جنگ سرد ایران و عربستان در بحرانی‌ترین منطقه جهان
بعد ازدرگذشت ملک عبدالله پادشاه پیشین عربستان، ملک سلمان به قدرت رسید و به قدرت رسیدن او باعث شد عربستان در سیاست خارجی دست به تغییرات اساسی بزند و محافظه کاری معروف سعودی ها در دیپلماسی را رها کنند و تبدیل به سیاستمدارانی بی پروا و متهاجم شوند.
آنها تصمیم گرفتند برخلاف اسلاف خود در برایر سیاست های منطقه ای ایران بایستند و به گفته خود سعی کنند حتی با قدرت سخت جلوی نفوذ ایران در منطقه به ویژه یمن و سوریه را بگیرند.
نکته ای که آیت الله خامنه ای در یکی از سخنرانی هایشان به آن اشاره کردند:« ما با سعودی ها در مسائل گوناگون سیاسی اختلافات متعددی داریم اما همیشه می گفتیم که آنها در سیاست خارجی متانت و وقار نشان می دهند، اما چند جوان بی تجربه امور آن کشور را در دست گرفته و دارند جنبه توحش را بر جنبه متانت و ظاهرسازی غلبه می دهند، که این کار قطعاً به ضررشان تمام خواهد شد.»
در آن سوی جابه جایی قدرت در ایران و روی کارآمدن حسن روحانی باعث شد تا جمهوری اسلامی از یک کشور منزوی تبدیل به یک کشور فعال در زمینه دیپلماسی تبدیل شود. بعد از برجام، ایران توانست رابطه خود با کشورهای اروپایی را بهبود ببخشد و بعد از حدود سی سال با آمریکا مذاکره کند. با دیپلماسی "گفت وگو" روحانی، کشورهای بزرگ جهان مجبور شدند برای حل مناقشات منطقه خاورمیانه دست یاری به سوی ایران دراز کنند و بگویند حل مشکلات منطقه بدون حضور ایران امکان پذیر نیست.
این نقش ایران باعث شد تا عربستان از ترس نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه وارد صحنه شد تا اجازه ندهد قدرت ایران در خاورمیانه روز افزون شود. همین مسئله باعث شد تا رقابت ایران و عربستان به جدی ترین شکل خود درآید.
در کنار این مسئله اعدام "شیخ نمر" روحانی شیعه سعودی، این رقابت را وارد فاز جدیدی کرد. ایران به دنبال این بود که از این مسئله علیه عربستان استفاده کند و این کشور را در مجامع جهانی محکوم کند اما حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد باعث شد تا سعودی ها، تهران را در مجامع جهانی محکوم کنند.
گل به خودی برخی نیروها به ایران در ماجرای حمله سفارت عربستان باعث شد تا کشورهای "عربی- اسلامی" منطقه در کنار عربستان بایستند و دولت ایران را به دلیل کم کاری در حفظ امنیت سفارت خانه ها محکوم کردند. نمونه آخر این معنا اجماع کشورهای اسلامی علیه ایران در نشست سران سازمان همکاری کشورهای اسلامی در ترکیه بود.
عربستان سعودی توانسته است به دلیل نفوذ و قدرت مالی که در کشورهای عربی و اسلامی دارد توانسته است اتحادی را علیه ایران شکل دهد و درکنار آن ایران توانسته کشورهایی از جمله لبنان، عراق، الجزایر، سوریه و تا حدودی عمان را با خود همراه کند تا به صورت رسمی یک دو قطبی بزرگ در منطقه خاورمیانه شکل بگیرد. این رابطه سرد برتمام سطوح روابط این دو کشور از ورزش تا حج و سیاست تاثیر گذاشته است.
به نظر می رسد می شود از شیوه ای که برای حل پرونده هسته ای استفاده شد در حل مناقشه منطقه ای استفاده شود. از بین رفتن اعتماد متقابل اصلی ترین عامل اختلاف ایران و عربستان است و می شود با بازگرداندن اعتماد، اختلاف ها را به پایین ترین حد ممکن رساند.
همزیستی مسالمت آمیز با همسایگان یکی از اصلی ترین اولویت های تبدیل شدن یک کشور یه یک قدرت اقتصادی و سیاسی است. کشوری که با همسایگان خود در تنش و اختلاف باشد نمی تواند امید داشته باشد، قدرتش تبدیل به قدرت فرامنطقه ای شود. تمام کشورهای قدرت مند جهان سعی کرده اند کم ترین تنش را با همسایگان خود داشته باشند. برای نمونه می شود به شرق آسیا اشاره کرد، چین، ژاپن و کره جنوبی، رقبای جدی برای یک دیگر در شرق دور هستند اما سعی می کنند به دلیل منافع اقتصادی که دارند و برای بهره بردن از بازار جهانی تنش های خود را به پایین ترین حد خود برسانند.
نظر شما :