اسرائیل هدف است نه روسیه

هيلارى کلينتون، وزير امور خارجه ايالات متحده امریکا طی سفر اخیر اروپایی خود در پاريس فرصت را غنيمت شمرد و از روسيه خواست که در استقرار سامانه دفاع موشکى به امريکا کمک کند. در همین حال آسوشيتد پرس پیرامون استراتژى جديد ايالات متحده در منطقه نوشته است که "ايالات متحده در حرکتى آرام و خزنده تجهيزات نظامى دفاعى در اختيار برخى کشورهاى عربى منطقه قرار مى‌دهد."

گفت و گوی دیپلماسی ایرانی با اسماعیل بشری، کارشناس گروه پژوهشی خلع سلاح در مرکز تحقیقات استراتژیک:

آیا طرح مجدد استقرار سپر دفاع موشکی امریکا در شرق اروپا در دستور کار واشنگتن است؟
این طرح تقریبا منتفی است؛ در واقع پس از روی کار آمدن باراک اوباما و به دنبال مذاکراتی که میان او و همتای روسی‌اش انجام گرفت استقرار این سیستم منتفی شد. در عین حال امریکا نیاز داشت که روسیه را در بسیاری از مسائل جهانی با خود همراه کند و یکی از حربه‌ها برای این کار انجام بده بستان در مورد استقرار سپر دفاع موشکی بود.

به این ترتیب جهت برنامه امریکا در استقرار سیستم دفاع موشکی تغییر کرد؛ روس‌ها همواره به امریکا تاکید می‌کردند که اگر هدف استقرار این سیستم دفع تهدید ایران است این کشور می‌تواند از سایت قبله در آذربایجان در برابر ایران استفاده کند. این موضوع شاید در دستور کار امریکاییان باشد.

در مذاکرات اوباما و مدودف پیرامون سیستم دفاع موشکی در اروپا تنها بحث از تعلیق استقرار این سیستم بود نه توقف کامل این طرح؟
به طور تقریبی می‌توان گفت که استقرار سیستم دفاع موشکی امریکا در کشورهای لهستان و چک منتفی شده است. امریکا به دنبال مسیرها و مکان‌های دیگری هستند. امریکا در شمال انگلیس یا در آلاسکا این سیستم‌ها را مستقر دارد به گونه‌ای که اگر خاک امریکا مورد تهاجم سیستم‌های موشکی از جانب ایران یا کره شمالی قرار گیرد امکان استفاده از این سایت ها برای واشنگتن موجود است.

امریکا حتی در کره جنوبی یا ژاپن نیز تجهیزات مشابهی در اختیار دارد. در زمان جرج بوش پیگیری استقرار سیستم دفاع موشکی در شرق اروپا نگرانی به حق روسیه را به دنبال داشت، چراکه مسکو معتقد بود این سیستم به بهانه ایران در راستای کنترل روسیه دنبال می شود.

اما بعد اقداماتی چون فروش موشک‌های پاتریوت به امارات یا کویت از جانب امریکا یا استقرار رادارهای X-Band  در اسرائیل اهداف جدید امریکا را بر ملا کرد و مشخص ساخت که واشنگتن در نظر دارد برای مهار سیستم موشک میان برد ایران این مناطق را با سیستم‌های راداری یا موشک‌های رهگیر مجهز کنند.

اکنون این موضوع ابعاد جدیدتری به خود گرفته است، در عین حال امریکا علاوه بر این که می‌تواند بر روی زمین رادارها و سیستم‌های موشکی را مستقر کند بلکه کشتی‌هایی را نیز در اختیار دارد که سیستم‌های ای جیس بروی آنها نصب می‌شود که مجهز به رادار و موشک است. این کشتی‌ها می‌تواند بنا به تشخیص امریکا هر زمان که لازم باشد وارد آب‌های خلیج فارس شده و موشک‌های پرتاب شده را رهگیری و منهدم کند.

آیا تقویت سیستم ضد موشکی امریکا در کشورهای عربی خلیج فارس نیز در همین راستا قرار دارد؟
دقیقا در همین راستاست؛ نیازی نیست که به کشورهای عرب خلیج فارس از سوی ایران حمله موشکی میان برد صورت گیرد، فاصله خاک ایران با هر یک از کشورهای خلیج فارس محدود است و زمانی اگر لازم باشد که مورد تهاجم قرار گیرند با موشک‌های کوتاه برد از جنس اسکات معمولی این کار انجام خواهد شد.

اما به نظر می‌رسد که هدف اصلی خاک اسرائیل است؛ در واقع سیستم‌های ضد موشکی امریکا در کشورهای خلیج فارس در مرحله ابتدایی می‌تواند وارد عمل شده و خاک اسرائیل را مصون نگاه دارد.

 تقویت این سیستم‌ها در کشورهای عرب خلیج فارس در اقدامی تلفیقی با استقرار موشک‌های رهگیر پیکان در خاک اسرائیل در برابر خطر احتمالی ایران انجام می‌شود.

 مسکو چه واکنشی در برابر اقدامات امریکا در خلیج فارس خواهد داشت، آیا این اقدامات موجب نگرانی روسیه نخواهد بود؟
چنین به نظر نمی‌رسد، در حال حاضر روسیه و امریکا درصدد تدوین عهدنامه جدیدی پیرامون پیمان استارت هستند و در این زمینه نیز به پیشرفت‌های زیادی دست یافته‌اند. این دو کشور تلاش دارند سلاح‌های استراتژیک خود را بیش از بیش تقلیل دهند و این نشان می‌دهد که آنها در مورد مسائل دفاعی و تسلیحاتی به توافقات عمده در سطح جهانی رسیده‌اند و کاملا با یکدیگر در حال سازش هستند. تقویت سیستم‌های ضد موشکی امریکا در منطقه هیچ خطری برای روسیه ندارد و عمدتا در برابر ایران است.