هند به تلافى امريکا با ايران دوستى مى‌کند
دیپلماسی ایرانی: ايران و هند عزم خود را براى نزديکى بيشتر جزم کرده‌اند. از روزى که هند و ايالات متحده عزم خود را براى دوستى تاريخى جزم کردند ايرانى‌ها همواره ابزارى بودند که هند بايد براى خوشامد امريکا رفتار خود را با آن تغيير مى‌داد. هند و ايران به شکل سنتى و تاريخى همواره از روابط حسنه خوبى با يکديگر برخوردار بودند. در اين ميانه بر هيچ کس پوشيده نيست که اين دوستى در برهه‌هاى زمانى بسيار تبديل به اهرم و ابزار فشار بر سياست‌هاى واشنگتن در منطقه شده است.
بسيارى از تحليل‌گران حتى پا را از اين فراتر نهاده و اين دو کشور را شرکاى استرات‍ژيک براى يکديگر خوانده‌اند. در بسيارى از متون تحليل روابط بين‌المللى نيز هند و ايران متحدانى خوانده شده‌اند هم طراز با اسرائيل و ايالات متحده. با اين همه هندى‌ها به کمک امريکايى‌ها به تسليحات هسته‌اى دست يافته‌اند و البته همواره امريکا اهرم بازدارنده پاکستان در مواجهه با ايران هم بوده است. در اينچنين شرايطى هر بار هند در موضع انتخاب ميان ايران و امريکا قرار گرفته بود، بى‌قيد و شرط اين واشنگتن بود که برگ انتخاب هندى‌ها در اين دوئل بود. با اين همه از زمان روى کار آمدن باراک اوباما و سياست نه چندان پويا و فعال واشنگتن در برابر دهلى نو، هندى‌ها هم به سمت ايرانى‌ها کشيده شدند.
اين چرخش در موضع‌گيرى مى‌تواند پيامدهاى سياسى بسيارى براى امريکا داشته باشد. دهلى نو با ناديده گرفتن واشنگتن تا‌کنون چندين توافقنامه همکارى با ايرانى‌ها امضا کرده است. همکارى‌هاى نظامى و هوايى و همچنين توافقنامه‌هاى تجارى تنها بخشى از اين قراردادها هستند. ارزش اين قراردادها نيز از چندين ميليارد دلار فراتر رفته است. همکارى‌هاى اقتصادى ميان دو کشور نيز با وجود تاکيد ايالات متحده بر تحريم و منزوى کردن ايران خود تبديل به ابزار فشار به واشنگتن شده است. در اين ميان دو کشور تصميم گرفته‌‌اند در خصوص افغانستان و مشکلات اين کشور نيز در سطح بين‌المللى با هم همراهى و تصميم‌هاى يکسان اتخاذ کنند.
سياست‌هاى باراک اوباما در افغانستان، هندى‌ها را به خشم آورده است. اتحاد افغانستان با پاکستان که دشمن سوگند خورده هندى‌ها است، در حقيقت تير خلاص به اعتماد دهلى نو به واشنگتن بود. اوباما به راحتى منافع هند را از اتحاد ميان اسلام آباد – کابل حذف کرد. واشنگتن از بيم ناراحتى پاکستان حتى منافع هند در افغانستان را هم ناديده گرفت. اين در حالى‌ست که شايد اوباما بايد، پاکستانى‌ها را به همراهى با هند و جلب رضايت اين کشور در افغانستان متقاعد مى‌کرد. ايالات متحده به اندازه هندوستان از اينکه چه کسى در افغانستان قدرت را در دست داشته باشد، متضرر نمى‌شود. طالبان چه خوب باشند و چه بد، براى هندى‌ها عنصرى نامطلوب هستند و دليل آن هم نزديکى اين گروه به سرويس‌هاى جاسوسى پاکستان است.
هر چه دولت در افغانستان ضعيف‌تر باشد و هر چه نفوذ پاکستان بر دولت مرکزى در افغانستان افزايش يابد، دود آن به چشم هندى‌ها مى رود. شايد به همين دليل است که هندى‌ها در چند ماه اخير تغيير موضع داده‌اند و به سمت ايران و روسيه گرايش پيدا کرده‌اند. در جريان سفر اخير دميترى مدودف رئيس‌جمهورى روسيه به هند بود که دهلى نو و مسکو توافق کردند در خصوص افغانستان و مشکلات اين کشور موضعى يکسان را دنبال کنند.
بدين ترتيب اتحاد روسيه–هند در برابر همراهى پاکستان – ايالات متحده در افغانستان شکل گرفت. مشاور امنيت ملى هند هم هفته گذشته به ايران رفت تا قرارداد همکارى مشترک استرات‍يکى مشابه با ايران در حوزه افغانستان نيز منعقد کند. هندى‌ها از ايرانى‌ها مى‌خواهند تمام تلاش خود را براى بازگرداندن ثبات به افغانستان به کار گيرند. هندى‌ها به شدت با طرح غرب براى مصالحه و مذاکره با آنچه که طالبان خوب مى‌خوانند مخالف است.
در گذشته هند همواره در محکوم کردن برنامه‌هاى هسته اى ايران همراه با غرب ايستاده بود. نخست وزير هند شايد پيش از اين به صراحت اعلام کرده بود که دهلى نو از ايران هسته‌اى استقبال نمى‌کند اما در چند ماه اخير بارها اذعان داشته است که تنها راه براى مهار برنامه هسته‌اى ايران توسل به ديپلماسى است. مقام‌هاى هندى در چند ماه اخير تاکيد کرده‌اند که تحريم‌هاى يکجانبه‌اى که امريکا عليه ايران اعمال مى‌کند تنها و تنها به قراردادهاى تجارى ميان دهلى نو و تهران صدمه وارد خواهد کرد. هند همچنان به دنبال عملى کردن قرارداد گازى خود با ايران و جبران کمبود انرژى خود در بازار داخلى است.
در اين ميان پاکستان و چين نيز به منبع گازى ايران چشم طمع دارند. در اينچنين شرايطى است که ايران اين بار هم حداقل در حوزه انرژى در حال دور زدن تحريم‌هاى غرب و دوستى تجارى با شرکاى آسيايى است. بى‌توجهى باراک اوباما به شريک استرات‍ژيکى مانند هند در نهايت اين کشور را به فکر تلافى و دوستى با مخالفان واشنگتن در منطقه انداخت.
ژاپن تايمز
نظر شما :