تلاش ترامپ برای احیای آبروی از دست رفته با تحریم رهبری و ظریف

گفت وگو از عبدالرحمن فتح الهی، عضو تحریریه دیپلماسی ایرانی

دیپلماسی ایرانی – استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا دیروز دوشنبه مدعی شد که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران قرار است طی همین هفته، در فهرست تحریم‌های واشنگتن قرار بگیرد. این در حالی بود که دونالد ترامپ نیز همان دیروز در جمع خبرنگاران در کاخ سفید مدعی شد که "در حال اعمال تحریم‌هایی علیه آیت الله علی خامنه‌ای و دفتر ایشان است". دیپلماسی ایرانی برای بررسی دلایل اقدامات دیروز کاخ سفید در تحریم مقام معظم رهبری و وزیر امور خارجه و تاثیر آن بر مناسبات داخلی و منطقه ای گفت وگویی را با محمد ابراهیم رضایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ترتیب داده است که در ادامه می خوانید: 

اساسا دلیل و هدف کاخ سفید از تحریم مقام معظم رهبری و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در شرایطی که دونالد ترامپ مدام دم از مذاکره می زند چیست؟

اقدام اخیر آمریکا را نمی توان در قالب دلیل و هدفی منطقی و حتی در سطح تاکتیکی هم بررسی کرد. چون این تصمیم وزارت خزانه داری ایالات متحده بیشتر یک واکنش به شکست های اخیر این کشور در برابر توان و قدرت دیپلماتیک و نظامی - امنیتی جمهوری اسلامی ایران است که به خصوص با ساقط شدن پهپاد متجاوز آمریکایی به اوج خود رسید و تحقیر بیش از پیش آمریکا در جهان را رقم زد. لذا واشنگتن و شخص دونالد ترامپ برای تعدیل شرایط دست به تحریم مقام معظم رهبری و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران زد؛ اقدامی که هیچ منطقی در پی ندارد و فقط یک تصمیمی برای بازیابی وجه از دست رفته آمریکا در جهان بوده است. 
همان گونه که مواضع سران و مقامات کاخ سفید در خصوص مذاکره حتی مذاکره بدون پیش شرط تنها و تنها برای کسب امتیاز از ایران در انتخابات پیش روی آمریکا بود؛ یقینا ترامپ با این اقدام هم سعی داشته آبرو، شان و هیمنه خود را که در برابر قدرت و منطق ایران از دست رفته بود، حداقل در سطح افکار عمومی داخلی آمریکا بازگرداند که مطمنا در این رابطه هم هیچ موفقیتی نصیب وی و تیم حاضر در کاخ سفید هم نخواهد شد. زمانی که واشنگتن رئیس دستگاه دیپلماسی کشور را که مسئول مذاکره است، تحریم می کند و همزمان با آن مدام دم از مذاکره می زند، فقط و فقط نشان از سردرگمی و تشتت برنامه های ایالات متحده دارد. 

با توجه به تحریم وزیر امور خارجه آیا خللی در کار محمد جواد ظریف ایجاد خواهد شد؟

طبق قوانین بین المللی وزیر امور خارجه هر کشوری به عنوان سکاندار دیپلماسی آن کشور می تواند به هر کشوری سفر کند. لذا این دست اقدامات در تحریم وزیر امور خارجه اقدامی عبث و بی فایده است. همان گونه که گفتم تحریم مقام معظم رهبری و وزیر امور خارجه از سر استیصال و درماندگی، بدون هیچ منطقی و البته بدون هیچ خروجی خواهد بود.  

اما برخی معتقدند که اقدام شب گذشته وزارت خزانه داری آمریکا در تحریم وزیر امور خارجه در راستای افزایش فشار برای کشاندن ایران پای میز مذاکره است؛ اررزیابی شما در این خصوص چیست؟

من معتقدم که تمام مواضع سران و مقامات آمریکا از همان ابتدا تا به اکنون در خصوص مذاکره با ایران تنها یک شوی سیاسی و دیپلماتیک و برای تحقیر و همراه کردن تهران با نگاه واشنگتن در منطقه بوده است. لذا چه پیش از اقدام کاخ سفید در تحریم وزیر امورخارجه و چه اکنون، آمریکا هیچ گاه به دنبال مذاکره با ایران نبوده، بلکه تمام تلاش های کاخ سفید برای تسلیم و تضعیف جمهوری اسلامی ایران بوده است؛ هدفی که هیچ گاه در خصوص منطق مقاومت ما به نتیجه نخواهد رسید و به شکست و ناکامی منتهی خواهد شد. هر چند که در روزها و هفته های اخیر شکست های آمریکا در برابر قدرت و مقاومت ایران در جهان به عینه مشاهده شد. از این رو کلمه مذاکره آن معنا و مفهوم خود را در راهبرد آمریکا از دست داده و جمهوری اسلامی ایران با اشراف بر این واقعیت تنها با تکیه بر توان و قدرت داخلی است که می تواند در برابر تمامی اقدامات و فشارهای آمریکا به نام مذاکره به توازن قوا و پیروزی دست پیدا کند. چون در حال حاضر گفت و گو با آمریکا، نه تنها هیچ سود و فایده ای برای کشور ندارد که می تواند به منشاء مشکلات مضاعف بدل شود، آن هم آمریکایی که در دوران دونالد ترامپ به روشنی نشان داده است که هیچ گونه ارزشی برای سخنان، مواضع و تعهدات قبلی خود قائل نیست. لذا فقط با منطق مقاومت است که می توان در برابر ترامپ ایستاد. 

در کل اقدام کاخ سفید در تحریم رهبری و وزیر امور خارجه چه تاثیری بر تحولات و مناسبات، به خصوص در منطقه خاورمیانه خواهد گذاشت؟ آیا شرایط در منطقه حساس تر خواهد شد؟

چون منطق حاکم بر مناسبات بین الملل ناشی از منطق قدرت و اقتدار است و جمهوری اسلامی ایران هم بدون شک اگر قدرتمندترین کشور در منطقه خاورمیانه نباشد، یکی از قدرت های بلافصل در غرب آسیا به شمار می رود، لذا این دست اقدامات تاثیر و خللی در جایگاه و نفوذ ایران در منطقه نخواهد داشت. البته می تواند دایره حساسیت ها در منطقه را افزایش دهد، اما این افزایش حساسیت و التهاب اثر سوئی بر قدرت و توان ما در خاورمیانه ندارد؛ حتی در جهت عکس به افزایش نفوذ و توان ما در این منطقه خواهد انجامید.