گفت و گوی ایران و آمریکا بر سر سوریه

دیپلماسی ایرانی: در یک ماه اخیر بحث مذاکره ایران و آمریکا بیش از هر زمان دیگری داغ شده است. در این بین شماری از تحلیلگران و کارشناسان پیشنهاد های مختلفی برای گفت و گوی مستقیم تهران – واشینگتن مطرح کرده و حتی برخی کشور ها مانند روسیه و انگلیس نیز از آن استقبال کرده اند. برخی بر این باورند ایران و آمریکا می توانند در زمینه پرونده هسته ای به گفت و گو بنشینند و برخی دیگر نیز دستور کار وسیع تری را برای این مذاکرات تعریف می کنند. اکنون نیز رایان کروکر، دیپلمات کارآزموده آمریکایی در گفت و گو با المانیتور پیشنهاد کرده است ایران و آمریکا در خصوص سوریه مذاکراتی دوجانبه داشته باشند. به گفته وی اکنون زمان خوبی برای مذاکرات بین تهران و واشینگتن بر سر سوریه است.

کروکر که در سال های 2007 تا 2009 سفیر آمریکا در عراق بود و در همان زمان سرپرستی مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بر سر مساله امنیت عراق را بر عهده داشت، می گوید اکنون امیدوار است آمریکا بر سر موضوع سوریه با ایران به گفت و گو بنشیند چرا که تهران تنها متحد است در منطقه به شمار می رود. این در حالی است که مذاکرات ایران و آمریکا در مورد عراق پس از 3 دور متوقف شد چرا که طرف ایرانی بر گسترش دامنه گفت و گو ها به موضوعات دیگر از جمله مساله هسته ای تاکید داشت، اما ایالات متحده با این رویکرد مخالف بود.

وی که در سال های 1998 تا 2001 سفیر آمریکا در سوریه بوده و بیشترین مدت دوره کاری خود را به عنوان سفیر ایالات متحده در کشور های منطقه سپری کرده ، بر این باور است که باید از تجربه ایران درس گرفت. به گفته وی آمریکا در زمان پس از انقلاب اسلامی در ایران گمان می کرد که می تواند روابط خود را با جمهوری اسلامی ساماندهی کند، اما این اتفاق نیفتاد و اینک باید از تکرار تاریخ در مورد سوریه جلوگیری کند.

کروکر ادامه داد، کشور های منطقه در حال استفاده از ابتکار عمل های خود در مورد سوریه هستند و چه آمریکا حضور داشته باشد  و چه نه، این روند ادامه خواهد داشت. اما برای آمریکا بهتر این است که در مورد سوریه با دیگر کشور ها همکاری داشته باشد. در این زمینه نقش ایران بسیار مهم است و می تواند با تهران در مورد سوریه مذاکره کرد. چرا که تهران اکنون تنها متحد اسد است و سوریه نیز در جریان جنگ 8 ساله ایران – عراق، دوستی خود با جمهوری اسلامی را به اثبات رسانده و در کنار ایران ایستاده است. از سوی دیگر ایران و حزب الله دست در دست یکدیگر گروه حزب الله را در سال 1982 ایجاد کردند. البته اکنون شرایط تغییر کرده و مزیت های این همکاری استراتژیک نیز دستخوش تغییراتی شده و با ملاحظاتی همراه است. به همین دلیل بهتر است پس از برآورد دقیق موضع کنونی تهران، ایالات متحده پیام هایی را در این زمینه برای ایران ارسال کند.

این در حالی است که دولت اوباما، آمادگی خود را برای مذاکره با ایران اعلام کرده است و اکنون تنه کافی است از طرف ایرانی برای گفت و گو دعوت کند. یافتن زمینه ای مشترک برای مذاکره مانند آنچه در سال 2001 اتفاق افتاد و ایران و آمریکا در مورد افغانستان مذاکره کردند، کار دشواری نیست. برای مثال باید به این نکته توجه کرده که حزب الله محتاط تر شده و این به دلیل توصیه هایی است که از جانب تهران دریافت کرده است. این رویکرد می تواند حاکی از برخی تحولات باشد.

کروکر در ادامه گفت، ما به طور روشن اعلام کردیم که برای گفت و گو با ایرانیان در مورد عراق آمادگی داریم. در سال های 2007 تا 2009 که من در عراق بودم مذاکرات رو در روی متعددی با مقامات ایرانی داشتیم. اما راه به جایی نبردیم. فکر می کنم از جانب سیاستگذاران ایرانی که در مورد عراق باید به نام قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه اشاره کنم، انگیزه لازم برای توافق مذاکره ای وجود نداشت. اما اکنون بار دیگر زمینه برای گفت و گو با ایران بر سر مساله سوریه فراهم شده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10