ایران

یک بام و دو هوای پکن برای تهران

ترفند سعودی در قبال ایران

با در نظر گرفتن شرایط کنونی در منطقه غرب آسیا و نیز اقتضائات داخلی ایران پس از مرگ مهسا امینی و آغاز اعتراضات طی سه ماه اخیر بدون شک عربستان سعودی «یک پروژه چند جانبه» را در قبال جمهوری اسلامی ایران پی گرفته است مبنی بر اینکه از یک سو ذیل تجربه جنگ یمن و تداوم هزینه های آن از رودررویی مستقیم با تهران حذر دارد و در سایه آن به دنبال دادن پالس مثبت دیپلماتیک است و در عین حال هم تمایلی به احیای روابط با ایران هم ندارد.

ادامه مطلب

داستان ناتمام فروش جنگنده روسی به ایران

«سوخو» یی در کار است؟

بعد از مدت ها سکون، سکوت و رکورد خبری پیرامون تحویل جنگنده سوخو – ۳۵ روسی به ایران دوباره این موضوع از زبان آمریکایی به محافل رسانه ای باز گشته است. دولت بایدن با هشدار درخصوص همکارهای گسترده نظامی میان ایران و روسیه مدعی شد که مسکو قرار است به زودی جنگنده‌های سوخو به تهران تحویل دهد.

ادامه مطلب

وجود امید در عین تشدید بحران

سیاست خارجیمان واقعا نه شرقی- نه غربی شده است؟!

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با وجود سیاست های اعلامی دولت و دستگاه دیپلماسی کشور مبنی بر اولویت دهی به نگاه به شرق و همچنین توسعه روابط با همسایگان، در وضعیت کنونی در هیچ یک از دو عرصه موفقیتی نداشته‌ایم و تنگناهای عرصه سیاست خارجی امروز بیش از هر زمان دیگری (و البته تا حدی مشابه با وضعیت دوران جنگ تحمیلی) است. این وضعیت هر چند نشانگر نوعی انزوای بین المللی جدی و برای هر ایرانی دلسوز و دلبسته به این آب و خاک مایه نگرانی است؛ اما نکته امید بخش این است که راه‌های برون رفت از این وضعیت بحرانی هنوز مسدود نشده است و بازگشت به سه اصل کلیدی سیاست خارجی کشور یعنی؛ «عزت، حکمت و مصلحت»، می تواند در این شرایط، مؤثر و راهگشا باشد.

ادامه مطلب

واکنش های دیپلماتیک به اعدام محسن شکاری

سایه یک اعدام بر دیپلماسی

در حالی سیاست خارجی طی سه ماه اخیر کماکان تحت تاثیر مرگ مهسا امینی و اعتراضات داخلی قرار دارد که اعدام اولین معترض به نام محسن شکاری بیش از پیش عرصه دیپلماسی را ملتهب کرد تا جایی که برخی واکنش های مقامات اروپایی با ادبیاتی خارج از عُرف دیپلماتیک به سمت توهین به جمهوری اسلامی ایران پیش رفت.

ادامه مطلب

بیانیه مشترک ریاض و پکن علیه تهران

وقتی متحد ایران پشتش را خالی می کند

دیروز جمعه و در پایان نشست سران عربستان و چین بیانیه مشترکی صادر شد. در این بیانیه، طرفین توافقات پیرامون توسعه روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی، انرژی، آموزشی و فرهنگی را ذکر کرده اند. اما نکته جالب توجه بیانیه مشترک به موضع دو کشور و به خصوص چینی ها علیه ایران باز می گردد که عنوان «متحد تهران» را از نگاه برخی چهره های و جریان های سیاسی اصولگرای داخلی یدک می کشد.

ادامه مطلب

لزوم اولویت دادن به حفظ منابع آبی در سیاست گذاری های دولت

آیا ایران می تواند از پس ورشکستگی آب برآید؟

اگرچه سوء مدیریت، مقصر اصلی ورشکستگی آب ایران است، اما نقش تغییرات اقلیمی را نیز نمی توان نادیده گرفت. ایران احتمالا در چند دهه آینده دوره های خشکسالی طولانی تر، فراوانی سیل و دوره های طولانی تر شدت های دمایی را شاهد خواهد بود.

