فیلم: افشای اسرار جنگ سوریه از زبان وزیر خارجه سابق قطر

دیپلماسی ایرانی: شیخ حمد بن جاسم، وزیر امور خارجه و نخست وزیر سابق قطر در گفت وگو با شبکه تلویزیونی رسمی قطر که دو ساعت به طول انجامید، اتفاقات پشت پرده ای که به خصوص در پرونده سوریه منجر به حوادث تلخ آن کشور شد را فاش کرد. وی در این گفت وگو حرف ها و اتهاماتی را بیان کرد که تا کنون انتشار آنها سابقه نداشته و از زبان کسی شنیده نشده است.

مهمترین نکاتی که وی در این مصاحبه می گوید از این قرار است:

• رابطه ما با اسرائیل به درخواست امریکا برقرار شده است، و ما برای این که در امورمان با ایالات متحده تسهیلاتی اعمال شود این رابطه را برقرار کردیم.
• بشار اسد دوست ما بود و ما هیچ اختلاف شخصی با او نداشتیم، اما همه ما از سوی عربستان سعودی بنا به توصیه امریکا انتخاب شدیم تا نوک حمله جنگ باشیم. در ابتدای بحران سوریه من به عربستان سعودی رفتم و به ملک عبدالله شرح وقایع را گفتم، گفت ما با شما هستیم، شما موضوع را پیگیری کنید، ما با شما هماهنگ هستیم اما زمام امور در دست شما باشد. از اردوغان خواسته شد مرزهایش را با سوریه بگشاید و ترکیه با موافقت امریکا این کار را کرد تا مرزهای ترکیه گذرگاه عبور سلاح و پول و نیروهای مسلح به سوریه باشد. هر چه می خواست به سوریه برود اول به ترکیه می رفت با نیروهای امریکایی هماهنگ می شد بعد به سوریه می رفت. هر چه می خواست در سوریه توزیع شود از طریق نیروهای امریکایی و ترکیه ای و ما برادران عربستانی انجام می شد. همه نظامیان بودند.
• شاید اشتباهی پیش آمد، ممکن است در دوره ای از گروهی حمایت کردیم، اما از داعش حمایت نکردیم. در این موضوع علیه ما مبالغه کردند.
• ما از گروه ها و بریگادهای مختلفی در سوریه حمایت کردیم، از جمله جبهه النصره که بعدا سرپوش حمایت بین المللی را از دست داد، کشورها با هدف تغییر نظام در سوریه به صورت مخفیانه با آن وارد تعامل شدند، اما وقتی که سازمان ملل قانونی را صادر کرد و آن را گروه تروریستی نامید، به احترام این قانون ارتباط خود را با آن قطع کردیم.
• هدف ما آزادی سوریه بود. همه دنبال شکار رفتند، اما بر سر شکار اختلاف پیدا کردند، شکار فرار کرد و ما همچنان مشغول اختلافاتمان هستیم. الآن افراد بسیاری در سوریه کشته شدند. اما بشار در سوریه ماند.   
• الآن دیگر کسی مخالف ماندن بشار اسد در قدرت نیست، ما هم مخالفتی نداریم، با وجود تصمیم هایی که قبلا گرفته شده بود، عربستانی ها هم گفتند بگذارید بشار در قدرت بماند، باشد بماند، ما مشکلی با بشار نداریم از اول هم با او اختلافی نداشتیم، بشار دوست ما بود، اما عربستانی ها را سرزنش می کنیم که چرا وقتی نسبت به رئیس جمهور اسد تغییر موضع دادند ما را به عنوان شریک خود خبر نکردند و ما خبر آن را از رسانه ها شنیدیم که شوکه شدیم. در حالی که ما با عربستانی ها در یک خندق بودیم. تغییر موضع دادید؟ به ما می گفتید تغییر موضع دادید! ما نمی گوییم عربستانی ها باید به همان مواضع خود ادامه می دادند. ممکن است وضعیتی پیش بیاید که باید موضع عوض شود. ما مشکلی با این موضوع نداریم اما باید دیگر شرکا را هم خبر کنید.
• پایگاه امریکا در قطر به تقاضای عربستان سعودی و موافقت امریکا بعد از آن که فعالیت گروه های تروریستی آغاز شد و تحت عنوان «کفار را از سرزمین اسلامی در عربستان بیرون برانید»، اقدام به عملیات انفجاری کردند، تاسیس شد.
• وارد جنگ یمن شدیم بدون این که دلیل آن را بدانیم اما عربستانی ها از ما خواستند ما هم به خواسته آنها پاسخ مثبت دادیم.
• افتتاح سفارت طالبان در دوحه بنا به تقاضای رسمی دولت امریکا بود، ما هیچ تصمیمی را به تنهایی نمی گیریم، بلکه ما تقاضای دوستان را انجام می دهیم.
• آن چه از حرف های ما با قذافی فاش شد، صحیح است، به وقتش عربستانی ها را در جریان گذاشتیم، و به ملک عبدالله هشدار دادیم که قذافی نیات خوبی نسبت به عربستان و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ندارد و دلایل تعاملمان با او را شرح دادیم و گفتیم که منافع اقتصادی از تعامل با قذافی داریم، ملک عبدالله به وقتش مواضع ما را درک کرد و گفت که اگر او هم جای ما بود همان کاری را کرد که ما الآن می کنیم.
• قذافی با ما و کشورهای عربی حوزه خلیج ]فارس[ و عربستان سعودی از روی تکبر و تحقیر برخورد می کرد، ما را مردمی از طبقه دهم جوامع می دانست.
• دیگر به قدرت بر نمی گردم و این حرف هایی که می زنم حرف های کسی نیست که در قدرت است.
• کشورهای عضو شورای همکاری و عربی که ما را محاصره کرده اند، با ما به شیوه منحط و توهین آمیز برخورد کردند، این شیوه برخورد به خودشان بیشتر از ما توهین می کند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: سه شنبه 9 آبان 1396 / انتشار مجدد: شنبه 13 آبان 1396