روحانی به حمایت از اسد ادامه می دهد

دیپلماسی ایرانی: با فروکش کردن تب و تاب توافق هسته ای مقدماتی نوامبر 2013، بین ایران و قدرت های غربی، یادآوری این نکته اهمیت دارد که حسن روحانی، رئیس جمهور میانه رو ایران هیچگاه به سیاست سوریه ایران نپرداخته است.

همانگونه که نتیجه یک بررسی تحلیلی که اخیرا انجام شده، نشان می دهد، گشایش ایجاد شده توسط رئیس جمهور جدید ایران محدود است. از چهار بعد سیاست- قدرت، ایدئولوژی، هنجارها و ارتباطات، جمهوری اسلامی ایران تنها رویکرد خود را در مورد دو بعد آخر تا حدودی دستخوش تغییر و تحول کرده است. روی خوش نشان دادن ایران به جامعه بین المللی بخشی از تغییر رویه تهران در زمینه ارتباط با جهان است و اینکه مقامات تهران سرانجام به امضاء توافق هسته ای با غرب رضایت دادند نیز نشان می دهد که برخی هنجارها تغییر کرده است.

اما رویکرد ایران نسبت به ایدئولوژی و قدرت دست نخورده باقی مانده است و این امر تاثیر مستقیمی بر سیاست سوریه ایران  دارد. نخست و از همه مهم تر اینکه دولت روحانی اتحاد با بشار اسد در سوریه را در سطح توازن قدرت منطقه ای ( مقابله با قدر گرفتن نیروهای سیاسی سنی و حمایت از مقاومت در برابر ایالات متحده) و ژئوپولتیک ها( ادامه دسترسی به لبنان و حزب الله) ارزیابی می کند.

عوامل ایدئولوژیکی نیز در این زمینه نقش مهمی ایفا می کنند هر چند که موضوع به مراتب پیچیده تر از همبستگی شیعیان است که برخی به آن اشاره می کنند. بسط یافتن ایده های انقلاب اسلامی در مقایسه با رابطه دکترینی بین شیعه 12 امامی ایران و علوی سوریه از اهمیت بیشتری برای تهران برخوردار است.

محدودیت های روحانی

بنابر این، سیاست سوریه ایران محدودیت های گشایش ایجاد شده از سوی دولت روحانی را به نمایش می گذارد. به این ترتیب روشن می شود که روحانی فاصله زیادی به یک اصلاح طلب دارد. روحانی فرزند انقلاب است و در قدرت نگاهداشتن و کمک به افزایش توانمندی های جمهوری اسلامی ایران نیز اولویت اصلی او به شمار می رود. به طور روشن، اگر اسد در قدرت باقی بماند، مشروعیت ایران نیز افزایش می یابد و این مشروعیت هم در داخل جهان اسلام خواهد بود و هم فراتر از آن .

مساله سوریه برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مقام معظم رهبری در این زمینه تصمیم گیری نهایی را انجام می دهند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز گوش به فرمان ایشان هستند.هرچند برخی نشانه ها در مورد حل مساله هسته ای ایران به چشم می خورد، اما به نظر نمی رسد تغییری در سیاست ایران در قبال سوریه ایجاد شود.

تعهد ایران به سوریه

گام های رو به جلو و عقب در مورد دعوت از ایران برای شرکت در کنفرانس ژنو 2، نکته های آموزنده ای داشت. این روند نشان داد که ایران به حرف خود عمل می کند و پیش شرط ها را برای حضور در این کنفرانس نمی پذیرد. آمریکا و متحدان اش از ایران می خواستند به عنوان پیش شرط حضور در کنفرانس ژنو 2 نتیجه کنفرانس ژنو 1 را بپذیرد. اما  از آنجایی که تغییری در سیاست ایران در مورد سوریه ایجاد نشده است، تهران این پیش شرط را نپذیرفت و در نتیجه در ژنو 2 هم شرکت نکرد. واشینگتن باوجود اینکه علاقمند است  در مورد سوریه با ایران مشارکت کند اما تاکید دارد که ایران باید در سیاست خود تغییراتی ایجاد کند.

بنا بر تمامی این دلایل، دولت روحانی به حمایت نظامی، اطلاعاتی، سیاسی و مالی از دمشق ادامه خواهد داد. نه مذاکرات هسته ای و نه روند صلح ژنو 2 ، نمی تواند این روند را تغییر دهد.

منبع: کارنگی / تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

توضیح : انتشار این مطلب به معنای تایید مفاد آن نیست و صرفا در راستای آشنا شدن مخاطبان سایت با نگاه های رایج در رسانه های غربی منتشر شده است.

انتشار اولیه: یکشنبه 3 فروردین 1393 / باز انتشار : شنبه 9 فروردین 1393