آمریکا به دنبال تعامل دوجانبه با ایران

به گزارش فارس، «ریچارد دالتون» از اعضای برجسته اندیشکده «چتم هاوس» و سفیر سابق انگلیس در ایران طی مقاله ای که در پایگاه اینترنتی این اندیشکده منتشر شد به بررسی تعامل هسته ای با ایران پرداخت.

ایران و چین مهمترین اولویت سیاست خارجه آمریکا در 2013

وی در این مقاله نوشت: ایران و جنوب دریای چین مهمترین اولویت دستور العمل سیاست خارجی آمریکا در سال 2013 است.

دالتون ادامه داد: 21 ژانویه اوباما دومین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز خواهد کرد این در حالی است که رهبری جدید در چین طی ماه های آینده شکل خواهد گرفت. اما جهان قرار نیست که شاهد تحول جدیدی باشد چون در پایتخت هر دو کشور [آمریکا و چین] همچنان رهبری قدیمی-جدید وجود دارند چون در چین روند جایگزینی به نظر می رسد با هدف کاهش تنش ها و شگفتی ها انجام شده و در مورد اوباما نیز، ضعف ها و قوت ها به خوبی شناخته شده است.

سفیر سابق انگلیس در ایران اضافه کرد: اگر چه یک چیز، قطعی است. طی دو سال آینده اوباما باید تصمیم قاطعی در این باره اتخاذ کند که آیا به جنگ با ایران به دلیل برنامه هسته ایش برود یا آنکه جهان را به سمت پذیرش تعامل با ایران به پیش ببرد که احتمالا با رضایت اسرائیل همراه نباشد.

آمریکا به دنبال کاهش تعهدات در خاورمیانه است

وی در ادامه این مقاله نوشت: چیزی که قطعی بوده آن است که واشنگتن به دنبال کاهش تعهدات خود در خاورمیانه بوده تا بتواند بر روی منطقه آسیا-اقیانوسیه تمرکز کند، جایی که درگیری های بالقوه، موفقیت جهانی را تهدید می کند.

آمریکا به دنبال تعامل دو جانبه با ایران است

ریچارد دالتون اضافه کرد: در هفته های اخیر، خوشبینی درباره موفقیت در مذاکرات درباره برنامه هسته ای ایران روند صعودی ملایمی داشته است. به لطف تحریم های اعمال شده علیه ایران شش کشور مذاکره کننده با ایران [آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، چین، روسیه] اهرم فشار بیشتری نسبت به هر زمان دیگر دارند. شش کشور سیگنال هایی را نشان داده اند که احتمال برداشته شدن تحریم ها در صورت رسیدن به توافق با ایران وجود دارد. از سوی دیگر، آمریکا به دنبال تعامل دو جانبه با ایران بوده و برخی از مقامات ایرانی نیز با این موضوع همراهی نشان داده اند.

کاهش نگرانی ها از برنامه هسته ای ایران

وی در ادامه مقاله خود نوشت: به علاوه، تهدید بالقوه برنامه هسته ای ایران کاهش یافته است. آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرده است که ایران مقداری از اورانیوم 20 درصد غنی شده خود را به مواد خام برای صفحه های سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی خود تبدیل کرده است. در سایه همین موضوع بود که اسرائیل اعلام کرد ضرب الاجل خود برای حمله به ایران را به تعویق انداخته است. آمریکا پیشتر نیز با تلاش های اسرائیل برای تعیین نقطه ای برای آغاز حمله به ایران مقابله کرده است.

ریچارد دالتون اضافه کرد: رئیس جمهور اوباما نقطه آغاز جنگ علیه ایران را دستیابی تهران به سلاح هسته ای می داند حال آنکه اسرائیل توانایی ایران در دستیابی به تسلیحات اتمی را نقطه آغاز جنگ می داند.

سفیر سابق انگلیس در ایران در ادامه نوشت: در آخرین مناظره تلویزیونی پیس از انتخاب مجدد باراک اوباما، وی گفت با ایران تعاملی انجام خواهد شد. از سوی دیگر وزارت خارجه ایران نیز اعلام کرد هیچ توجیهی برای نگرانی شش کشور [5+1] درباره فعالیت های هسته ای ایران وجود ندارد اما مکانیزم هایی باید فعال شود تا این نگرانی ها برطرف شود.

وی اضافه کرد: بنابراین، آیا معما در حال ساده شدن برای حل از طریق سیاسی است؟ در تئوری، بله. بعد از حدود یک دهه مذاکرات، تسلط ایران بر روند غنی سازی احساس فوریت [حل موضوع برنامه هسته ای ایران] را در میان شش کشور تشدید بخشیده است و در نتیجه تبلیغات اسرائیل برای جنگ، تمامی گروه ها با این موضوع همراه ساخته است که راه حلی را بر اساس اقدام متقابل دنبال کنند.

امتیازهایی که ایران و غرب باید به یکدیگر بدهند

این عضو برجسته اندیشکده چتم هاوس در ادامه نوشت: سیاستمداران هر دو طرف ممکن است با ایده هایی گرد هم آیند که سال هاست کارشناسان درباره تعامل مرحله ای آن را مطرح کرده اند.

بر اساس این تعامل به ایران این امتیازات داده خواهد شد:

- حق غنی سازی ایران به رسمیت شناخته می شود.

