تغییرات در سیاست های آمریکا در قبال ایران و روسیه

نویسنده: تراویس تریتن

دیپلماسی ایرانی: بر اساس گزارش جدید تهیه شده توسط بنیاد دفاع از دموکراسی ها، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده در دو سال گذشته به دلیل اختلاف با اعضای دولت خود، سیاست گذاری ها در قبال دشمنان ایالات متحده آمریکا یعنی ایران و روسیه را پیچیده کرده است. گزارش این اندیشکده تندرو که پیشگفتار آن را ژنرال اچ. آر. مک مَستر، مشاور سابق امنیت ملی نوشته، با هدف تلاش برای جمع بندی دو سال اول سیاست های امنیت ملی و خارجی دولت ترامپ تهیه و به نتایج متفاوتی اشاره کرده است.

در تصویر ارائه شده در این گزارش، دولت ترامپ به بیان اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی ها رویکرد موثرتری را در قبال تهران و مسکو در پیش گرفته، اما این رویکرد تحت تاثیر «هوی و هوس های یکجانبه رئیس جمهوری دمدمی مزاج» قرار گرفته است.

جان هانا، مشاور ارشد این اندیشکده در مصاحبه ای گفت: «هر زمانی که رئیس جمهوری در تضاد و تناقض با سیاست هایی عمل کند که سطوح ارشد دولت و گروه امنیت ملی دولت در پیش گرفته اند، در تلاش برای به حداکثر رساندن احتمال موفقیت تلاش ها و سیاست امنیت ملی یک مشکل حقیقی و نظام مند پیش می آید.» ارزیابی بنیاد دفاع از دموکراسی ها اولین گزارش جامع این اندیشکده پس از تاسیس مرکز جدید «ارتش و قدرت سیاسی» است که مک مستر ریاست آن را بر عهده گرفته است.

مک مستر در مقدمه این گزارش نوشته: «این ارزیابی سزاوار توجه گسترده است به این دلیل که اهمیت زیادی دارد و شایسته توجه است به این دلیل که نویسندگان آن فراتر از گفتمان های پر شر و شور و سطحی حزبی که بر بیشتر تفسیرها درباره سیاست خارجی و امنیت ملی سایه انداخته، پیش رفته اند.»

به گزارش این اندیشکده، تصمیم ماه گذشته دونالد ترامپ به خروج حدود دو هزار نیروی آمریکایی از سوریه یکی از نمونه های بارز رفتارهای غیرقابل پیش بینی رئیس جمهوری است. هانا نوشته: «ترامپ پیش از اتخاذ این تصمیم با مشاوران ارشد سیاست خارجی نظامی یا کنگره یا متحدان واشنگتن گفت و گو نکرد. یک روز نیروهای ایالات متحده در سوریه ماندنی بودند و فردایش قرار شد که در کوتاه ترین زمان آنجا را ترک کنند.»

دولت ترامپ در دوسال اول ریاست جمهوری خود رویکردی شدیدالحن تر در قبال تهران اتخاذ کرده، از توافق هسته ای حاصل شده در دولت باراک اوباما خارج شده و تحریم ها را مجددا اعمال و ایران را به نقض حقوق بشر متهم کرده است.

قرار بود نیروهای آمریکایی در صحنه جنگ سوریه نیز بخشی از همین رویکرد شدیدالحن در قبال ایران باشند و به عنوان یک بازدارنده در برابر افزایش نفوذ ایران در این کشور جنگ زده عمل کنند. جان بولتون، مشاور امنیت ملی و جیمز جفری، نماینده ویژه آمریکا در سوریه سال گذشته گفته بودند که تا زمانی که ایران و نیروهای تحت حمایت آن در سوریه باشند، نیروهای آمریکایی نیز در این کشور خواهند ماند.

اما ترامپ ناگهان این سیاست گذاری را تغییر داد و در یک توئیت و یک بیانیه ویدیویی از تصمیم به خروج نیروها از سوریه خبر داد. به عقیده بنیاد دفاع از دموکراسی ها، تصمیم ترامپ به خروج از سوریه در زمانی مهم و تاثیرگذار از فشارها علیه ایران کاست و شک و تردیدهایی را درباره تعهد ترامپ به مواجهه کامل با تهران پیش آورد.

مارک دوبوویتز، مدیرعامل بنیاد دفاع از دموکراسی ها که در نوشتن لایحه تحریم ها علیه ایران همکاری داشته است، نوشت: «برخلاف تاثیرگذاری تحریم ها، استراتژی منطقه ای دولت برای مقابله با نفوذ ایران در خاورمیانه اکنون در نتیجه برنامه خروج نیروهای آمریکایی از سوریه دچار مشکل شده است.» تحریم هایی که ترامپ مجددا آنها را اعمال کرده، همان تحریم های دولت اوباماست که در پی حصول برجام تسهیل شدند.

طبق گزارش بنیاد دفاع از دموکراسی ها، در سیاست های ایالات متحده در قبال روسیه نیز که بزرگترین تهدید جهانی در استراتژی دفاع از امنیت ملی دولت ترامپ به شمار می رود، همین روند تکرار شده است. دولت ترامپ به اوکراین موشک های ضد تانک تحویل داد و عملیات نظامی در شرق اروپا را تشدید و تحریم های جدیدی علیه روسیه اعمال کرد تا فشارها بر این کشور را افزایش دهد. اما دفاع عمومی ترامپ از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در برابر اتهامات نقض حقوق بشر و مداخله در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 ایالات متحده، به این معنی است که دولت او همزمان دو سیاست جداگانه را دنبال می کند.

دیوید آدسنیک، مدیر تحقیقات در بنیاد دفاع از دموکراسی ها در مصاحبه ای گفت: «به طور کلی روسیه از اعمال فشار حداکثری بیمی ندارد چون می داند که رئیس جمهوری قلبا به چنین کاری راضی نیست.»

به طور کلی هانا معتقد است که دولت با تغییر دادن استراتژی ایالات متحده در برخورد با قدرت های بزرگ مانند روسیه و چین و تلاش ها برای مقابله با نظام های سرکش مانند ایران و کره شمالی، پیشرفت قابل توجهی داشته و این مساله در استراتژی های جدید امنیت ملی، دفاعی و سایبری به صورت رسمی به کار گرفته شده است. هانا گفت: «مهم است که رئیس جمهوری حقیقتا به این اسناد و استراتژی ها معتقد باشد. این حقیقت که ما نمی دانیم که او به آنها باور دارد یا نه، مساله و مشکلی اساسی برای سیاست های امنیت ملی آمریکا در آینده است.»

منبع: بلومبرگ گاورمنت / مترجم: طلا تسلیمی