ادامه مطلب

چیزی که به عمق استراتژیک نیز تعبیر می‌شود

معنا و مفهوم عمق راهبردی

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: ضمن اینکه کشورها هیچ‌گاه نسبت به آنچه به‌ویژه در پشت مرزها و منطقه زیست‌شان می‌گذرد، بی‌تفاوت نبوده و نباید باشند، اما پرداختن به این امر در هر دوره‌ای اقتضائات خاص خود را دارد و ابزارها و شیوه‌های خاص خود را می‌طلبد. در شرایطی که برعکس دوره استعمار یا دوره جنگ سرد، مردم و جوامع مدنی و خروجی آن یعنی افکار عمومی به عاملی اثرگذار یا به قولی به ابرقدرت زمانه تبدیل شده‌اند، پرداختن به مقوله عمق راهبردی به ترتیبی که در دوره استعمار معمول بود، می‌تواند بسیار حساسیت‌زا و تهدیدزا باشد.

ادامه مطلب

سفر وزیر امور خارجه به بلگراد و سارایوو خروجی جدی ندارد

«تور بالکانی» در اوج مناقشه با اروپا

عبدالرضا فرجی راد در گفت وگویی تاکبد دارد اگر حضور حسین امیرعبداللهیان در دو کشور صربستان و بوسنی و هرزگوین در راستای دیپلماسی اقتصادی مورد ارزیابی قرار گیرد باز هم نمی تواند به خروجی و دستاورد مد نظر دولت رئیسی بینجامد، چرا که به واسطه مشکلات ایران در حوزه پولی و بانکی در سایه عدم پذیرش لوایح FATF، برقراری هر گونه رابطه اقتصادی و تجاری از سوی صربستان، بوسنی و هرزگوین و هر کشوری با جمهوری اسلامی عملا به یک رابطه تجاری پرریسک و پر خطر برای بلگراد، سارایوو و ... بدل خواهد شد

ادامه مطلب

کی یف در جنگ اوکراین دور خورد؟!

باز شدن پای کانادا به پهپادهای ایرانی

فریدون مجلسی در خصوص باز شدن پای کانادا به پهپادهای ایرانی معتقد است که می‌توان دو سناریو را در نظر گرفت؛ اول آنکه ایران در راستای دور زدن تحریم ها توانسته است با مکانیسم های مخصوص به خود این قطعات را از این شرکت ها خریداری کند و یا اینکه در یک سناریوی بدبینانه شاید تهران سعی کرده باشد با کارگذاشتن عمدی این قطعات چالش هایی را برای کانادا، آمریک و دیگر کشورها در این راستا ایجاد کند تا به زغم این دیپلمات اسبق کشورمان هزینه های ارسال پهپاد از جانب ایران به روسیه برای تهران کاهش یابد یا به عبارتی ایران با این اقدام بتواند جرمش را با این کشورها تقسیم کند.

ادامه مطلب

لزوم جسارت برای کنار گذاشتن دیدگاه‌های جزمی در سیاست‌های داخلی ‌و خارجی

نیاز مشترک به برجام

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تردید نیست که اکنون اروپا و امریکا در موضعی اجماعی و با سرمایه‌گذاری در ناآرامی‌های داخلی ایران، بنای خود را بر کسب حداکثری امتیازها از تهران قرار داده‌اند. آنان رفته رفته بر حجم فشارهایشان می‌افزایند تا در این صورت نه یک بازی «برد – برد» بلکه قبول کمترین امتیاز را در یک توافق متفاوت از متن نخستین برجام به تهران تحمیل کنند. این وضع هرگز مطلوب هیچ ایرانی دلباخته به منافع و امنیت ملی کشور نیست. با این‌حال دولت سیزدهم در برابر این پرسش همچنان قرار دارد که وضع جاری چگونه رقم خورد؟ و چرا همه چیز دست به دست هم داد تا شاهد اجماعی شویم که خواست‌های یک‌سویه‌ای را می‌خواهد بر کشور تحمیل کند؟

ادامه مطلب

از سخنان فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهداء تا استقرار دو تیپ نظامی عراقی در نوار مرزی عراق با ایران و ترکیه

اوضاع نوار مرزی چگونه است؟

یک منبع نظامی عراقی از استقرار دو تیپ نظامی این کشور در نوار مرزی عراق با ایران و ترکیه خبر داد. یک منبع نظامی عالی رتبه عراقی در گفت وگو با پایگاه خبری «العالم الجدید» اعلام کرد که دو تیپ از مرزبانی این کشور با تجهیزات نظامی کامل به مرزهای عراق با ایران و ترکیه اعزام شدند.