- همکاری هسته ای با آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر کشورها

- برداشته شدن تصاعدی تحریم ها

- اعطای مصونیت به تهران در صورتی که قبول کند که فعالیت نظامی داشته است.

- راهی برای کاهش تنش های منطقه ای که با پایان این نگرانی باشد که آمریکا به دنبال تغییر رژیم در ایران نیست.

ایران نیز باید در مقابل اینگونه اقدامات را انجام دهد:

- محدود کردن فعالیت های غنی سازی چه در میزان و چه در حجم آن و همچنین ایران با بازرسی های سرزده موافقت کند.

- تهران آژانس بین المللی انرژی اتمی را قادر سازد که اعلام کند مواد هسته ای ایران مشکلی نداشته و ایران از قوانین تبعیت کرده و به دنبال استفاده نظامی از مواد هسته ای نیست.

- شفاف بودن با آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت و توسعه نظامی گذشته.

- اعلام موافقت درباره مذاکره با آمریکا و آماده بودن برای مذاکره درباره موضوعاتی از جمله درباره نزاع های منطقه ای.

برای آنکه پیشرفتی حاصل شود، «رفتارهای بد» که در هر دوطرف ریشه دوانده باید برطرف شود.

ایران باید با موضوع تعامل با آمریکا کنار بیاید

ریچارد دالتون رفتارهای بد بین دو طرف را اینگونه تشریح کرد: نخست، بی اعتمادی: این موضوع باعث مواضع صلب مذاکره کنندگان شده است. زمانی که پیشنهادات کوچک رد می شود، این احساس را ایجاد می کند که طرف دیگر [برای مذاکره] جدی نیست. ایران باید با ترس خود درباره تعامل با آمریکا کنار بیاید همانطور که در سال 2001 این موضوع را انجام داد و دو کشور برای سرنگونی طالبان در افغانستان با یکدیگر تعامل کردند.

دوم، پیشنهادهای بیشتر دادن: این موضوع باعث ایجاد گرایش برای پیشنهاد دادن راه حل های ایده آل تر می شود.

سیاست های مبهم غرب باعث تخریب اعتبارشان برای ایران شده است

سفیر سابق انگلیس در ایران در ادامه مقاله خود نوشت: سیاست های مبهم غرب و اسرائیل باعث تخریب اعتبار آنها در چشمان ایرانی ها شده است. به طور مثال، غرب می گوید هیچگونه جنگی با مردم ایران ندارد اما از طریق تحریم های نفتی و مالی، اقتصاد ایران را وارد رکود کرده و در همان حال نیز از موفقیت خود در جنگ سایبری، خرابکاری و ترور خبر می دهد.

وی اضافه کرد: شکست شش کشوری برای ایجاد مذاکرات هدفمند نیز کمکی نکرده است. به طور محسوسی، چین و روسیه حمایت خود از اصول تعامل فازی که به برنامه هسته ای غیر نظامی ایران و تحت نظارت شدید منتهی می شود، اعلام کرده اند. این در حالی است که غرب گاهی به این ایده ابراز تمایل می کند و گاهی نیز به دنبال تعلیق غنی سازی است و اسرائیل نیز فقط به دنبال پایان همیشگی غنی سازی اورانیوم است.

این کارشناس برجسته اندیشکده چتم هاوس تاکید کرد: این موضوع به مانع دیگری منتهی می شود که عبارت است از عدم تمایل به قدرت دادن به نمایندگان است. دیپلمات های ایران می توانند توسط مقامات و سیاستمداران داخل کشور با اتهام خیانت به انقلاب مواجه شوند و مکانیزم های سنگین، ملاحظات انتخاباتی و واکنش های اسرائیل باعث محدودیت انعطاف نمایندگان غربی می شود.

در یک جهان منطقی، هر طرف می تواند رویکرد خود را تغییر دهد

وی در ادامه نوشت: در نهایت، به دلیل وزن نگرانی های امنیتی،  هیچ طرفی به  سمت طرف دیگری نمی رود. هیچ چیز غیر قابل تغییری درباره این رفتارها وجود ندارد. بعد از همه، در یک جهان منطقی، هر طرفی می تواند رویکرد خود را تغییر دهد. در حالی هر کدام از طرف ها در تلاش برای پیروزی کامل هستند، می بینند که از اهداف استراتژیک خود در حال فاصله گرفتن هستند. شش کشور می بینند که ایران از سال 2003 و از زمانی که گفت وگوها آغاز شد، به طور پیوسته ای فعالیت های هسته ای خود را به پیش برده است و در صورتی که ایران در آینده تصمیم به ساخت سلاح اتمی بکند، به طور بالقوه منطقه، ان پی تی و غرب را تهدید خواهد کرد و ایران نیز بیشتر از احترام، امنیت و موفقیتی که به دنبالش است دورتر می شود.

وی در پایان نوشت: هیچگونه کلید منحصر بفردی که بتواند دور جدید مذاکراتی را ایجاد کند که برای همه کارایی داشته باشد، وجود ندارد اما رهبران صبور و شجاع در تلاش هستند که فراتر از محدودیت ها گام بردارند و این اقدام می تواند گامی در مسیر صحیح باشد.