فائز دین‌پرست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت، تلاش می‌شود با رویکردی مبتنی بر اقتصاد سیاسی توسعه، منازعه بر سر حق غنی‌سازی ایران از نو فهم و بازتعریف شود و مسیرهایی برای گذار از بحران به سمت یک توافق توسعه‌گرا ترسیم شود.
ادامه مطلب
ایالات متحده باید رویکرد خود را حول محور عمل متقابل استراتژیک تغییر دهد. اهداف اصلی سیاست خارجی ایران، عدم دخالت خارجی در سیاست داخلی آن (از جمله تهدیدهای بی‌ثبات‌سازی نظام) و ادغام مجدد اقتصادی و دیپلماتیک جهانی، با منافع ایالات متحده ناسازگار نیستند. توافق هسته‌ای هنوز امکان‌پذیر است، اما تنها در صورتی که مبتنی بر راه‌حل‌های معتبر و مبتنی بر بده‌بستان باشد. تهران تسلیحاتی شدن را متوقف می‌کند و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده منطقه‌ای خود، یعنی حمایت از شبه‌نظامیان نیابتی را متوقف می‌کند. در عوض، واشنگتن عدم مداخله ایالات متحده و متحدانش را تضمین می‌کند و از ادغام مجدد مرحله‌ای در جامعه بین‌المللی حمایت می‌کند. راستی‌آزمایی کلیدی است، اما عمل متقابل نیز همین طور است. فشار بدون انگیزه، یک تحریک است، نه یک استراتژی.
ادامه مطلب
همه طرف‌ها از تهدیدها و طعنه‌های بی‌مورد خودداری کنند، در مذاکرات جدی و پایدار شرکت کنند و مایل به مصالحه کافی برای ایجاد نتیجه برد – برد باشند. اگرچه بعید است، اما چنین نتیجه‌ای برای جلوگیری از ظهور دهمین دولت مسلح به سلاح هسته‌ای و فروپاشی سیستم عدم اشاعه هسته‌ای آن‌طور که ما می‌شناسیم، حیاتی است.
ادامه مطلب
ایالات متحده و شرکایش به جای تمرکز صرف بر قابلیت‌های هسته‌ای ایران، باید یک ابتکار دیپلماتیک جامع را دنبال کنند که تمام مشکلات دیرینه ایران با همسایگانش و غرب را در بر بگیرد.
ادامه مطلب
عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران، به سی‌بی‌اس گفته که تهران تا زمانی که آمریکا تضمین ندهد در میانه مذاکرات حمله نظامی انجام نخواهد داد، وارد گفت‌وگوهای رسمی نمی‌شود.
ادامه مطلب
شکست مذاکرات آتش‌بس غزه و محدودیت‌های همکاری ایران با آژانس، همراه با عدم پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای، خطر تشدید تنش‌ها را افزایش داده است. با این حال، اندیشکده کارنگی و سیاست خارجی اروپا بر این باورند که تمایل اروپا، چین و برخی کشورهای عربی به ویژه قطر، عمان و عربستان سعودی به دیپلماسی، احتمال سناریوی بن‌بست یا دیپلماسی محدود را محتمل‌تر از جنگ تمام‌عیار می‌کند.
ادامه مطلب
این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه در مقطع کنونی، دیگر صرفاً یک سازوکار فنی-حقوقی نیست، بلکه به ابزاری چندمنظوره برای اعمال فشار هوشمند و اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران تبدیل شده است. فعال‌سازی آن، نه‌تنها بازگشت به فضای بحران‌زده و چندقطبی پیش از توافق هسته‌ای را رقم می‌زند، بلکه مشروعیت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌دهد و امکان مداخلات جدید سیاسی و امنیتی را برای بازیگران متخاصم فراهم می‌سازد. بی‌توجهی به این روند می‌تواند زمینه‌ساز یک چرخه بازدارنده و تشدید شونده از تحریم، انزوا و بحران شود که خروج از آن حتی در میان‌مدت نیز دشوار خواهد بود.
ادامه مطلب
سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، به‌گونه‌ای است که ایالات متحده را ناگزیر می‌سازد تا خواسته ایران در زمینه غنی‌سازی را – هرچند با چارچوب‌های نظارتی بین‌المللی – بپذیرد. این پذیرش، می‌تواند همزمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را به‌عنوان یک راه‌حل میانی خواهد پذیرفت؛ راه‌حلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تنها مسیر ممانعت از آتش افرزوی در خاورمیانه و ممانعت از درگیر شدن ملل اسلامی خاورمیانه در ازای خریدن زمان برای ملل کمونیست و ارتودوکس چین و روسیه این مساله است که ایران از دستور کار آمریکا خارج شود.
ادامه مطلب
محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد فعال‌سازی مکانیسم ماشه می‌تواند شکل دیگری از جنگ علیه ایران باشد که در آن به جای موشک و پهپاد، از تحریم‌های فلج‌کننده استفاده می‌شود. این سناریو به ویژه با توجه به نزدیک شدن به تاریخ انقضای برخی محدودیت‌های برجام (اکتبر ۲۰۲۵) محتمل‌تر شده است.