ادامه مطلب

تناقض گویی های برجامی

در بر کدام پاشنه می چرخد؟

در حالی اعتراضات داخلی در کشور روی سیاست خارجی و مشخصاً مذاکرات هسته ای برای احیای برجام اثرات خود را داشته است که این روزها مواضع طرفین هم آینده گفت وگوهای وین را مبهم تر از گذشته کرده است.

ادامه مطلب

معرفی کتاب

پارادیپلماسی فرامرزی؛ منطقه گرایی فرهنگی از چشم‌انداز ایران فرهنگی

"پارادیپلماسی فرامرزی، منطقه گرایی فرهنگی از چشم انداز ایران فرهنگی" با نگاهی به منطقه گرایی به همت مریم خالقی نژاد تالیف شده که توسط انتشارات قومس منتشر شده است.

ادامه مطلب

تشدید نگرانی تهران پیرامون آغاز تجاوز زمینی ترکیه به شمال سوریه

نگاه تهران به کُردها متفاوت از آنکارا است

به زعم علی اکبر فرازی، ترکیه از اساس همه کردها را در هر جایی، چه کردهای ترکیه، چه عراق، چه سوریه و حتی ایران را دشمن اول و خط قرمز امنیتی خود می داند، اما تهران با بینش و خوانشی کاملا عکس، کردها را از اقوام کهن ایران می داند. لذا فرازی بیان می دارد که نباید و نمی توان به دلیل اقدامات چند هفته اخیر ایران در اقلیم کردستان اینگونه تصور شود که تهران در برابر تجاوز ترکیه به سوریه سکوت کرده است تا با همدیگر گروه های کردی را از بین ببرند.

ادامه مطلب

جنگ و صلح با ابزارهای دیگر

مروری بر بازی های سیاسی جام جهانی

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به بررسی مهمترین بازی های سیاسی تاریخ جام جهانی پرداخته است.

ادامه مطلب

فعلا برجامی در کارنیست

سال تصمیمات سخت؛ یا «نه بزرگ» یا «بله بزرگ»

مهدی مطهرنیا در گفت وگویی معتقد است که با نگاهی جامع و مانع باید زمینه های حل و فصل همه بسترهای تنش را به گونه ای فراهم آورد که در عین حفظ عزت کشور بتوان با شفافیت گسل میان تهران با جامعه بین الملل را ترمیم کرد. این تصمیم بزرگ اکنون باید از سوی نظام جمهوری اسلامی گرفته شود، یا نه بزرگ و یا بله بزرگ.

ادامه مطلب

تکمیل سناریوی فشار

آمریکا به دنبال جنگ نظامی با ایران است؟

سیدجلال ساداتیان در تحلیل چرایی طرح گزینه نظامی از سوی رابرت مالی می گوید: «این ادعا (گزینه نظامی) بیش از آنکه یک واقعیت و سناریوی محتمل باشد یک بلوف و لفاظی دیپلماتیک برای تشدید فشار به تهران است.»

ادامه مطلب

کرملین تغییر فاز می دهد!

بلوف، لفاظی، ریاکاری یا ترس؟

اگر به هر دلیلی، چه در سایه پرونده فعالیت های هسته ای، چه حقوق بشر، موضوع ارسال پهپاد و ...، ایران هم در انزوای جهانی قرار بگیرد، عملا به ضرر روسیه خواهد بود. چرا که مسکو به دریچه معدود کشورهای همسو با خود چون ایران برای دور زدن تحریم ها نیاز دارد. لذا به هر طریقی سعی می کند مانع از بحرانی شدن وضعیت مذاکرات وین شود.

