خود پیرامون یورش های اخیر به تاسیسات نفتی عربستان پرداخته که برگزیده ای از مهم ترین نکات آن به شرح ذیل است:

- این یورش ها، تهاجمی از سوی ایران و در پاسخ به ضعف آمریکاست. ایرانی ها همواره تنش ها را به تدریج افزایش داده اند و از آنجا که هر بار ما اقدامی انجام ندادیم، آنها ریسک را تا گزینه نظامی بالا بردند. آنها ریسک را تا خط مقدم هسته ای هم پیش خواهند برد. با این یورش ها ایرانی ها در دو جبهه پیروز شدند: هم آمریکا را تحقیر کردند و هم به عربستان که از آن نفرت دارند، ضربه زدند.

- شیوه ایران این است که برای دسترسی به قابلیت انکار، از نیروهای نیابتی اش استفاده کند. ایرانی‌ها به اندکی استتار نیاز دارند و نیروهای مختلف شیعه این امکان را به آنها می دهند. اگر یورش های اخیر یک تهاجم مستقیم بوده باشد این آزمونی ویژه برای ترامپ و بن سلمان است. این حملات ضعف دفاع هوایی عربستان را به روشنی آشکار کرد.

- اگر آمریکایی ها پاسخی ندهند، مساله بسیار جدی خواهد شد و باید بگویم که رئیس جمهور از الان باید آزادی دریانوردی ناوگان آمریکایی را از دست رفته بداند. اگر آمریکا اجازه دهد ایران به خواست و اراده خود مبادرت به یورش کند، ادعای ایالات متحده مبنی بر دفاع از نفت سعودی زیر سوال می رود.

- باید بگویم که گزینش اهداف از سوی ایرانی ها مرا بسیار تحت تاثیر قرار داده چرا که این گزینش ها برای ما تعیین کننده است. رهبر عالی ایران این اقدام را آزمونی نهایی برای عقب نشینی دوباره آمریکا می داند. با توجه به بیانات برخی مقامات دولت آمریکا از جمله مایک پمپئو باید گفت که به نظر می رسد ما در حال عقب نشینی هستیم. اظهارات پمپئو مبنی بر رایزنی با سعودی ها و تشکیل ائتلاف زمانی که به زبان فارسی ترجمه می شود چندان ترسناک نیست.

- اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران پاسخی ضعیف است. زمانی که نمی توانید هیچ کار دیگری انجام دهید، جه می کنید؟ از تحریم ها استفاده می کنید.

- برخی افراد، رهبر عالی ایران را بازیگری محتاط می دانند، اما واقعیت این است که او رویارویی با محدودیت ها و کنار زدن آنها را دوست دارد و اگر ما کاری انجام ندهیم وی تنش های نظامی و هسته ای را در کمال خشنودی افزایش خواهد داد و پس لرزه های آن متوجه ایالات متحده خواهد شد.

- با توجه به این که دولت آمریکا به رغم تمایل رئیس جمهوری برای موافقت با پیشنهاد امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در نشست جی 7 تحریم ها را کاهش نداد می توان گفت که حداقل در زمینه تحریم ها سیاست ترامپ در برابر ایران دارای انسجام و یکپارچگی است. ترامپ هنوز این یکپارچگی را نقض نکرده است.

- به نظر من این که ترامپ از تحریم ها فقط برای رسیدن به توافق با ایران استفاده می کند متقاعد کننده است اما تحقق این هدف امکان پذیر نیست. من فکر می کنم رهبر عالی ایران به دنبال این است که رئیس جمهوری آمریکا را به یک بازی قدرت سیاسی بکشاند. به نظر من وی یکی از موفق ترین رهبران خاورمیانه از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون است. او از مهارت های ممتاز و استعدادهای عالی برخوردار است.

- من می توانم بر مبنای رکوردهای آماری بگویم که رهبر عالی ایران قطعا برتر از ترامپ و در نقطه مخالف او قرار دارد. تنها چیزی که رهبر عالی باید نگران آن باشد ثبات داخلی است و این مانعی بزرگ در مسیر اقدامات ایرانی هاست. اما اکنون با برکناری جان بولتون – اگر نشریات فارسی را بخوانید خواهید دید که آنها از هیچکس به اندازه بولتون نمی ترسیدند – عامل ترس به شدت کاهش یافته است و دیگر این نگرانی وجود ندارد که شاید آمریکایی ها آزادی هرگونه اقدام علیه ایرانی ها را داشته باشند.

- هیچ میزان از اقداماتی که رهبر عالی انجام می دهد در راستای خشنودسازی تندروهای حکومت ایران نیست و هرچه از سوی او انجام می شود فقط اراده و تشخیص خودش است. من در این باره اطمینان دارم چون سال ها درباره او مطالعه کرده ام.

- واکنش صحیح ایالات متحده در این لحظه بسیار مهم و تعیین کننده و نشان می دهد که آیا آمریکا اساسا از هرگونه پاسخگویی و مسئولیت پذیری در خلیج فارس کنار کشیده است یا خیر. به نظر من از زمان اشغال کویت توسط صدام حسین هیچ لحظه ای به اندازه اکنون اهمیت راهبردی نداشته است.

منبع: فارن پالسی / تحریریه دیپلماسی ایرانی