ادامه مطلب
کیکاووس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اگر گره مثبتی بخواهد باز شود مردم و نخبگان از آنان حمایت خواهند کرد تا کشور از آسیب های بیشتری در امان باشد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه سپس گفت: «روابط ما با پاکستان رابطه ای دیرپا و مبتنی بر علقه های دینی، فرهنگی و تمدنی است و برای آن ارزش بسیاری قائلیم. تماس های اخیر میان مقامات دو کشور طبیعتا درباره روابط دوجانبه بوده است. البته نمی توانیم اذعان نکنیم که متعاقب تجاوز رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران این تماس ها افزایش یافته است. ما با پاکستان به عنوان یک کشور اسلامی که علاقه زیادی به مردم ایران دارند، تماس های بسیاری داریم. فکر می کنیم ظرف روزهای آینده سفر رئیس جمهور به پاکستان انجام می شود که خود نشان دهنده روابط خوب و عمیق ما با پاکستان را نشان می دهد. پاکستان عضو غیر دائم شورای امنیت و کشوری مهم در سازمان کنفرانس اسلامی است که برای رابطه با آن بسیار ارزش قائلیم.»
ادامه مطلب
ولی نصر دولت دونالد ترامپ را متهم کرد که پیش از حملات، به صورت جدی مذاکره نکرده است. او گفت: «شما اساسا از ایران می‌خواهید تسلیم شود. این دیگر توافق نیست، بلکه تسلیم است. پس پرسش این است که بهای قابل‌قبول برای تسلیم چیست؟»
ادامه مطلب
این گونه برداشت می شود که مذاکرات غیرمستقیم در عمان ادامه دارد، اما حملات اسرائیل و شروط سخت‌گیرانه آمریکا، پیشرفت را کند کرده است. ایران بر حق غنی‌سازی تأکید دارد و گفته است که هرگونه توافق باید لغو تحریم‌ها را شامل باشد. احتمال توافق محدود وجود دارد، اما توافقی جامع مانند برجام بعید به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: هرگونه توافق پایدار، چه در بحران اوکراین و چه در دیگر منازعات جهانی، تنها زمانی معنا و دوام خواهد داشت که بر پایه‌ی درک متقابل و شناسایی مشروعیت خواسته‌های هر دو طرف شکل گیرد.
ادامه مطلب
روح‌الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: از برداشت های احتمالی در داخل و خارج از ایران از این موضوع می توان داشت این است که پیش بینی اینکه در داخل ایران کدام گروه به بهره‌برداری بیشتر از این رخداد قادر خواهد بود و دست بالا را در به کرسی نشاندن نگاه خود خواهد داشت تا حدودی سخت است اما در خارج از ایران می توان این پیش بینی را داشت که انتشار گزارش های مرتبط با این موضوع می تواند به نفع موافقان حمله مجدد به ایران مورد استفاده قرار گیرد.
ادامه مطلب
اسماعیل بقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره موضع وزارت امور خارجه نسبت به مواضع کشورهای اروپایی نسبت به اقدام دفاعی ایران علیه پایگاه امریکایی العدید که در پاسخ به تجاوز نظامی امریکا به کشورمان انجام شد، از خود نشان دادند و این اقدام کشورمان را محکوم کردند و گفتند که در کنار طرف امریکایی می‌ایستند، گفت: «این اوج ریاکاری است. این که سه کشور اروپایی حمله اسرائیل را تایید و از آن حمایت کنند و از سوی دیگر حق ذاتی ایران را مطابق با منشور سازمان ملل زیر سوال ببرند را اوج ریاکاری می دانیم. ما رفتار آنها را به هیچ وجه صادقانه نمی بینم. اقدام ما در حمله به پایگاه امریکایی العدید کاملا دفاعی بود و در واکنش به حمله امریکا به تاسیسات هسته ای کشورمان انجام شد. برای همه کشورهای منطقه روشن است که ما به گسترش روابط با آنها پایبند هستیم و بر روابط خود با کشورهای عربی اهتمام داریم و اجازه نخواهیم دید چنین مواضعی بر روند روابط خوب ما با این کشورها خدشه‌ای وارد کند.»
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بدون ورود به این بحث که آیا این شعار قابل قبول است یا خیر و بدون بررسی این موضوع که واقعا منظور ما از آن چیست، در اینجا قصد داریم تا به بررسی این مسئله بپردازیم که دیپلمات های ما چگونه می توانند و چگونه باید این شعار را برای خبرنگاران خارجی تبیین کنند و توضیح دهند.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در عرصه سیاست و خصوصا در صحنه بین‌المللی دنبال عدالت نگردیم. دنیای واقعی دنیای قدرت و ظلم است. این سخن به معنای تسلیم نیست. می شود ایران از این دنیای ناعادلانه سهم خود را دریافت کند، همان گونه که دیگران دریافت کرده‌اند. بپذیریم که ما تافته جدا بافته نبوده و نیستم.