ادامه مطلب

آیا تحریم‌ها می‌توانند به پیگرد قانونی بر جنایات بین‌المللی منجر شوند؟

پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین و مسئولیت‌پذیر کردن شرکت‌ها

زهرا وطنی و معصومه زمانیان در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: به نظر می رسد روسیه به دلیل فقدان قابلیت تولید داخلی ارزان قیمت، بر ایران به عنوان تامین کننده اصلی (یا حتی انحصاری) هواپیماهای بدون سرنشین اتکا دارد. بدیهی است اثبات عمل غیرقانونی (actus reus) در این وضعیت، ساده‌تر از زمانی است که روسیه از چندین مبداء خرید کند. این امر از برخی از دشواری‌های اثبات مسئولیت شریک جرم و مشارکت های علّی متعدد جلوگیری می کند؛ زیرا اگر پهپادهای ایرانی در کنار بسیاری از مدل‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گرفتند، نشان دادن ارتباط بین محموله‌های خاص از ایران و آسیب‌های خاص در اوکراین و ردیابی پهپادها از طریق زنجیره تأمین افراد تحریم شده دشوارتر بود.

ادامه مطلب

توافقی برای حفظ امنیت مرزها

اولین سفر غیرعربی

محمد شیاع السودانی دیروز سه شنبه در صدرهیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی از طریق فرودگاه مهرآباد وارد تهران شد و سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی از وی استقبال کرد. این نخستین سفر خارجی السودانی به یک کشور غیرعربی در مقام نخست وزیری است. او پیش از این به دو کشور عربی اردن در ۳۰ آبان و کویت در دوم آذرماه سفر کرده بود.

ادامه مطلب

مسابقه دشمنان قدیمی

ایران – آمریکا، سیاسی ترین بازی جام ۲۰۲۲

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده و ایران بیش از چهار دهه است که دشمنان ایدئولوژیک سرسخت بوده است و روابط دیپلماتیک خود را پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ قطع کرده اند و هنوز مشخص نیست که این موضوع چه تاثیری بر یک مسابقه ۹۰ دقیقه ای فوتبال جام جهانی با حضور ۲۲ بازیکن دارد.

ادامه مطلب

اوج گیری تنش تهران – برلین

چشم در برابر چشم

این روزها که شاهد آغاز فصل سردی در روابط جمهوری اسلامی ایران با قاره سبز هستیم، به نظر می‌رسد بیشترین تنش و جنگ لفظی بین تهران با برلین در جریان است، به خصوص بعد از اقدام آلمان برای تصویب قطع نامه شورای حقوق بشر با هدف تعیین کمیته حقیقت یاب در قبال تحولات اخیر کشور سبب شده که دیروز دوشنبه هانس اودو موتسل، سفیر جمهوری فدرال آلمان در تهران به وزارت امور خارجه احضار شود.

ادامه مطلب

آماده شدن ترکیه برای حمله زمینی به شمال سوریه

اردوغان و تهدید منافع ملی ایران

خبر مهمتر به تکمیل مقدمات برای آغاز عملیات زمینی ارتش ترکیه به شمال سوریه باز می گردد. در این رابطه و همزمان با ادامه حملات هوایی آنکارا منابع مطلع در مناطق شمالی سوریه از تکمیل مقدمات آغاز عملیات زمینی ترکیه در این منطقه خبر داده‌اند که می تواند به تهدید منافع ایران هم بینجامد.

ادامه مطلب

اروپا در برابر ایران تغییر نقش داده است

خطر تعلیق دیپلماسی

جلال خوش چهره در نوشتاری تاکید دارد که قضاوت در باره یک رویکرد و سیاست، معمولا با نتایج آن ارزش‌گذاری می‌شود. لازم است تهران برای برون رفت از وضع کنونی که رفته رفته ماهیتی خصمانه تر را به خود گرفته، از واکنش‌های انفعالی فاصله بگیرد. واقعیت‌های جاری از ایده‌های انتزاعی پیشی گرفته است. تغییر تاکتیک یا استراتژی، تفاوت نمی‌کند. واقعیت این است که روابط ایران و اروپا به «تعلیق دیپلماسی» نزدیک شده است.

ادامه مطلب

سرزمین های اشغالی در آستانه بحران تمام عیار

حملات سایبری، بعُد جدیدی از درگیری با اسرائیل

حملات هکری علیه زیرساخت‌ها و تأسیسات رژیم صهیونیستی همواره تکرار می‌شود. افزون بر گروه هکری Black Magic  و یا عصای موسی در مردادماه امسال نیز گروهی از هکرهای طرفدار فلسطین به نام «تیم اسرارآمیز بنگلادش» اعلام کردند که وب سایت‌های بندر ایلات و بندر اشدود را مورد حمله قرار دادند. این هکرها از آسیب کلی به زیرساخت‌های این بنادر و وب سایت‌های آنان خبر دادند.

