دونالد ترامپ از نگاه تهران

نویسنده: فرد پلیتگن

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ چهل وپنجمین رئیس جمهور آمریکا خود را برای سوگند آماده می کرد و 6هزار مایل آن سوتر در پایتخت ایران و در مراسم نماز جمعه، تندروها با عشق و ایمانی اندک به رئیس جدید کل قوا در ایالات متحده، نگاه می کردند. در حالی که آنها به سیاست های ایالات متحده در قبال ایران و نقش آمریکا در سوریه اعتراض دارند.

مردی که تصویری از آیت الله خامنه ای در دست دارد به سی ان ان گفت: «از همان آغاز، سیاست آمریکا در قبال ایران خصمانه بوده است.» او اضافه کرد: «تفاوتی نمی کند که چه رئیس جمهوری در قدرت باشد. هر کسی که در قدرت باشد نگاهی مشابه به ایران دارد، نگاهی که ترحم برانگیز است.»

مصلی تهران، مجموعه ای عظیم از سالن های مذهبی، ساختمان نمایشگاه و امکانات ورزشی در مرکز تهران است که با شعارهایی معمول نشانه گذاری شده است: «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل». اما موضوع اصلی در ذهن بسیاری از کسانی که در این مجموعه حضور دارند این است که آینده توافق هسته ای بین ایران، آمریکا و سایر کشورها که با هدف مهار بلندپروازی های هسته ای ایران در ازای کاهش تحریم ها برقرار شد، چه خواهد بود.

دونالد ترامپ این توافق را معامله ای بد خوانده و گفته که به دنبال مذاکره مجدد است. دولت ایران این ایده را رد کرده است و حسن روحانی رئیس جهور ایران اصرار دارد که یک نفر نمی تواند این معامله را لغو کند یا شرایط آن را تغییر دهد.

برخی از کسانی که در نماز جمعه حضور دارند، معتقدند که ترامپ بلوف می زند. مردی که در بانک مرکزی ایران کار می کند گفت: «این رئیس جمهور جدبد یعنی ترامپ، وعده های زیادی داده است اما من من مطمئنم که هیچ کدام آنها را عملی نمی کند.» بلوف باشد یا نه، بسیاری در ایران نگران صحبت های سخت ترامپ ضد جمهوری اسلامی و کارهایی هستند که دولت او می تواند در قبال ایران مرتکب شود.

در کافه ای در نزدیکی دانشگاه تهران، کسانی که چای بعد از ظهر خود را می نوشند نگاهی بسیار انتقادی به رئیس جمهوری جدید کاخ سفید دارند. زنی جوان گفت: «او به نظر مردی دیوانه است. فکر می کنم او واقعا دیوانه است.» دیگران به روابط تاریخی سرد بین ایالات متحده و ایران اشاره می کنند که در سال های پایانی دولت اوباما شروع به گرم شدن کرده بود. در حالی آنها را ترک می کردم که در این فکر بودم که آیا ضامن روابط این پرتنش در دوران ترامپ دوباره از جا در خواهد آمد یا نه.

یک دانشجو به ما گفت: «از زمانی که حسن روحانی به قدرت رسیده خیلی از چیزها این جا تغییر کرده است. اما فکر می کنم با آمدن ترامپ اوضاع بدتر می شود. همه چیز می تواند دوباره بدتر شود.» یک استاد فیزیک به ما گفت: «من به روحانی رای دادم به این خاطر که به توافق هسته ای برسیم. ما نیاز به درک بیشتر و استفاده از دیپلماسی و درگیری کمتر داریم.» او اضافه کرد که امیدوار است دولت جدید در واشنگتن و تهران بتوانند به نحوی با یکدیگر همکاری کنند.

رهبر انقلاب ایران به نظر حاضر است که فرصتی به دونالد ترامپ بدهد. سیاستمداران و تحلیلگران استدلال می کنند که هر چیزی که رهبر ایالات متحده تا پیش از رسیدن به ریاست جمهوری گفته صرفا و به احتمال زیاد لفاظی است و آنها می خواهند صبر کنند و منتظر بمانند که ببینند رئیس جمهور جدید وقتی که به قدرت رسید، چه خواهد کرد.

محمد مرندی رئیس مطالعات آمریکای شمالی دانشگاه تهران، با اشاره به موضع مقامات ایرانی درباره اظهارات قبلی ترامپ گفت: «آنها این صحبت ها را در حال حاضر خیلی جدی نمی گیرند.» او اعتقاد دارد که برخی در سطوح بالای مدیریتی ایران بر این باورند که ترامپ برخلاف اظهاراتش در دوران مبارزات انتخاباتی، به عنوان یک تاجر رویکردی عملگرایانه در روابط ایالات متحده با دیگر کشورها در پیش خواهد گرفت.

مرندی گفت: «اگر ترامپ به شکلی جدی به دنبال توافق با ایران باشد آن گاه فکر کنم ممکن است در پشت صحنه چنین اتفاقی بیفتد.» مرندی اضافه کرد: «اما ترامپ دچار اشتباه محاسباتی خواهد شد اگر فکر کند که ایران عقب نشینی می کند یا به ایالات متحده امتیاز خواهد داد.»

منبع: سی ان ان/ مترجم: روزبه آرش