ادامه مطلب
وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مصاحبه دکتر پزشکیان با تاکر کارلسون حول پنج محور اصلی شکل گرفته است: موضوع هسته‌ای، روابط با آمریکا، تفسیر شعارها و مواضع ایدئولوژیک، مسئله اسرائیل و منطقه، و وحدت ملی. در این مصاحبه، دکتر پزشکیان تلاش کرده است تا تصویری میانه‌رو و گفتگومحور از ایران ارائه دهد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می‌نویسد: به نظر می‌رسد اسرائیل در بحبوحه مذاکرات ایران و امریکا به کشورمان حمله کرد تا این پیام را به جهان بدهد که هیچ توافقی بدون در نظر گرفتن منافع اسرائیل قابل تحقق نیست. اروپا نیز از اسرائیل در این جریان حمایت کرد تا وانمود کند که منافعش با اسرائیل هم‌راستاست و ایران و امریکا نمی‌توانند اروپا را از روند گفت‌وگوها کنار بگذارند.
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می‌نویسد: اتفاقات ۲۴ ساعت گذشته و احتمالا چند روز آینده، ما را بر آن می‌دارد که تحولات را با بیم و امید دنبال کنیم و نسبت به وجود دسیسه یا اتفاقی غافل‌گیرکننده از جانب امریکا و اسرائیل هوشیار باشیم. آیا امریکا بار دیگر به تحریک اسرائیل و با پشتیبانی اروپا ماجراجویی تازه‌ای را آغاز خواهد کرد؟
ادامه مطلب
در هفته‌های اخیر، ایران و ایالات متحده در نقطه‌ای تعیین‌کننده و بر سر دو راهی ایستادند. یک راه به‌سوی مذاکراتی دشوار اما امیدبخش برای مردم هر دو کشور، و راه دیگر به‌سوی جنگی فرسایشی که چیزی جز ویرانی در پی ندارد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیام پنهان تصمیم اخیر ایران برای کشورهای منطقه‌ای و دولت‌های عربی نیز این است که قدرت‌نمایی و مذاکره، مکمل یکدیگرند و ایران هرگز امنیت، اقتدار، و منافعش را قربانی روندهای نمایشی و بی‌ثمر نمی‌کند؛ در عین حال راه دیپلماسی همواره باز است، مشروط به آن‌که با رویکرد احترام و واقع‌بینی همراه شود، نه با منطق فشار و تحقیر.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بسیاری از تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ گرچه به طور رسمی شعار مذاکره و توافق بهتر با ایران را سر می‌داد، اما در عمل با همسویی استراتژیک با تلآویو، از مسیر قدرت سخت و تهدید نظامی حمایت می‌کرد. در این شرایط، مذاکرات برای آمریکا بیشتر جنبه کنترل زمان و مدیریت فضای بین‌المللی داشت تا یافتن راهکار عملی و پایدار برای حل اختلافات.
ادامه مطلب
مدل الهام‌بخش این طرح، کنسرسیوم URENCO در اروپاست که در آن آلمان، هلند و بریتانیا وظایف را بین خود تقسیم کرده‌اند. بر اساس این مدل، هر کشور می‌تواند بازرسی متقابل داشته باشد و تصمیمات حساس نیز با توافق همه اعضا اتخاذ می‌شود.
ادامه مطلب
در شرایط انزوای ایران از غرب و کاهش تمایل چین به سرمایه‌گذاری، تهران ناچار است بر فناوری روسی تکیه کند. این وابستگی، ابزار ژئوپلیتیکی مهمی برای روسیه در زمینه انرژی هسته‌ای غیرنظامی به‌شمار می‌رود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران با هوشمندی زمان افشای این اسناد را انتخاب کرده است؛ در مقطع حساس مذاکرات هسته‌ای و همزمان با تلاش‌های منطقه‌ای برای دستیابی به آتش‌بس در غزه، چنین اقدامی برای تهران یک برگ برنده بی‌سابقه به شمار می‌رود. پیام ضمنی ایران به طرف‌های غربی و اروپایی این است که تهران، فراتر از ظرفیت‌های نظامی، هم‌اینک دارای قدرت جنگ نرم و برتری اطلاعاتی است؛ قدرتی که تنها محدود به پرونده هسته‌ای نیست، بلکه می‌تواند کارکرد بازدارنده در قبال هرگونه فشار یا اقدام خصمانه علیه منافع ایران داشته باشد.
ادامه مطلب
ایران به سرعت در حال تولید اورانیوم با غنای بالاست که مقامات غربی معتقدند نزدیک به سطح تسلیحاتی است؛ اگرچه تهران اعلام کرده است که این برنامه صرفاً با هدف تولید سوخت برای نیروگاه‌های غیرنظامی طراحی شده است و به هیچ وجه جنبه نظامی ندارد.
ادامه مطلب