ادامه مطلب

اهداف اولین سفر نخست وزیر عراق به تهران چیست؟

از امنیت مرزی تا نشست بغداد

روز شنبه (۵آذر) سفیر ایران در عراق در دیدار با السودانی دعوت ابراهیم رییسی برای سفر نخست وزیر عراق به تهران را به وی تقدیم کرد. حال که برای اولین بار محمد شیاع السودانی در مقام نخست وزیر عراق به تهران سفر کند دو موضوع امنیت مرزی و نشست بغداد با هدف احیی روابط تهران – ریاض بر این حضور سایه جئی انداخته است.

ادامه مطلب

اصرار بر یک توهم

افسانه، افسانه است؛ در بر همان پاشنه می گردد!

زمانی که برخی بر پایه توهم پاییز و زمستان سرد به دنبال تاخیر دو ماهه مذاکرات به امید بازگشت اروپایی ها بودند می بایست منتظر بسته شدن در دیپلماسی کشور می بودیم. نتیجه حضور چنین افرادی وضعیت کنونی سیاست خارجی دولت سیزدهم ظرف ۴۶۰ روز از آغاز به کارش است که با یک بحران چندلایه و چند وجهی همراه شده است. واعظان و شارحان افسانه پاییز و زمستان سرد خود را برای نفت۱۸۰ دلاری آماده کرده بودند، اما اکنون بهای نفت در کانال ۸۰ دلار است؛ با ذکر همین نکته «تو خود بخوان حدیث مفصل از مجمل ... .»

ادامه مطلب

تاثیراتی که بر سیاست کشورها می گذارد

آینده جمعیت خاورمیانه تا پایان قرن

انتظار می‌رود دو کشور متوسط خاورمیانه یعنی عراق و یمن از نظر جمعیتی منفجر شوند و این احتمالاً اهمیت ژئواستراتژیک آنها را افزایش می‌دهد. عراق از ۴۴ میلیون نفر به ۱۱۲ میلیون نفر خواهد رسید، یعنی از نصف جمعیت ایران یا ترکیه امروز به ۴۰ درصد بزرگتر از هر دوی آنها.

ادامه مطلب

سیاست خارجی به دو برهه «قبل» و «بعد» از مرگ مهسا امینی تقسیم شد

بحران چند وجهی یا چالشی چند لایه؟!

محسن جلیلوند اعتقاد دارد که سیاست خارجی ایران اکنون به دو دوره یا دو برهه «قبل از مرگ مهسا امینی» و «بعد از مرگ مهسا امینی» تقسیم شده است. بنابراین دولت سیزدهم باید در یک فضای تازه و با یک نگاه جدید به سیاست خارجی بنگرد، چرا که اکنون جامعه جهانی دیگر نگاه سابق را به ایران و تحولات جاری در داخل کشور ندارد. / دیاکو حسینی تاکید می کند شرایط حال حاضر ناشی از انباشت چالش ها و اختلاف نظرها در سه حوزه مشخص یعنی پرونده فعالیت‌های هسته‌ای و مذاکرات وین بر سر احیای برجام، موضوع جنگ اوکراین و ارسال پهپاد به روسیه و همچنین مسئله اعتراضات در کشور باز می گردد. مجموعه این موضوعات اکنون یک گسل و شکاف جدی در سیاست خارجی بین ایران با اروپا و ایالات متحده آمریکا را به وجود آورده است.

ادامه مطلب

لجاجت یا حماقت؟!

تهدیدهای ناتمام باکو؛ گویا علی اف سر جنگ با ایران دارد

در چنین شرایطی بدیهی است که الهام علی اف عملا در مسیری گام برمی دارد که اتخاذ برخی تصمیمات از سوی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر منافع و امنیت ملی را به امری اجتناب ناپذیر بدل می کند. زمانی که زبان علی اف بر تهدید تهران می چرخد و پای تل آوبو را هم به پشت مرزهای ایران باز کرده است بدیهی که تکرار رزمایش های نظامی چون رزمایش اقتدار در حوزه ارس یک واکنش متناسب و درخو خواهد بود.

ادامه مطلب