جنس متفاوت تنش سوريه و امريکا
ديپلماسى ايرانى: دادگاه بين‌المللى ترور رفيق حريرى، باعث شده تا روابط واشنگتن – دمشق که به تازگى به سمت بهبود متمايل شده بود، مجددا به تنش کشيده شود.
طى دو هفته گذشته مقامات امريکايى و سورى انتقادهاى شديد و تندى را عليه يکديگر ابراز داشتند به گونه‌اى که بشار اسد، رئيس جمهورى سوريه در گفت‌وگو با روزنامه الحيات چاپ لندن، ايالات متحده را به گسترش تنش و ناآرامى در دنيا متهم کرد و خواستار ايستادگى در برابر تحرکات جنگ‌طلبانه امريکا شد. در مقابل امريکا نيز سوريه را متهم به ايجاد ناآرامى در لبنان کرد و از اين کشور خواست نقش سازنده‌ترى در امنيت لبنان داشته باشد.
اين در حالى است که در اين مدت روزنامه‌ها و ديپلمات‌هاى سوريه و امريکا نيز شديدترين حملات لفظى را عليه هم ايراد کرده‌اند.
بدين ترتيب پيش‌بينى مى‌شود تمامى تلاش‌هاى باراک اوباما، رئيس جمهورى ايالات متحده براى بهبودى رابطه با دمشق نقش بر آب شود. اين تحرکات در حالى صورت مى‌گيرد که امريکا به تازگى به سوريه سفير فرستاده و بسيارى اميدوار بودند که روابط دو کشور تا اندازه‌اى بهبود يابد.
برخى کارشناسان معتقدند آن چه روابط دو کشور را بيش از پيش متشنج مى‌کند، انتظاراتى است که دو طرف از هم دارند. به عبارت ديگر دو طرف مى‌خواهند از هم امتياز بگيرند ولى چون ناکام مى‌مانند همديگر را مورد اتهام قرار مى‌دهند. سوريه به ايالات متحده فشار مى‌‌آورد که به تلاويو فشار بياورد تا از بلندى‌هاى جولان خارج شود و اين مناطق را به سوريه باز گرداند در مقابل امريکا نيز از سوريه مى‌خواهد که روابطش را با گروه‌هاى اسلامى کم‌رنگ کرده و در رابطه‌اش با ايران نيز تجديد نظر کند.
يک ديپلمات سورى که نخواست نامش فاش شود در اين باره به پايگاه خبرى تحليلى ميدل ايست آن‌لاين گفت: «اوباما از روزى که به رياست جمهورى امريکا منصوب شد وعده‌هايى به بهبود روابط با سوريه داد ولى با گذشت زمان و به رغم اين که روابط سوريه و امريکا تا حد سفير ارتقا يافته ولى اميدى به عادى شدن روابط نيست و سوريه از دولت اوباما کاملا نااميد شده است.»
ايالات متحده در ماه فوريه رابرت فورد را به عنوان سفير خود در سوريه منصوب کرد. امريکا و سوريه از سال 2005 پس از ترور رفيق حريرى، نخست‌وزير اسبق لبنان سفير نداشتند. امريکا سوريه را به دست داشتن در ترور رفيق حريرى متهم مى‌کند در حالى که دمشق همواره هر گونه اتهامى را در اين زمينه رد کرده است.
به گفته کارشانسان، نمايندگان کنگره با اين تصور به انتصاب سفير امريکا در دمشق راى دادند که گمان مى‌کردند سوريه به سمت تحقق آرزوهاى ديرينه امريکا يعنى کاهش در روابطش با تهران و کاستن از حمايتش از حزب الله گام برداشته است ولى اکنون مى‌بينند که نه تنها چنين اتفاقى نيفتاده بلکه اميدى هم نمى‌رود در آينده چنين اتفاقى بيفتد.
پيتر هارلينگ، يکى از اعضاى مجموعه بين‌المللى حل بحران‌هاى بين‌المللى در اين باره مى‌گويد: «سوريه و امريکا همچنان در تنش به سر مى‌برند. آنها به رغم اين که در طول يک سال گذشته در سطح تبادل سفير روابط خود را ارتقا دادند همچنان با هم درگيرند و نسبت به هم احساس بى‌اعتمادى مى‌کنند.»
جان کرى، سناتور دموکرات مجلس سناى امريکا که از روز دوشنبه به خاورميانه آمده و در اين سه روز به لبنان و سوريه سفر کرده در بيروت به روزنامه الحيات چاپ لندن گفت: «روابط سوريه و امريکا از زمان آغاز به کار فورد شاهد پيشرفت‌هايى بوده است ولى اگر قرار است بهبودى در روابط حاصل شود بايد شاهد تحول در رفتار سوريه نيز باشيم. مثلا اميدوارم سوريه در روزهاى آينده نقشى فعال‌تر در برقرارى آرامش در لبنان ايفا کند.»
ديپلمات‌هاى غربى بر اين باورند که حملات تندى که اين روزها امريکايى‌ها عليه سوريه بر زبان مى‌رانند نشان از نگرانى بسيار امريکا از سوريه است که به اعتقاد امريکايى‌ها به رغم تنش پنج ساله‌اش با لبنان همچنان در اين کشور از نفوذ بالايى برخوردار است و همچنان تلاش مى‌کند دادگاه بين‌المللى ترور رفيق حريرى را معلق کند.
دستگاه قضايى سوريه ماه گذشته ميلادى دستور به بازداشت 33 تن از نزديکان سعد حريرى، نخست‌وزير فعلى لبنان به جرم شهادت دروغ بر سر ترور رفيق حريرى داد که جنجال گسترده‌اى به پا کرد.
پيتر هارلينگ در اين باره گفت: «ديپلمات‌هاى غربى بر اين اعتقادند که سوريه با صدور اين حکم از خطوط قرمز امريکا عبور کرد. صدور حکم بازداشت رهبران 14 مارس يعنى صدور حکمى عليه دوستان امريکا در لبنان و آن براى امريکايى‌ها به هيچ وجه قابل قبول نيست.»
از سوى ديگر حمايت سوريه از حزب الله همچنان باعث نگرانى ايالات متحده است. در ماه مارس رابرت گيتس، وزير دفاع ايالات متحده گفته بود: «سوريه و ايران به حزب الله کمک نظامى مى‌کنند و بر خلاف آن چه سوريه مى‌گويد که از حزب الله فقط حمايت سياسى مى‌کند در تقويت توانايى‌هاى نظامى آن نقش موثر دارد.»
با اين حال بسيارى بر اين اعتقادند که حد اعلاى تنش در روابط سوريه و امريکا همينى است که در حال حاضر شاهديم. چون دو طرف به دنبال معامله با هم هستند و امريکايى‌ها نيز نمى‌خواهند به راحتى به سوريه امتياز دهند، اين روابط به تنش کشيده مى‌شود ولى در نهايت حد اعلاى آستانه اين تنش همين چيزى است که اکنون در روابط دو کشور جريان دارد.
نظر شما :