ایرانیان مصالحه می خواهند، اما عادلانه

دیپلماسی ایرانی: پس از سال ها اعمال تحریم های سخت بر سر برنامه های هسته ای ایران، بسیاری در این کشور می گویند که هم اکنون از دولت می خواهند که به مصالحه ای در زمینه پرونده هسته ای دست یابد. البته ایرانیان همچنان هم بر حقوق هسته ای خود تاکید دارند، هرچند که دستیابی به این حقوق هزینه اقتصادی هنگفتی به همراه داشته است.

بسیاری از رای دهندگان به حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته، به امید لغو تحریم ها و بهبود وضعیت اقتصادی پای صندوق های رای رفتند. هرچند نظرسنجی رسمی در این زمینه انجام نشده است اما به گزارش رویترز به نظر می رسد یکی از دلایل پیروزی روحانی در انتخابات امید به توافق هسته ای و لغو تحریم ها بوده است.

پس از سه دور مذاکره در سال گذشته، سرانجام توافق هسته ای مقدماتی در ماه نوامبر ( آذر) به دست آمد. توافقی بین ایران و گروه 1+5 که بخشی از تحریم ها را در مقابل محدودیت بخشی از برنامه های هسته ای ایران، لغو کرد. این توافق از 20 ژانویه( اول بهمن) به اجرا در آمد و بازه زمانی شش ماهه را برای مذاکره ایران و گروه 1+5 در اختیار آنها گذاشت. مذاکراتی که هدف از آن دستیابی به توافق نهایی عنوان شده و حدود یک ماه و نیم دیگر زمان برای انجام این گفت و گوها باقی است.

این خبرگزاری انگلیسی در ادامه گزارش خود می نویسد، اگر لغو تحریم ها برای بسیاری از ایرانیان مهم باشد، برای امیدهای سیاسی روحانی که خود را میانه رویی می خواند که به دنبال تقویت اقتصاد است، حیاتی خواهد بود.

حسن فقهی، تحلیلگر سیاسی می گوید: توافق با قدرت های جهانی برای ایران ثبات اقتصادی و سیاسی به همراه می آورد و آینده سیاسی روحانی تا حدود زیادی به این توافق وابسته است. به گفته وی عدم توافق، پیامدهایی را برای رئیس جمهور به همراه خواهد داشت.

تحلیلگران و اقتصاددانان می گویند روحانی تا کنون به طور نسبی در ترمیم آسیب های وارده به اقتصاد ایران در جریان هشت سال ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد موفق بوده است. نرخ تورم رسمی در ایران از زمان انتخاب روحانی تا حدودی کاهش یافته است اما نرخ بیکاری همچنان بالاست و شکاف بین طبقه فقیر و غنی بسیار زیاد است. از سوی دیگر ارزش ریال نیز در برابر دلار سقوط کرده است.

دیپلمات ها با اشاره به تاثیر بهار عربی بر ایران می گویند، تحولات منطقه ای در سال های اخیر موجب شده است که مقامات ایرانی تا حدودی لحن خود را تغییر دهند. از سوی دیگر توافق هسته ای منافعی را برای جمهوری اسلامی به همراه دارد که موجب تغییر موضع نسبی تهران شده است. دیپلمات ها می گویند عدم توافق یا توافق بد از نگاه تهران می تواند موضع تندروها را علیه دولت روحانی تقویت کند.

این در حالی است که موقعیت روحانی در ایران بسیار پیچیده است. هرچند او رئیس جمهور است اما این رهبری عالی جمهوری اسلامی ایران است که تصمیم گیری نهایی در پرونده هسته ای را بر عهده دارند. ایشان تا کنون از مذاکرات هسته ای حمایت کرده اند و از نرمش قهرمانانه سخن گفته اند، هرچند که در مورد نتیجه ابراز تردید می کنند.

رویترز در بخش دیگری از گزارش خود می نویسد، هرچند ایرانیان به دنبال توافق هسته ای هستند اما نمی خواهند توافقی ناعادلانه برای آنها رقم زده شود. به گفته آنها این ناعادلانه است که کشورهایی مانند پاکستان، هند و اسرائیل بدون پرداخت هزینه حتی تکتولوژی هسته ای نظامی در اختیار داشته باشند و ایران برای دنبال کردن اهداف هسته ای صلح آمیز بازخواست شود.

باوجود تاکید ایالات متحده بر دنبال کردن دیپلماسی در قبال ایران مقامات این کشور همچنان ادعا می کنند که در صورت شکست دیپلماسی، گزینه نظامی روی میز خواهد بود. اما تحلیلگران بر این باورند حتی در صورت استفاده از این گزینه نیز حمایت مردمی از جمهوری اسلامی بیشتر می شود و ایرانیان پشت حکومت ایران قرار خواهند گرفت. این در شرایطی است که رهبری عالی جمهوری اسلامی نیز اخیرا اعلام کرده اند که از نظر ایشان حمله نظامی دیگر یک گزینه برای آمریکا به شمار نمی رود.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10